Difp.
J.
Selt.
V
l.
Subíeét.
l.
31
Ji1prit
memoratis vidctur impoffibilc,
&
ideo
1lh dtlhngunnt inter duo principia formalia,
vnum motiuum,
&
alterum impulriuum: ergo
bene poteíl: mcns cognofcere aliqnod obje–
lhnn folum quod antea cognouit, !imul cum
alio ,
&
racione alcerius.
Q!!ana experiencia rit: quoties aliqnid no–
bis perfoademus propter auél:oritatcm altcrius,
poíl:ea eandem rcm incellig11m11 ,
&
illi ad–
ha:rcmus' omnino obliti tlltus'
a
qua illam
acc~pimus.
I
6
J
Quinta cxperientil
lit
comparata
e~
nota-
MirAbi/i;,,
bili,
&
mirabili memoria! myíl:crio , quod
,,,,;1u1ur
doCtiffimum qurmque in íl:nporemrapit: quo–
f¡tcits
;~
ties cnim cuenit, vt quts recitans v. g. non
"'""";,,
recordctor vcrborum confequcmium
,
&
propterca cogitur retrogrado curfu repctere
verbnm antecedens , vr ita exciremr memoria
ve1bo1um coníeqn ·ntium : vnde lit tanmm
minculum? Non aliunde fane niíi ex eo quod
in capaciffima memmia: arca cuíl:odirur duplex
fpecics cuiuícumqne verbi ; vna en connexa
cum aliis ,
&
in hoc conrifüt memoria vcrbo–
rum catcnatotum: altera aurem fpccies cíl: in–
connexa: accidit a\ucm quod cxcitctur fpe–
cies inconncxa repra:ÍCmans verbum pcr fe,
&
independen tr ab alus,
&
tune imerrutnpi–
mr mirnbilts illa carena vcrborum, ideoque
repetitur verbum amcdcm, vel 1dc
m ,
vt exci–
trtur Ípecies conncxa ,
&
rccicatio continuo
ordmc proccdat.
1
(í
Hinc rl'Ípondeo ar¡;umento:Aélm ille, quo
R•fponÍ.;,,,
affomimut objdl:o concluíionis
tn
fe ipío,
~
1ngumtnto.
non propter rattonem fo1 malcm, qua: nos
pn–
mo momt, dicimr immediams formlliter, Íed
med1atns virmalttcr, quatenus Íupponitalimn
, aéh11n ,
qm
cognofcit obj:él:mn materiale
propter formale ,
&
in hoc diflinguit:ur ab
aél:u, quo
aíl~ntimur
altcui obj ·Cto imuitine
cognito, ve! ex vcrarermino1mn explicatíone,
qui dicttur 1mmedia,us fonn:iliter,
&
vimu–
liter :
ad
hunc ,,¡frnfum voluntas mane' intcl–
leél:um, vt affrntiatuc 1lli obj:él:o, cnjuscon–
nexiojntcr pra:dicatum ,
&
lub1cél:um repra:–
feutacur illi
d~terminate
p.:r Íccnndam 1llam
fpecicm : pntl'fl accid:re, vt aél:um
imp~1ij
antcCld.ttobj:éh1m formal", quo mtdkCtus
úbi
per[uad~at
, reípcél:111ll1u1 obj ·éb mate–
rialis ,
cu.m
a!li:níum 1mper.1t volumas,
chri
racioncm formal ·m :
&
tune im ll él:us rer
illam fpcciem , q1um dixi , dficit aélum ex
imperio volumatts , non prop•tt motiua , qu:c
mou nt intdltélum ad illu l 111dicium antccc–
dcns , v.g. in mater;a fid ·i 1mcllcél:us perfua–
det ribi dari reue!Jtioncm d1ui11am , circ.l my-
1Juplt:t
{pt-
lterium
1
~1carnat10111s
'. propt«r
~ul!'oritarcm
,;"
circ
4
Eccle!i:c td proponenus , mnc
111
mtellcél:u
~xiflrnti•m
relinqntmr dupl x fp(cics, vna qua: immedia–
"'"'•1ioni1.
te n•pr:t!Ícntat obj
él
um conclurionis , nempe
exifüntiamrcuclaw,nis d.uinx circa illud my–
ltenum,
mil
nl'ndcnter ab i¡,fa Ecclefia: au–
él:oritate , ve ab obj.:él:o :
&
altera Ípccies
ibi rcltéb en d<"pendrns
¡
tune voluntas im–
perat aCtmn fiJci , f
J
vt
prudrut¡,r impercr,
requirnm iud cimn
r~pra:Ít:nrans
motiua, qui–
bus
m~ns
l1bi perfiHdet
r~udationis
exiflen–
tiam circa illnd mylh·rímr: rnnc \'aluntas im–
perat aélum fidci circa myít. rium reuelarnm,
propter puram aiec-1:oritar<m dimnnm rcuebn–
tcm , quam cogno[cit exiflere : antececl' nter
amem non potuit voluntas
imperare , quia
non habuit intelleél:us fpeciem illam , qua:
rcíp1cit dcterminate connexionem ínter prxdi–
catum ,
&
fubieél:um, pollea autctn habct,
&
idto paren imperare.
Confirmationi
refpondetnr difünguc11do
16
~.
1mjorcm, in vlrima qua:fiione, qua: moucrnr
circa rationem formalem alli:ntiendi , concedo
majorcm , tam circa
racio1~em
formalcm,qu•m
citca conditionem , ncgo majorem :codcm
m~do,
di!linguo minorcm ,
&
nego,quod non
qmefcat animus, affignata auél:oritate diuina
r ndantc , quia tune quiefcit animus pt uden-
ter, quando fufficienrc ratione probamr ali-
quam elfe rationcm formalcm allenticndi:
fcrt
iam en rfficacitcr probatum 'quod ratio for-
malis atTcntiendi fidei per
fe
infufa:
fü
auél:o-
ntas diuina reuelans ,
&
non auCtontas hu-
mana Ecclc!ia: proponemis : ergo illa affigna-
ta
prudcntcr quicfcit animus : quia tamcn fob-
íilit alia quxfiio, vnde fcilicet con!let dari
illam rationem formalem, vt voluntas impe-
rct atTenÍun1 circa obieétum , quod creditur,
&
hxc qua:füo en valde connexa cum alia,
&
cófundirnr ;ib aliqnibus cum illa;qux qua:-
fl:io potius perciuet ad alium alfenímn antcce-
demcm voluntatis imperium,
&
folum cíl: ad
examinandum , vtrum vo!untas prudemer
imperauet ir aélum fidei ,
&
cognitis motiuis
illis qnieícit animus, quia ribi pcrfoadet pru–
dcntercredidille.
~10d ~icimusde
auél:oritate
Aullarit•s
humana
Ecclcri~
111
ord111c ad cognofcendam
,¡;
11;.,.
""'·
cxiílemiam renclationis diuine, dtcimus etiam
m1miw
""
in ordinc ad cognofccndam "auél:oritaGem
di-tn°fii1~rftr
uinam ; hanc ni'.n
ficlel~s .c~mmunicc~
non
~:~·~~',~:.
cognofcum ex ahqu.o pnnc1p10 emdentt , frd
fi•·
pcr meram propoliuonem Ecclefii;. Et hcet
Dc!lus
" "
viri doél:i cognofcam auél:oricaté diuiná ex
11a-1nofri1
••·
tura diuina;.ni
hil~min
us i~ pe~tinctad
1~d1cium 1::~:~m,,,
antecedens 1mpeml111
volurans.Et vt altasd·ffi-
n4lllY•
,¡;
0 ;.
cnlcates íoluas , aduerce, qnod comparatione
n•,fttl id
iu–
illms iud;cij antcccdemis imperium voluntacis,
¿,.;um
An–
cognofcicurc¡ue prima vice auél:oricas diuina
1tudi1
•!·
rct;dans , auél:oritas humana Eccleíix propo-
fcnfum
fi•!ti
nrnsen ohjdhnn formale ; nam exiflenti.tm
rrnrbtionis d111i11a: prinu vice cogno)cimus
fide pmc humana ,
&
adqui!ita : cumque iu-
dicia
illa difforant elfemialiter , quid mt-
rum
euam
d.ff.:rre raciones formales a!len-
ticndi?
Doéhinam hanc impngnat Cardinalis de
1
GG.
Lugo, quia impoffibilc elt , quod obj
0
él:t1m
Lugo
impu
il!nd,
c1~í11s ~ent~tern,
non míi per aliud
me-i:~~ ~::
dmm aíleqm poílumus , poffit pollea termma-
f! .
re alfenfum immcdiate , niíi eius vericas nobis
nn•m.
mel1us appareat in
fe
ipía,
&
per inruitionem,
atqne meliorem intcrpretationem terminorum,
quos ame:1 non ita bene pcnetrnuimus, fod ex
ea q11od prius cognouerimus obieél:um con–
clurionis , per medmm, nullo
ex
illis 111od1s
veritas ill1us in
[.-
ipfo meltus apparet: ergo
non pacen intdlell:us cognofccre in Í< ipfo
illud obicCtum , ali is vicibus , quod prima vi–
ce non potuit cognofccre in
fe
1pCo. Probatur
ma'¡or exemplo volunraris
1
nam obj<él:um
il–
lud , quod quiá in ipfo non appartt bonitas
abfolma, non poffumus amare rifl<nclo in iplo;
[ed amamus prima vice ,
&
elir,imus Íolum
vt medium vtile .id aliqucm finem , qlll'm
amamus propter
fe
ipfum ,
illuJ objdlum
qmm111~