18
Traétat.Devirtute Fidei
d i uin~ ,
maliter auuoritas diuina . qua:
n~ce!farío
con–
'Cipitur ab intelleéro ad collígendam infallíbi–
líutem ceíl:imonij diuini; fed íola fciemi.i infi–
nita formaliter mouet intelleél:um ad colligen–
dam infa!lib11itatern tclbrnom¡ diuini:ergo au–
ll:oriws dmina dicit fcientiam infinitam
for~a
lner. Major eft euidens,& iam e!l probara ; ad
id enim volmnns ícicntiam in tefie ,
ve
extor–
queat aefenfum, mouendo imelleél:um ad col–
ltgenJam infallibiliutem , feu certirudinem
e!l-imonij. Minor etiam cfi clara ·, nam
(j
ali-
quis exill:imet quod loc¡uens poffü fallí, etiam!i
.AnCl;1if/i
non po!fü mentiri , non .colligec
i~falhbilita
uflim1n1"m
tem te!limonij,
v
g.
Chnnus Dommus 3dhuc
111/,J/ibil•,
pcr poremi_am Dei
abío~utam
1:on pote!l mcn–
firnnd11"?
riri ,
&
qo1a pcr porent1am Dei
abíolur~m
po–
'""'"'"'~"·
tell fallí ,
non collig1rur in ordinc ad poten–
~;,,:·;~~,~-
timn abíolurnm Dei
infallib!lius c_eíl:_imonij
illius : quo proba
ta
manee mmor )lrtm1 fyllo–
..,¡[m1. Probamr major: Illud connocatur for–
~ulirer
ab alío , quod pcr iegitimam confe–
qocmiam immedíare colligitar
a
connotant<',
fed
a
veracícue dinimt non colhgirur infinita
fc1e11tia pcr confequentiam legirimam,
&
eui–
dcntem : ergo vcracicas diuina non conno–
tac fcienriam Deí formaliter infinitam. Major
meo iudício eíl: manifcíl:a ; nam illud , quod
connotlt aliud formalirer
t.1le , fe habet ve
nnteccd~ns
rcfpeél:u illius, & non poten
e!li:
fine illo. Probatur mmor : Arinoreles ne–
gauir Deo ( vr p\ures interpretes conrendunr)
(cientiam forurorum abíolmorum: plurefque
Doll:orcs negant Deo
Íc1enci~rn c~nJ11iona
torum , nec ideo 11cg1nt D o 111fimcam vcra-
itatem : 1mmo
&
Doél:orcs negnmcs Deo
fcientiam conditionatam , :id defcnJ ndm1
infiniram vcraciratem d1uinam , dic\Jnr quod
Deus non cognofcit ill.1
furura
condiriona–
t3
,
qux nunquam enrnr, ''t ccrta
~tura;
fod 111xta 111clm.lt1oncm cauforum,
&
Ha cx–
plic:mt locuriones diuinas ,
~r
veritas Dei
rn
di cn.:lo fcrnpcr
lit
cert.l : 1deoqoc nullus
Theolor,us lntl:cnus co1m:1. illos :irgmn n–
racus
e!l-
,
ob1ic1cns quod
li
Dws
m~n ~o
p;nofccrct
furur:i
condiríonar~
, non
~(Je~
111-
finitc ''cra-c, ncqnc ex verac1tate mfin:ca 111ru–
llt
fci
ntiam r.1\iu;n fomrorum ; eíl r en1111
ínfirmu~
is argncndi modus: ergo ex vcra–
cit.lre diuin.1 non infertur fc1cnri:t formah–
tcr infinita ; fod alumd;: probarur
Theo–
logis.
1
06.
Aducrrcndurn eíl:
tercio, Verit."ltcm renc-
p,,;,.11 ,..
btioms polfc cognofci ex triplici
c;apír~.
Pri–
,,,..,;.ms
mo immediatc, ve
Ú
Angclos fc1ent1a pcr ·
f"'·'
,..
fe uifufa inru reror fcudanonem
immed1a–
~~·-;~;;
;;.
t
,
co ipfo cognoícc:cr emd _mcr ve:ita–
fi'~,
(ttlhrl
rcm
reuel.aao111S ; ' . ua cogmta
\•encare
'"''" ,¡¡.,,.,
r n
·fa1ioms necr/f.ir10 Angclus cognofce–
,..,1,.,;d
n·
rcc rem
1cndaC3m , quia ex aélo vero ,
ve
""'uli·.
rali valet confequentia
~d
ob¡cllum_ Secun–
'1"'-"i"'"-
do pol
11:
cog11ofci enidemcr
ex
aliquo prin–
~·.¡¡.,,;:,,
ip1o, \•erbi grari.t, cognofcit
~nis
reuelac10-
d111.a•.
JICnl
<
ae
veram, qa1a
efi
:1
US
fupccnararal is,
htmc f,,llogifmaro dformans :
Om.1111 aElm
fopt'ftt41Jm1/i1
tf1
"tru1
,
IJttc
rcutl•rio
eft
dlu,
¡;
rema,,.r.Jis:
tr¡,o bote nu_el111io_
•JI
Vtrlf.
T
o dcnique
po
íl: cognofa vema.s reue–
lu i
n1 ex
auth>ricate Jiuina , quan:nus in–
t<
lle~us
mou,
ur
ci ipfa
auélorita~
ad co–
" llolc
nJ.unv riratcm
icu lationü
hoc
fyl-
logifm:> :
0 11111e 'i""d Dttu díci1
,
eJI vmrm,
'}Hia nre¡11e poteff fnlli
,
nec falltre
;
fad
DtH4
dfrit
Chrijl11m f111ffe mort1111m : ergo
vm1m
ejl Chrift111n f 11iffe morlf.11m.
Jn hoc vltimo
modo veritas reuelacionis , qu:c en ohjcél:um,
cognoícirur propter auél:oritatcm diuinam ,
dicimurque moueri ab illa ad alfentiendum;
in duobus autem primis non moucmnr an–
él:oriratc diuina, quia tune inrelleéh1s moue–
rur ad cognofcendum vnum proptet aliud,
quando illud
fe
haber
ve
principium , pro–
pter quod
determin~.rur
ad
cognoícendum
alind
>
fed in duobus primis caCibus non
[e
h2bet auél:oritas diuina ve princip.um, pro–
pter quod determinatur intelleél:ns ad cognof–
~1~d~m
veritatem
rcuelation~s
diuin:c : ergo
11~
Ll11s non mouerur proptcr aufroriratcm di–
tunnm ad cognofcendam veritatcm reuelatio-
nis dillin:i:, Major eíl: cerca. Probatúr minor,
Prineipi11ñ1
~uia ,
ve aliquid Ítt
princi~ium ~ctcr~inans ~;;;:;;;,;'
lntellcéro~ ,
delier
co~n?Íc1
ab
1pf~
111tel!e-
dtb<t
cogn•f–
él:n ; fcd
m
duobllS pmms caCibus ctmmCi in-
ei
,.b
;p¡.
in~
telleél:us non cognofcar anél:orirttrem diuinam,
iell<llu.
imo etiamCi per impo!Iibile cognofceret con-
trarium , nihiloroinus cognoíceret veritatem
reuclationis diuin:i::ergo in illis caCibus aufro-
rita5 diuioa non cíl: principium determinans in-
telleél:um, vt cognofcat vcrir:item rcuelationis
diuin:r. Major vidcrur cerra, quia modo loqui-
mur de determiname per modum objcél:i ; fcd
objcétum, Íeu prmcipium objeél:iuum non po-
reft caufare, niCi quaccnus cognofciturab mrcl-
lcél:u,in ordine ad qucm eíl: principinm, ergo,
&c. Probarur minor:Ci per pofli.bile,am impof-
fibile non cognofcerctur auél:oritas diuim,im-
mo
li
aliquis haberer hunc aél:um crroneum,
quo dicernt:
Deiu non hnbet
i11fim1am a11[/orira-
mn;
(ed
exillimaret folío, quod poffor fallere,
ant fal11,111hilominm
(j
loqumio illius etfet ve-
r.1,
<5-:
vt tal is cognofceremr, inrdleél:us alfcn-
tirerur 11li; fed in duobns primis caCibus intel-
lcél:us cognofc1t reuclationem,& loquutionem
di~
vcram,vt fopponimus: ergo illi a!f_mirnr,
emmCi non cognofcat aué'roricntem diui11am.
1'.!ajor videtur m.mifelb ; Dremoni cnim lo-
quenti vernm eíl: eciam aílentiendum propter
veritatem loquurionis, non propter auétorita-
t m ipCius ; nam
Ci
cognoícercm Da:monem
coaél:um moueri
a
Deo per cognit1011em fuper-
narur~em
ad
cog1~ofc.édmn
aliquod objeél:um,
2!feot1rer prop0Ítt10111 proptcr veritatem aél:us
íupernaruralis , non propre
r auétotitatem Da:-
m~nis,
qui nullins efr auél:
oricads.Ec ratio eíl:,
qu.1:1 verum
ve
verum eíl: objell:um imdleétus
aílcncientis, &
ideo quoties illud cognoícit,"
potcfi atfcntin,
&
(j
cognofcat cuidemer, ne-
ceffirarur 2J alfentiendum
illi,
quamvis profe-
rarnra mendaciflimo volente mcntiri: ergo
(j
verirasreuelationis dininre cognofcarur irome-
diate per Íe ipfam, vel ex aliquo aho principio,
parfet inceUeél:us 1!li arfemiri: ergo tune folum
mouernur auél:ornate d1uina , ve! alrcrius
qoando propter illam nobis
períuad~mus
ve:
rirarem loquutionis :
&
ideo qni credit alte-
ri , bene mercmr de illo , quia reél:e fen-
rit de illius Capiemia ,
&
fincera bonicare •
.-&
qui loquenti non credit, ell illi iniuriofus,
cum male íenriar de
illius
auél:oritate.
Q!;u-
re
cum
perúuíiílimum
babeamus , quod
D us habeat iJJfinitam fapi
tiam , racione
cajus
-¡