~1
Tratt. De virtute Fidei
diui11ai
,_
quamvis Írepius amemus , nunquam poíl:ea
poterimus amare proprer
fe ;
íed Íemprr prop–
pter fi.riem íalrem implicirc amarum: íic qui
:itfoer11s
e!l:
íinnere medicinam amaram pro–
pte1fonirnrern , quanwis po(l:ea non recorJc–
tur explicite fanicatis, quando medicinam qure–
rit, vel cmit : femper tamen operamr ex illo
deGderio f.111itatis , quam implicite ,
&
in con–
fnío amac ,
&
aqua mouemr , cum non magis
po(l:ea , quam antea mrendat in medicina bo-
11ir.1tcmabfolntam, qu m amct proprer ipfam,
li(l:endo 1n ipfa: !ic operarius, qui eligir labo–
rern diurnnm proprer mercedem
ad
fuíl:entrn–
dam virnm,
&
fomiliam, licet quaudo aé.l:u
hbnra~,
non videaror recordari familire
fu–
fl:entandx, [ed illius operis, in guo laborar;
femper tamen haber
implicit~,
&
in con
fufo
finem illurn primum ¡me ocnlis, cum illo Íe- ·
clu[o non appareat in ipCo lábore bonitas pro–
prer
Ce
apperibilis;ideoque
(j
ex charirnre erga
b
um, vel proximos laborem eligar , mere–
tnr
comiuuo per rotum diem, dum alium fi.
nern Cito labori 11011 apponit , quia íemper
operamr propter illum finnn hone!lum, quem
Gltem in confoío pra: oculis habet. Ergo li–
militer inrelleéh1s , qui nnnquam poreíl: aÍ–
Íentiri obieé.l:o,niíi apparenci vr vero, non po–
terit ei allenciri , ni!i appareat verom in
Ce,
vel in alio; alioqnin poílet ex imperio vo–
lnntaris credere íidera eíle paria, abfque vllo
fundamento : cum ergo obicéh1rn condufio.
nis non apparear verum in fe,
&
exrenni–
nis , nec illi prx!litus focrit aíleníus , nili
quia eius veritas apparuit i
11
medio , non
poreíl: po!l:ea imelleé.l:us ei alicer aílomiri , nifi
denuo ei11s veritas incipiar apparcre in
fe
ipfo:
f
d non incipir apparere , quia veriras illade–
pender
a
medio : ergo fonper cognoícitur dc–
pcndemrr ab illo.
1
67.
Concedo majorem; mclius autem apparcre
::Jt,::/i•
dicimr, quarenus eíl: in imelleél:u, poíl: pri-
111•1111
cognitionem Ípecies reprxÍentans deter–
mínate connexionem
im.erprxdicamm ,
&
íubj él:um,
&
voluntatl omnino coníl:at veri–
tas
illius per iudicium antecedens
imperij
aéhnn ,
ve
diél:um eíl: ,
&
nego minorem ;
&
ad il!ius probationem fumptam ex voluntate,
o birllum
refporidctur, objeéhnn illud poílt: amari vt
¡01.flQmRri
nKdmm fignate , VC'l exerc\te , vt nmaui in
¡;;.;;:~~
materia de ,·oluntare.d1fp1t1.
1
5.
de amor'. Dei
•xmiie ,fi
ergo creamr-u
propt~r
1pfa1,
feEt.
1_.
11o~nbtli
5.
ª"'""'
fi.
Et loquor de med10, quod haber 111cnnCecam
gnnre
,diti1
bonirarem. Prreterea obicél:um i!JUcl, quod ríl:
~·:;,;,::;"'_ medium,it1x~a comm~ni~mam
P!1ilo(ophiam,
nh, n;,,
~
...
poteíl: mnan. vr fi111s 1n:ermed1us : .quando
men
fi
•m•·
amatur medmrn_vt med,um formaliter,
&
1ur cxerritr.
lignate, neceffano amatnr proprer finem for-
maliter amatum, icavt amor medij rerminctur
ad amorem finis
: ar vero quando medium
amamr íalum exercire vr mcdium , non ell:
neceílarium , quod ametur linis formalitcr;
íed íufticit, qnod agens intelleé.l:uale videns
ex illo medio ponendam acquilitionem finis,
amet ipíum medium ,
&
exiíl:entiam illius,
quin amet fonnaliter ipíi1m finem: v.g. co–
g90Ícir fidelis aé.l:iollern honeílam e!Te caufa1n
glorire , etinmíi né.l:aaliter
&
forrnaliter non
amet gloriam ;
(j
tamen efliciat operationem
honeíl:am cognoícendo
elfe
rneritoriam vitre
:ererna:, dicirur amare m dium exercite , quia
ratio amandi non eíl: bonitas finis , íed bonitas
intrinfeca iplius medij , etiamli
lit
bonitas
vtiLis , quia illa vrilira.s ríl: perfeé.l:io imriníeca
iplius mcdij.
D~indc ,
cum med1um Jmamr vr
finis intermedim , non <:íl: nccca:1riom , quod
vohrntas rnoueamr aél:ualirer ex amor
finis
vltirni ; Í<d íolmn reqmritur , quod ametur
ipÍurn medium
ve
caufo aliorum mcdiorum ,
&
ni fallor , ita ordtnaric procedit voluntas ,
quando concurrum plura media ínbordmat:i in
or~ine
ad
a~iqucm
fincm vlrimuT"?
Ita etiam
Obitéllltn
obpél:um
~liquod p~tt:íl:
cogn0Íc1 , vt con-
rrgnit~m
cluíio formaliter,
&
íignate,
&
mnc non po- "'
cor.tluf"
tdl: cognoÍci, nifi propter aliud, qu.a vt lic
fi:n
1 •
n<–
cog01tmn depender
a
medio : poteíl: ctiam co-
«ff•·'.·
co–
gnoíci non vt concluíio formal ter, imo
&
sn•fHfum
potLíl: cognoíci vr principium,
&
ratio for-
~~'.~,"!
'"'
mal
is
determinan~
imelleél:um ad aliud.
obj~-
(in•n e
-
él:um cognolccndmn ;
&
nmc poreíl: cognofci
¡mfu.rwr
independ.nter
a
racione alia formali ' quía
11'
conr/ll–
cognoícitur propter Íuam inrriníecam verira-
fi•·
tem , cuius Ípeciem ,
&
ideam iam haber in-
telleél:us. Exemplumque defumprurn ex vo-
luntate v1detur potins probare contrarimn,quin
voluntas non íolum aliis vicibus , íed etiJm
prima vice poreíl: amare medium ,
&
non
propter bonitarem
finis formaliter amatum;
ar vero inrtllell:us non poreíl: aílentiri primn
vice objell:o, de quo loqnirnur , niíi propter
illam rationem formalem ,
&
ratio d1Íparitatis
eíl:, quia linis non manife!lat bonirnrem me-
dij, atque ideo poteíl: volnntas ferri in illud,
etiamíi non amet aél:ualiter fi nem :
~r
vero
veritas objrél:i conclulionis , de qua loquimor,
nobis manife!larur per prremiJGs ,
&
pr;ICmiÍ-
Íre funt necdfarix ,
ve
producarur illa Ípecies,
quam
f11pra
dixi :
&
ideo non mirmn, quod
prima vice non cognoÍCatur nili ratione prre-
millarum.
68
.
Dein~e illu~ ,
quod addit
~ugo
in Íua ra-
Nonicfl n;–
tlone c1rca ob¡_-él:a ,
&
media, qux execu-
ujfm
,,
tioni mandamur per potenáas externas , non
""'º'
form•·
eíl: reél:c dié.l:mn, quia iuxra fcnrentiam com-
tu/mi ,
w
munem non efl nccelfariUS amor formalis
>
fWnll~
•X•
&
aé.l:ualis alicuins linis , vt
ot~ntia
exrer-
rr•nA
"'""
113
exequarur medium' Íed rulcit amor vir-
!,:~;:;:.
tualis , licue fi1fficit imemio virrualis; amor
aurem ,
&
intemio virtualis tam non funt,
ac non Ítrnt imentio ,
&
amor habirualis;
Íed imenrio ,
&
amor habitualis nullo modo
ÍUnt
pro illa differentia tcmporis , pro qun
dicimr.intentio habimalis , licet pro aha dif-
ferent1a temporis fuerit aé.l:ualis ,
&
forma-
lis ; ita etiam amor ,
&
intentio virmalis
abfolute non eíl: in
(e
pro illa differentia rem-
poris , pro qua virtuahs dicitur; ralis amem
dicimr , quia remaner in aliquo effeé.l:u. G..i:!ocl
intelliges , li aninmm aduectas ad modnm,
quem habent potemire- exrernx in exeqaendo
imperio volunratis ; nam feme! applicarre pee
impcrium voluntatis , li aé.l:iones
concinu/:
fianc, vel ex incemione operamis , vel quin
connexre ex natura Íua, vel ex coníuetudine;
Íemel , inquam, applica1x potentire externa:
continuc operantur , dum voluntas non impe-
r,at concrarium ,
&
non eíl: necefíarium quod
quandiupotentia t'Xterna operatnr , perfeuerer
volnmas formalis , alias non efíet
intentio
vinualis , íed formal is : quod patet plurimis
exemplis,
&
iplis eti::uu
addl~is
ab aducríario;
nam