'4'º
Difputatio l
V.
Seétio IX.
1,7
faél:iones,& perillos farisfacere poruir de roto
rigore iníl:iri:e:maior meo
iudi~io
cíl: cerra in
theoiogia morali,
fi
enim aliquis promililfer
pcr- modum donarionis alrcri imaginem ali–
quam,eciamli non effer iníl:rumennrm
illius,
cerrc c!Ter promi(forij : ergo mulro magis erit
promifl.1rij liib ilia condicione onerofa,vr ipfo
tanquam iníl:rumenrum concurrot ad illius
effeél:ionem , &
a•cedar promiffio
A~emis
principaiis fub conditione illa onerofa:minor
ell cerra,vrpore definira in Concilio Trrdenr.
eademfa.lf.citnta,can.p.
his verbis. Si
e¡uis
di.
xerit hominis u1fli.Jicari bona opera ita effi don..
D1i,vt
non jint etiam bon1t
ipfi"'
i11flijicati
meri–
ta,&c.anathemajie.
Ergo ex his feqnirur ma–
nifcíl:e qnod licer humaniras Chrifl:i
lit
in–
füumenrnm Dei crediroris pra:cipui Auél:oris
reípeél:u farisfaél:ionís
foa:,
cum ramen lir in–
íl:rumem um viuum,
&
accedat promifiio Dei
promittentis íarisfaél:ionem iliam fururam
effe
Chrifti, íeqnirur, inquam , quod íarisfecir de
toro rigore iuíl:iria:.
Sed obiicir Ítnreilcia relarn n.¡97.inlliria,&
grada opponunrnr,iravr quamú admifccrur de
.graria,ramú minuarllr de riuore iu(foia::ergo
farisfaél:io,qua: fundarur in grada crediroris
non poreíl:
e(fe
de roro rigore iufüria:,a11rece–
dcns viderur cerrú,quia,vr inquir Paulus,li ex
operi~us,ergo
non ex gratia.Probarur coníe–
~ue1111a;nam
fi
aliquis npn effet foluendo,&
1pfe
creditor miíericordi:i monrs ci , ve! alceri
pro eo donaret copiam argéci,ex qua imegre
pro fe,vel alius pro ilio farisfacerer,fatisfaél:io,
~
f<;>l_uci_o neutiquam effet dicenda de rigore
1uíl:ma:,1mo potius habcrcr rationem graruira:
condonarionis,& remiffionis
debici:í~d
ex co
11on cffer de rigore iuíl:nia:,quia fondarenrr in
grar~a
creditoris,ideíl: quia íarisfocerer bonis
grarrs accepcis
a
crcdirore : ergo íarisfalHo,
qua: fundamr in grada crediroris nó porefl:effe
tic
ri~ore
iuíl:itia:.Probarurmaior,ciufdé valo–
ris
~
a:íl:imarionis iudicaror
apud homines
cred1rorem remittcre rorum debirum dcbirori,
ac ex fuis bonis dare illi, aut alreri pro eo,
quanrumopus eft,vr debitum perfoluarur:íed
quádo crediror remirtit debirú,non eíl: farisfa.
~io
de_
rigor~
iuíl:iria::ergo ncque quando gra–
tis,& lrberalrrer dar quanrnm efl: ncceffariurn,
:vr rornm debirum
pe~foluatur.
Probarur ma- •
JOr,eamdem commodirarem haber debiror ex
•o quod accipiat roró id,quod opus eíl: ad pcr
~o!uendumdebitum,ac
per id quod remittatur
1ih gratis debitum:eroo eiufdem a:íl:imarionis
& v_aloris iudicaturapud homincm credirorem .
'lemirrere rorum debirum gratis debirori , ac
dare ex fuis bonis ilii aut alreri pro eo quan–
rum opus ef!-,vc dcbicum perfoluarur.
C onfirmarur,íarisfaél:io rendir •d coníl:inré.
dá a:qualiraté ínter rem, & rem:fed li debiror
fol_uar
d~birum
credirori ex bonis gratis accc–
pus ab_ ipfo credirore,non coníl:iiuir :i:quali–
·rarem rnrer rem & rem: ergo non íaiisfocit;
probarur minor,inzqualiras per reíl:irurionem
reduccnda ad a:qualirarem confiíl:ir in eo quod
loannes crcdiror, v.g. pa(fos fuerit damnum
cencum nummorum,& Petrus debiror acceoe–
rir ilios ccnrum,& ha:c ina:qualiras
rcduci~ur
ad a:qualitarem , li creditor tccnperer fupra
fua bona illa centum qux amiíerar,& debiror
toridem amitrar de íuis bonis:fed quandQ de-
~icot fol~it deb~tum
ex bonis
a
credirorc gra–
tis
accepus,c~cdtto~
remaner priuaius eifdcm
ccntum de furs bo111s,& debitor
1rn11
priuamr
illis ccnrum de fuis bonis:ergo q1bndo debi–
ror foluir debirum ex bonis gratis accepds
~
credicorcnon rcducir ina:qualirate ad a:quali–
ratem:maior qnanrú ad primam parrem cíl: cer–
ra,quia non eíl: aliud in:equalitas;quanrú ad fe–
cundam parrem probatur:idco quando gratis
remictimr debitum,non reducirur in:rqualiraS'
iila ad a:qualitacem,quia neq; crediror accipit
fupra Íua bona cenrum illos nummos,q uibus
priuarus fuerar,neque debiror priuarur iilis de
íuis bonis:ergo vt ina:qualiras rnducarur ad a:–
qualirarem,neceffariú eíl: vt crediror íupra fua
bona accipiat cenrú,quibus priuatus fucrat,&
dcbitor priuernr totidem illis de fois bonis:íccl
c¡uando debiror íoiuit debirú ex bonis gr•tis
accepris
a
credirore,ncq¡creditor accipit fupra
bona iila centú,quibus priuarus fuerar per in–
a:qualicatem,neque debiror priuatur illis qua:
effenr ipftus,&: ratione ºquorum dabarur ina:–
qualiras ilia:ergo nó reíl:irnir ex rigoreiuíl:itia::
paree coníequcntia , cune debitor rcíl-iruir
&
farisfacit ex rigore iuíl:iria:,quádo a:qualirarem
conrraél:am per Íuá aél:ioné reducir ad a:qua–
.lirarem:íed quando dcbiror íoiuir d birú ex
bonis gratis acccptis
a
credirore non reducit
ina:qualirarem contraél:á per fuam aél:ionem acl
a:qualiratem:ergo non reíl:iruir,neq; íatisfacit
de rigore iuíl:ina::maior pacer, minor iam eíl:
probara.Sed íatisfaél:io Chriíl;i fundarur
in
gracia Dei crcditoris : ergo fatisfall:io Chriíl:i
nó efl: de coto rigore iuíl:iria:. Probarur minor
fubsúpra,íatisfaétio iliius dcbicoris fúdarur in
gracia crediroris,qoi indigcr graria credicoris
ad íacisfaciendú,&
ilbm
grariá gratis accipiri
íed ita íe haber íacisfoél;io Chciíl:i:crgo funda–
tur in gratia crediroris.Probarur minor,p¡nnis
crcarura indiger gracia Dei ad quodcúq;bonü
opus,& eam gratiá gratis accipir:fed Chriíl:us
inquanrú fatisfecir,eíl: creaiura : ergo indigco
grada Dei ad íarisfacicndum, cll: eoim bonum
opus,& illam grariam gratis accipir. Proba–
tur minor,Chriíl:us fotisfecir inquamum ho–
mo:íed Chriíl:us inquanrum homo eíl: crearu–
ra:ergo Chrifhrs farisfccir ve creatura, maio·
rem probar P.Vazq.& afferir quod fenfos
il–
lius loquurionis,Chriíl:us íarisfecit vt horno,
eíl: quod humaniras farisfecir non íolom ve
quo,Ícd etiam vrtquod:quam maiorcm probac
auél:orirare,& ratione;auétorirarem Íumir ex
pluribus loquurionibus SS.Patrú: probar dc–
inde rarione,Chriíl:us facisfecit in quantú eíl;
Sacerdos, & Mediator: íed eA: Sacerdos , &
Mediator rn quanrua'.i horno:ergo íacisfecir in
quantum homo,maior efl: cerra.Probarur mi-
110r ex SS.Parribus,& pra:ferrim ex D.Augu–
íl:i110Jib.19.co11fof.
vbi lic air.
In
q11an11m1
horng
itJ
tanttlm mediator,in quanrnm Ytrh"m non eft
medirns
,
qtti11 .tqttnlú Deo
,
&
De111
apud
'Deum,
&
cum Parre
,
&
Spirit14
("nélo
tmtU
Dm1.
Coníulatur Bellarminns
liJ,,
~.de
Chrijlo.
cap+
vbi ex omnibus operibus S. Auguíl:ini
auél:oritates adducir acl probandum Chri–
llum ve hominem effe mediarorem.
Et
ídem
docent alij Parres apud Bellanninum de Sa–
GCrdocio quod connenir Chrifl:o vt homini
ranium,
&
expreffe S. Thomas
h7c
e¡.
16.
ar.i,
docer Chriíl:um non fuiífe Mcdiarorem •
Z
íecundmn