Difputatio
V.
SeéHo
l.
101
ínlinirn;ergo cdam por, íl: delere quilibcr aélus
contri1ionis quancumquc prenam
rcmpora–
lcm,quod. abfurdum eíl:. Dcindc,(i atlus con–
tritionis,& amoris Dei l'uper omnia elfct infi–
niti valo is >d merendum,quilibec homome–
rerecur ncccífario pra:mium infinicum in bca–
tirudine,quia in principiis
P.
Vazq. merimm
non depender ab accepratione diuina
, ícd
quidquid haber valoris merecur, & in fcnte11-
1ia probabiliori a!ferente merirum dependcre
ab acceptadonc diuina , Deus przmiat meri–
rum adzqua te íecundum 01um valorem eius,
imo iuxta ali3m probab1l
m
Ce111entiam, Deus
przmiat viera condignum: ergo
li
merirnm
puri hominis elfcr inlinirnm, confcquerctut
infinicum pr:i:mium in bcatitudine,& pcr con–
fequens quihbet beacus adulcus de fallo ha–
beret infiimam beatitudmem,quo qmd abíur–
dius in hde
?
Confirmatur hoc ex alio
inco11uenicn1i ,
quod ad minus íequicur, quod fcilicet om–
nibus, qui iufülicancur, a:qualiter remitta–
cur prena temporalis: fed hoc eíl: abfucdum
in lid
: ergo non cíl: dicendum quod ho–
mo facisf.ictar nd zqualitaccm pro peccaris
propriis. Prnbarur maior, quando caufa:
funr zquaks, habenr etiam a:qualcs dfeélus:
!ed omnes aélus conrritionis funr :i:qualis
virtutis , iuxra principia contraria : ergo z–
qualcs babebunr effcll:us in remiffionc pa:na:
rcmporalis. Ma1or patcr
exemplo operum
Chrifü, qua: ltcet fmr ina:qualia in fuis
en–
rirabus , &
boni~atibus
moraltbus inrrinfe–
cir, nibilominus quia in valore funr a:qua–
lia,
quodliber opus potell habere a:qualem
dfcélum, veluti quodcumquc aliud : ergo
quaudo caufa: func
:rquales po!funr habcrc
zquales effell:us. Probacur minar, (i contri–
tiones ex
fe
non e!ftnt a:qualcs in rationc
valoris , non farisfacerenta:qual1ter pro pa:–
na :rterna, nec pro peccaris: Íed a:qualirer
fatisfuciunr , itaur aélus vt duo
fatisfaciat
a:qualiter pro pcccatis , & pa;na a:rerna,
pro qua poteíl:
forisfacere ad a:qualitatem
aaus ve centum :
C.
d q11>11do opera ita fe
habenc , fnnt a:qualia , vt patet in mcritis
Chri!li: ergo aél:us illi funt a:qualcs in ra–
cione mcriri, & farisfaéHonis :ergo irqualem
habenr cffeélum in Íatisfaélionc pro pa:na
rcmporali : quod abíurdum cíl: , quia eriam
.rqualem virturem habebunr ad iuílificario .
ncm, & ira :i:qualirer iuflilicabuntur omnes
peccarores , propcer eandcm rationein,quod
abí.irdum efl in lide: ergo ad hoc euitandurn
profirendmn cíl: quod alh1s non funr a:quales
in rarione valoris, quod maniftíl:eprobarur,
quando cnim radices valoris' in aélibus funr
in:i:qualcs, etiam ipfi valores funt ina:qnales:
fed radices valoris in aélibus amoris Dei,
&
conrritionis Íunr ina:quales : ergo etiam va–
loresíunr ina:quales. Maior eíl: cerra, & ideo
dicimus quod in aélibus Cbriíl:i valor intrin–
fecus eflina:qualis. quia radices •
a
quibus
prouenit, íunt ina:quales ,
&
dicimus quod
valor quali extrinfccus cíl: a:qualis in omui–
bus, quia radix , ex qua prouenit , eíl:ea–
dem, nempe Períonalitas V"erbj.Probarur mi–
nar , radix valoris in aélibns
eíl: bonitas
moralis
illorum : fed bonitates morales
aauum
funt
ina:qualcs : ergo
&
radi"s ,
a
quibus prouenit ralis valor.. Tune !ic ar–
glllnentor. Ergo
li
aél:us con, irio. is vt
duo efl requalis pccca10 monali v qu ruar
licut cfl a:qualis remiffioni P.ccna: t mpo
. :
hs vt quaruor , aélus conrrmonis ,. r vn m
non crit :rqualis peccato vr quaruor , fed
rnntum peccaro vt duo,Úcur non eíl a:qualis
remiffioni pa:na: tcmporalis vt quaruor : er–
go horno non Íempcr fatisfacir ad a:qualita·
tem pro omnibus peccatis , quia non íeruper
dat a:qualem forisfallionem.
~arto
probarur rarion
a
priori,& funda-
1
j
,
menc.ili in hac mareria,grauicas iniun:1: crefcit
ex
d1gnnare pcrfonz offe11f:e comparar:i: ad
v
lira1em
erfon:e offende111is ,
&
Ía1isfallio
dtcrcícirex vilirare perfon:i: famfaciemis có-
porarz ad digni tatem perfona: offenfz,& cui
lir
íatisfafüo, iraut offcnÍa ponarur in ordine
pcrfon:r offcníz , íatisfaél10 vero in ordine
pcríonz fatisfaciemis:íed grauitas perfon:r of-
fenfa: per pcccatú eíl:diuina,& viliras perfona:
fa1isfacic111is
e
crea
ta:
ergo offenfa per pec-
carnm
falh
ita crcfcir vt popatur in ordine
diuino,& fausfal\io puri hominis ita decre-
fcir v¡ ponarnr in ordinc crea to
: (cd illud
quod cíl: in ordine crearo non poreft e!fe a:-
qualc ilh quod efl in ordine diuino
t
ergo
ía-
ttsfaélio pun hominis non potefl e!fc :i:qualis
iniuria: diuinz. Tora ha:c ratio propoúra in
Q!im
¡,.¡d.
maiori conflat ex d1ll:is
difP.pr4Ctd.feEl.8.i11
~·
ria mfCJt
4rg11mtnto n,187.&n.189.& ftEl.4.
vbi roganii
<x
dignimc
quare 111iuria crefcat ex dignitare pcrfon:c in-
i''~ºº,"'
0:–
iuriara:,refpondi,quia ira ccnferur fecúdú pru-
en"' ·
demem hominum a:flimarionem,qua: ratio
fof.
ficit in re morali,fupperic & alia ratio,in qu:I
fundarnr iíl:1 exiflimatio, <¡nia fctlicet imuria
haber racionero paffionis refpcélu iniuriati, &
aélionis refpeélu iniuriantis,paffio auré prin-
cipalius fumicur ex paffo,imo in hoc di!lingui.
rnr ab aéHone,quod aélio fumitur in ordine ad
Agens;quod auté iniuria principalius habcat
rationcm paffionis,quam allionis, parce, nam
(j
per poffibilc dfer aélio iniuriancis,
&
non
e!fer paffin ex parce iniuria1i , quam1us illa
al\10 la:deret ius illius,non elfcc iniuria,arque
ideo necelíario deber dfe paffio ,
&
in hoc
fun datur quod dixir Arifloreles,quod ícilicer
iniuria fir per conrrall:um inuolu111arium in•
iurianti,quia volenri & fcienri nulla
6t
iniu-
ria:ex quo fumicur modus loquendi, quo re-
lliffimc dicimus, Petruspaffus eíl: maximam
iniuriam:ergo iniuria principalius fumirur ex
iniuriato,& reducicur ad ordinem iniuriati,&
dicirur 1alis adieéliue,Ílcot omnes form:r dicú-
iur tales adieéliue ex fubieélo quod informár,
&
ideo i11iur1a dicirur diuina , & in ordinc
diuino
¡
nequc in<le fequicur quod
Út
i11iu·
ria inli11i1a Ílmpliciter , vr nora pr:i:ferti111
fcEl+dif/11<t4t.pratdenri,
&
{tél.8.
num.18)1.c
Cur foisfa.
conlfa vero fatisfaélio crefcir ex dignirat< aiocrcfc>t
facisfaciencis,quia en pra:cipue aaio. qu:i:
fu-
ex
digmtat~
mirur ex Age1ne, quod cíl: fa1isfacie11s,
&
in
f~tisfacicn•
quancum efl honor,ipfc etiam farisfacicns e(l r.s
!
fubieélum illtus , vt dixir Ariftoreles, honor
eíl: in honoranre,ac proinde pr:rcipue fumirut
exillo , & non ex honorato , qui tantum
fe
haber ve obiell:mn,cui dacur ralis honor: di-
gnirafque
Agentis
informat
aélionem
& pa!Iionem , quia omnc pcrliciens íe
habec vt
focma , perfeaibilc aurem ,
vt
e
¡;
fubicaum;