Table of Contents Table of Contents
Previous Page  191 / 686 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 191 / 686 Next Page
Page Background

Difputatio 1 V.

Seétio

IX.

1

73

ab ipfo excmplo Aducrfariorum : nam duo–

bus modis potdt fieri ille co1maéh1s íol utio–

nis dcbici in vno loco, quod dcbiror 1enemr

folucre in alio,primo,iraur crcdiror gra1is rc–

mi1ra1 illud ius,quod haber circa locum dt–

ccrminarnm,

&

in hoc caíu bcnc proccdit

argumcncum.Sccundo pocdt ficri quod debi–

cor der aliquid crcdirori proprer illud ius ,

quod haber circa dererminarum locum,

q~od

erirquoli conrraltus cmprionis,ius cnim illud

circa folutioncm faciendam in dctcrminato

loco en pretio a:fümabile ,

&

pocefi debi1or

illud emere addendo pccw1iam ad d bicum

ipíum, iuxta iudicium prudentis viri

: ergo

crdiror in illo caíu nihil iuris gratis rcmi1-

terct dtbitori :

Er

idcm

argumentum fir

in omni farisfaél:ione : od quod fupponamus

quod fatisf.1ébo exh1bendo ab ipfo otfcnforc,

& a:qualis offcu(a:dcbe1cífe vr qu3tuor.Tunc

lic: exhibear ahus d1fiinétus ab otfenforc

fa–

tisfatl:iouem vt quinque,au1 ve fex quali emen–

<lo illud ius': ergo •une ada:quarcrur toti iuri

crcdicoris ex rigore i11!H1ia:.Parcr coníequcn–

ria, tune aliqua fausfaél:ione adxquamrioti

iuri crcdiroris de coto ngore iu!Hti:e,qnando

crcdiror nihil iuris quod hobcr,rcmirm.gra–

ris: Íed crediroc in caíu ditl:o nihil iu1is quod

haber ,

remittir gratis : ergo in dilto coíu

fatisfallionc illa ada:quarnr rori iuri crediio–

ris de roro rigorc iufl:iria:. Probatur minor,

ius quod haber creditor íolum eíl: quood cir–

cumfiantiam vcl quoad íub!hntiam fatisfa–

tl:ionis : ÍCd neque remirtit gratis ius quoad

fubíl:antiam , neque quoad circumnanriam :

ergo nihil iuris rcmirtir gratis. Maiorctl ccr–

ra.Pcobacur minor,& in primis de iure quoad

fubfiantiam conceditur ab Aduerforiis. Pro–

barur ergo de iurc quoad circumtlanriam,ius

illud , quoad circumíl:anriam efi \•aloris, v.g.

vr duo:

ii

d proprer ius illud dat fotisfaciens

duos gradus farisfatl:ionis vltra fobnamiam

í;itisfatl:ionis emendo illud ius: ergo nihil

iuris gra"s rcmittit crediror, quia ius quod

emítur,non ret11itcicurgracis,vt patee in excm ..

plo iUo de folmione facienda in determinato

loco.

~88

.

D1co quarro,& fequirur ex diél:is.Quanrum

~·~~~·~

1

e{(

ex hoc capite, forisfaltio Chrifii fui1 de

fe~~'~

ri-

1

'

roto.rigore iufiiria:.

!'ª

P.Sua~cz,&

ali¡ com–

gore iu!li- munner. Probarur, 1lla en famfaé\:10 de roto

tix,eic hoc rigore iufl:itia: , qua: ad:i:quar toti iuri cred1-

capitc.

roris,& quam tcnetur credi1or acceprarc: íed

farisfaltio Chrifii ada:quar rori iuri creditoris

Dei , &ex paél:o rencrnr Deus illam acccpt>·

re: ergo en de roto rigore iufiirire. Maior 1e–

cipirur ab omnibus Dotl:oribus,& con(br ex

ditl:is in fuperioribus conclufionibus. Minor

eíl: cerra,quia forisfaaio Chrifi! efi infiniri va–

loris: ergo en ada:quara toti iuri crediroris

Dei.Pra:rerea Deus promittir illam acceptare:

ergú pofi patl:um tenerur accepr3te.

3 89

Sed obiicis primo pro prim.t fonrentia ,: in-

iuri~

confiituit ina:qualitatem inrer períonam

offendenrem,& offenfam : íed h:cc ina:quali–

tas non poreíl: reduci ad a:qualicarem, ni

fi

ea–

dcm perfona,qua: iniuriam inrulir,condignum

obfequium exhibeat perfonre offenfa: : ergo

de rarione íarisfaélionis perfetl::c eft vt fiar

ab ipfo olfendenre.Probarur mi¡¡or,a:qualiras,

qua: per facisfaaionem perfeltam confiirueu-

da efi

~

nfolum pender

a

pert<étionc phy–

lica atl:10111s, ve tanrum fir obfcquium ícun–

dum ÍC,quantum fuir conuicium , li.d etiam

pender

a

períona íatisfacitnre, quia ficm in–

iuna crcfcerc, minuive pornit ranone perfo.

na:,qua: illam inrulic, ita

&

obíequium :ergo

vr imequalitas , quam iníuria

con(b1

m im e

perfonmn otfcnfom & olfendcnram

~J

:equa–

Jirarem rcducat11r,neccffe cft,vt obíeqmrn11,per

quod hxc a:qualiras confiit11enda

en,

exhi–

bearnr ab cadcm perfona,qua: olfendir.

Concedo maiorcm,& nego minorem, & ad

illius probarioncm concedo anre°'dens,& ne–

go conÍequentiam , quia perfona Íamfaciens

dinintl:1 abotfendcnte pcrctl dare roram di.

gniratcm fufficicmem, vr farisfatl:io illius lic

adzqunra roti iuri crediroris,imo potefi dare

digniorcm f.uisfaíl:ioncm, quia porcfl

elfe

per–

fonad1g11ior, vr probarnm en.

Obi1cis fecundo ex ditfcrentia ínter forisfa–

ltioncm,& rcnirunoncm,quia renirurio re(pi–

cir res ipfas,& ideo li res ablata a:qualisrcd–

ditur,nihil referr, an rcddarur ab hac,vel ab

illa pcríona : fcd fotisfoll:io cfi compcníatio

o~

níre,qux aél:ioncm , & períonam rcípicir:

ergo deber

fieri

ab cadem períona olfendenre.

Coucedo maiorem ,

&

diftinguo minorcm

quoadvltimam partem , qu:i: rcfpicic perÍO–

nam

&

oébonem abÍolllle ,. & a

nte paf

rum

concedo minorem, & hoc quando por.en ipíe

d~b1tor

fa1

isfJcere , pofl paltum ntgo mino–

rem ,

&

'connac

ex nufiris

probationi–

bus.

Obiicis renio, in humanis nullt1s rcnerur

acceprore ÍJ[lsfoll:ionem oblaram ab

alio

quam ob olfeudcnrc:ftd non ob.aliam cauC.m

nili quia íecundum p•ud ntcmexilhmationem

fatisfatl:io qua: non lit ab co , qui otfcndir,

non ceníemr xquahs olfenía: , cuius fignum

cfl maior difficultas, & rubor ,quem cxpcri–

tur olfcnfor períonalirer obfequens ,

&

fe

fubmittens perfona: otfenía: , non vero pcr

alium:ergo,&c.

Concedo maiorcm ante paéh1m ,

&

nego

illam pofl patl:um,& ocgo minorem,quia non

en illa cauía , fed quia otfenfos haber ius in

forisfall:ionem ex hibendam libi ab ipfo

1

ot•

fenfore , vt confiar ex nonris probarioni–

bus.

Obiicis randem pro fecunda Íentcnria ,

fa.

tisfafüo folum rendir ad reducendam in:i:qua–

litarem ad a:q1ialiratem:fed i11a:qualiras faéb

pcr iniu1'iam non folum ab uffendcnre , fcd

e1ia111 ab aliis poteft reduci ad requaliratem:

ergo farisfallio non folum ab otfend nre, ícd

etiam ab olio porefi fi<ri. Probatur minor ,

tune rcducirnr inrequalitas ad :equaliiarem,

quando tantus honor reddimr otfenío, quan–

rus ablarus fuir per olfcnfam : fed ab alio di–

íl:intl:o ab otfcndenre poreíl: reddi olf.'ll(o

tanrbs honor,quanrus ablams fuit per olfcn–

fam:ergo ab alio diflinél:o ab off<nforc poteíl:

ina:qualiras pcr iniuriam foll:a reduci ad.a:–

quolirarem.

D1flinguo maiorem , ad redltcendom ina:–

qualirarcm ad xqualirarcm folum inrer otfcn–

fam,& íarisfatl:ioncm nego maiorem , inrcr

offeníam,& iusotfenfi concedo maiorcm , &

dillinguo minórem, ícd ina:qualiras fotl:a pcr

iniuriam non folum ab offendenre, fed eciam

Y 3

ab

39

1

;9•