78
Difputatio 1
v~
SeéHo IV.
109
''lam non conferunc Deo,Ced fupponunt vt re–
cognofcanr illam. Pra:rerea in humanis ha.
mines porfunt impedire vfum illius Regia:
pordbris, Regibus omnino inuiris ,
&
lic
ccníenrur collere quanrum eíl: ex fe regiam
il–
lam dignirarem : Deo aurem , nullus poteíl:,
ipfo omnino inuiro , impedire vfom fopremi
Domini ,
&
vlrimi finis, quia omniporens,
éulus
~ri
nullus reliíl:crc valer , atque
ideo non valer argumentum ab humanis ad
diuina.
Ame folurionem fecunda: impugnationis
aducne quod malum quod poreíl: aliquis
deliderare alreri
e/Ie
poteíl: in rriplici d1ffc–
rcnria. Primo porcll deliderare malum alteri
non dererminando aliquod in particulari. Se–
c~ndo
determinando malum aliquod in par–
ticulan , (ed poffibile Tcrrio dttcrminando
malum in parriculari eriam' red impoClibile.
Primo modo odium, feu mala volumas non
habet dercrmioaram qua11titate111
maliriz
ex malo ,
&
damno , quod vulr alreri, fcd
folum ex qualirare perfonx, cui vulr malum,
&
ex quanrirate, fcu inrentione odij , vel ex
aliis circumthnriis , vel quatenus virrualiter
vulr omnemalum
,&
feexponir periculo
il–
lud volendi , li illi rcpra:fenrarerur. Secun–
do modo pra:cer determinarnm quantit<1rem
ge~ericam
maliti:E , quam haber ex pcrfona,
c.m vulc malum ,
&
ex intenrione,
&
quan–
titare odij haber determinatam quanriratem
ex malo, quod vult , iraur lit maius, vcl
minas odium, iuxra maiorem, vel minorem
quanrirarem malí pvffibilis, quod defiderat
altcri, quando au1e1¡;¡ malum, quod dclidera–
tur, cfi omnino impoffibilc, non haber tan–
tam malitiam , quanram comrahir, quando
fcrrur circa pombile, ve! quantam conrra–
herer, li illud malum effet pombile: quod
pacer ex communi fenfu ,
&
a:llimarione ho–
mínum prudcntum, qua: in re morali multum
v~ler ,
&
fundatur in iplis rcrum naturis , vt
d1cam
[emont nona
:
nam li quis deíiderarec
fubducere ca:lo Solem , ne morrales illumi·
narct: impcdire pluuias, ne rigarcnr tcrras,
non .cenfrrerur reus ranti criminis, quanrum
contm~ri
videcur in roro hoc damno gcncris
humam, quod confcqucretur ex (nbdullio–
nc Solis,
&
impedirione pluuiorum, íed fo–
lum clfet reus criminis magni odij, nimirum
qu~d
rantum
lir,
vt inde prode•nt hrec defi–
dena, atque ideo hoc criam odium penfan·
dum eíl:
~x
dignitate perfona:,
&
ex quanti·
rarc ,
&
1menlione odij. His poliris re(pon–
dcr~r
fecunda: impugnationi diíl:inguendo
ma1orem, li Gr pombilis illa dcíl:rué:tio, tran–
fear maior, li non lit pombilis nego maio–
rcm, & concedo minorem,
&
nego coníe–
quentiam ,
&
ad argumemum inde dedullum
rraníear anrccedens , & diíl:ingue primum
confcquens, ergo eriam deliderium &c. li lit
poffibilis ralis dcllruél:io , rranfear coníe-
\ quenria , li non lit poffibilis nego confe–
qucntiam, & nego fccundam coníequenriam,
quia li effecallio, qua: effetdcíl:rulliua Dei,
non effet infinitc mala, quia li Dcus poífer
drílrni, non dfet infinitus ,vt de
fe
patee, &
confcquenrer illa aé:tio non eífer deíl:rul\iua
infiniti boni,& lic non effer infinite mala,
ex quo c.tiam fequitur quod
ft
aliquis falfo
exiíl:imarct Dc111n poíle deíl:rui,
&
deliderarec
cleíl:rulboncm illius , illucl dc'fiderium non
haberet infinitam malitiam, quia non deli.
deraret deíl:ruerc infiniwm bonum per crfen·
tiam, quia eoipfo ,quod concipcretur Deus
vt deíl:rulb bilis , concrperccur vt finiws pee
effencíam. Confi rmacioni concedo maior m,
&
ncgo minorem ,
&
conllar ex dilh; ad
primmn , quia obielb1m non
co~1unicac
all:ui totam malitiam, quam habet,
&
eciam–
li concedtremus qnod ille aétus effet infinite
malus non erTer contra nos , quia hic non
agimns de fpeciali aliquo pcccaco, fcd de
peccatis , frcundum rationem comm11ncm
off nfa: Dci/ed íhndum tll folutioni diéla:.
Tenia: impugnationi nego anreccdens, &
79
ad illius probationem ·dillrnguo maiorem ,
.
Chríftici.
virn Chrrlli
D~mi1;i
eíl:
in~niti
valoris,
~·a- ;~~~.~ifi~
tionc per.fonahrntis .ver.b1 ,
conccd~
ma10- plicitcr infi..
rem, ratione humamtans, nego ma1orem1& nirnm.
concedo minorem ,
&
nego coníequenciam ,
quia illa aaio folum ddlruxit humanitatcm,
q•i<E cíl: quidfinirum , & limitatum , & ideo
deíl:ruxit fubicllum , ve! quali fubiellum il·
lius infiniri valoris, non aurem formam, vcl
quali formam ' ex quo non r
:quic.urquod
~e
dellruél:um aliquod bonum
mfinuum. Pn·
ma: confirrnationi
rcfpondco diíl:inguendo
•
maiorem, la:dit iusquod eíl: in Deo, vrob·
ieé:tum concedo maiorem , vt formam ncgo
maiorem; ídem diciro de
iur~
crearurarum
quod ranquam jn capite etl
~n
Deo:.& cum
Jadio illa lit per damnura fimrum , inde tíl:
quod non pomr effe peccarum infinirum in
genere malí: dici,rur aurcm peccatnm la!dcre
ius,quodtíl: in Deo,vr obicétum; quia hamo
per
pec~rum
in honorar Deum , in
q~o
cíl:
ÍUS,
Vt honorernr
a
creatura, quod
IUS
fe
h.bet per modum obielli illius inhonoratio–
nis. Secunda: confirmationi nego maiorem,
eíl: en1m loqnmio impropria , ficur illa qua:
affcrit quod peccarum quancum eíl: ex (e p0·
teíl: dellruere Deum: fed do gratismaiorem
de infinita triítitia fubieél:iua, non autem de
infi111rn obiellina , & nei¡o minorem, quia
cum Dcus in illa byporheli, vt admiltllflt
Aduerforij , effcr infinirus, poffec habere il–
]am infinicam rriíl:itiam,
&
haberer virrutem
illamfuíl:inendi line dcíl:ruél:ione fui. Tcrtire
confirmarioni ref¡>ondeo d1ílinguendo maio–
rcm,Deo diípliccr infinire fubielliue concedo
maiorem,obieéliue ncgo maiorem , ell auwn
diíplicenria infinira fubielliue, quia eíl: allus
diuinus, qui nccelíario debereffc infinirus in
fe,&'idco dicirur li1bieél:iue infinita,non auré
obieéliue, quia obicllum non etl dignum in
fe infinira difplicentia ,
&
ideo all:us ille ell
infinirus,non ex obiell:i exigcnria,fed fobieé:ti
diuini. Sicur non valet argumcntum , Deo
placet ,infinire quodcumqucens creatum:crgo
quodlibet cns
cr~atum
cíl:
infinirum , quia
complacencia infinita non poteíl: e!fe,nili c irca
obiellum infinirum, non inqnam valet , quia
eíl: complacentia infinira fubielliue,non obie–
él:iue. Quarra: confirmarioni rcfpondeo con–
cedendo anrecedens, & negando confequen–
tiam, & ad illius probationem diíl:inguo an–
cccedens,eíl: vna for!"alircr nego anrecedens,
fundamenralircr
conc~do
anrecedens,& nego
confequentiam,Ílcut qui dcíl:ruir animal, quod
O
;
etl