Table of Contents Table of Contents
Previous Page  190 / 686 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 190 / 686 Next Page
Page Background

172

De

Incarnatione

V

erbi

Diuini

crcdiror porcrt coger.e qmnes illas perfonas,

in quas vcl refpel1:u quarum haber ius: Ced

Perrus olfenfos

a

Paulo,v.g.non porcrt cogere

omnes alios homines,criam in d,fel1:u Pauli,

vr libi farisfacianr : ergo offonfus non haber

ius in omnes homines, ve! in fatisfal1:ionem

cxhibendam ab omnibus hominibus:crgo fo–

lus olfenfor ert debiror ,

&

folus ille porert

cogí: ergo folumin fatisfaéHontm cxhiben–

clam ab

ipfo off nÍorc crcdiror

&

offenfos

haber ius:ergo cum illa femper fir materia im–

pcrmixra,& pof!ibilis,íolum lllam tenemr ac–

ceprare,

&

non renerur conrenrus

cffe

alia

quacumquc criam requiualcnti , aur maiori,

vlrima con(equenria crt euidcns ex diélis

n.p9.

quia crediror

fol.um

renerur accepcarc

farisfal1:ionem,in quam haber ius, & debicor

í'olum porcllcflc libtr ab onere forisfacicndi

prrebcndo fa11sfJéboncm , in quam crediror

&

offenfus haber ius , ob rationem dil1:am in

num.¡79.

fcd crccliror, & offo1fus folum ha–

ber ius in farisfal1:ionem cxh1bendam ab ipfo

olfenfore

&

debitore :ergo folum rencrur il–

lam acceprarc,

&

contenrus effe illa ,

&

non

alía,& debitar fola ea c-xh1bica erir líber ab

onere íadsfociwdi.

384

Confirmarur, omnis perfona, in quam cre-

di tor habet ius,fe haber vr dcbiror:fed ex co

:quod Petrus fir

dli

nfus

a

Paulo,v.g. ali¡ ho–

mines non funr debirores rcfpcl1:u !'eni :ergo

Petrus non haber ius in alias homin s di–

ltinétos ab olfrnforc,maior parer,quia ius,

&

debitum funr correlaiiua. J>roba111r minar,

omnis obligario & debicum nafcirur vcl ex

paélo,vcl ex aétione aliqua iniuriofa, in caíu

conclulionis,vr ert euidens :

(ed

ali) homines

prrecer olfcnforem,neque fecerunt pall:um ne–

ccffario cum offenfo,& c1edirorc, neque con–

tra

il

lum fcccrunt aliquam aélionem iniurio–

fam:ergo in ill is neque ex pal1:o,ncc ex aél:io–

ne iniurioía naÍci111r obligario

&

dcbirum ref–

peélu crcdi1oris,& offrnfi:crgo non (unr de–

birorcs refpeél:u illius:crgo neque crediror,&

offcnfus haber ius rcípeétu illorum,vt fibi

fa.

tisfociam:ergo folum haber ius rcfpel1:u ipfius

olf~n forls.

Ex

c~!fcníu

.

Di.ca

tertio,ex contraétu.' & confcníl1

~re•

crcdiroris

daor1s porert deb1tor fat1Sfaccre per ahum

poten dcbi- pro iniuria & olfenía

a

(e

faéh

creditori' ita

rorfatis~acc-

communiter Doél:ores cirari pro fecunda fen–

rcpcralium. renria,P.Suarez, & alij. Probarur,nmcaliqua

fatisfall:io ert de rigore iurtiria:, quando crt

:rqualis olfen(re, & creditor renetur illam ac–

ceprare:fed qnando alius difünétus ab offcn–

denre,& debirore, ex paél:o inrcr offcnfom, &

olfcnforem , farisfacir, talis fatisfaélio pocert

dfe requalis iniuria:,& crediror tencrnr

acc~prare illam:crgo cíl: de rigorc iurtirire, & ex–

ringuir debirum in olfenfore,- maior crt cerra,

crt enim explicado facisfoél:ionis de rigore iu–

lliria'. Proba1ur minar,& imprimís quantum

ad pri1mm parrem id fupponimus , ícilicct

quod alius d1fünl1:us ab olfenfore poteft ha–

bcrea:qnalem fa1isfoél:ionem , imo maiorcm,

cum e1'im valor fotisfal1:ionis fumatur ex pru–

dtntum bominum

iudicio poreíl: contingere

quod Petrus pluris babear honorari

a

Fran–

cifco,quam

a

l'•ulo offcndi:ergo alius dirtin–

étu~

ab offenfore pote!l dare requalem faris–

faél1onem. Deinde quammn ad fecundam

parrem eíl: ,enidens conclulio , racione enim

conrraél:us tenernr offeníus acccprare fa1isfa–

l1:ionem ab alio exhibirnm, & illa comcntus

eíl"e:quod explicarur in aliis

fa1isfa~ionibus~

1

nam licet vemm fit non reneri Domrnum equt

acccprarc pecuniam , aur aliam rem xquiua–

lcntem abfolutc,& anre pall:um, nihilominus

poíl: paél:um tenerur acccprare,& illa rertiru–

rio & farisfaél:io ert a:qualis , & de coto ri–

gore iufütia:

, vt forenrur ctiam Aduerfa–

ri¡.

D ices,eo ipfo quod offenfus ita concrahir,

38G

& promittir íc acceptarurum fa1isfal1:ioncm

ab alío exhibitam,vel pretimn pro equo forro

foblato, rcmittir a\iqu1d de rigorc iuris, nam

rigor

iuílitix confirtit in co quod debitar

adrequet roti iuri creditoris, & quod creditor

non remittat gratis aliquid iuris quod ha–

bet:Ced quando ex pal1:o crediror conrentus

ert gratis farisfalhone, quam non rencbatur

acceprare, remittit gratis aliquid iuris,ícilicct

íus illud, quod haber ad exigendam fatisfa–

élionem ab ipfo debirore, qua fatisfaél:ione

palita dieir Lugo ex Vazq. quod non foit

pofira tora requalitas quoad circumrtantias,

licet polira fuerir quoad fobrtamiam,& ideo,

inquir,non ert Íarisfal1:io de roto rigore iu·

fütire,ficut nec effet folutio de roto rigore iu-

ti:i:,

li

Poulus tcnercmr foluere Perro mille

aureos Cuzci,& foludfet eos Limre, quia Pe-

trus gracis remirrit illam obltgationem ,

&

ex pallo contenrus ert,vr Paulus foluat libi

Hlos mille Lim:r,quialiccr illa folutione ada:-

quer Paulus iuri, quod crt in Perro , quoad

fubrtantiom debiii,non tamen quoad circum–

rtai11ias,& ita non adxquat foa folutione toti

iuri ,

&

per confequem remittitur aliquid ele

rigore iufütire:ergo cum P rrus offenfus ha·

bcar ius,vr Paulus fui offcnfor faóat libi non

folum xqualcm íarisfall:ionem, qua: crt fub-

íl:anria fatisfaéHonis de rigorc

iurtiria:; íed

etiam habcat ius ad farisfal1:ionem ab ipfo

Paulo offenfore exhibeudam,qure cll circum-

rtanria íatisfaétionis,

&

hoc ius gratis remic-

tat Petrus & Paulus fatisfal1:ione ab alio ex-

hibita non adrequer illi iuri,ícquimr ncceífa-

rio quod non adxqucr roti iuri credirnris ,

&

confequenter quod in

illa fatisfaélione re–

mittirnr aliquid de rigorcdebito,

&

per con–

fequens quod non ert íarisfaélio de rigorc iu-

íl:itia:. Hoc eíl: vnum ex prrecipuis fundamen-

tis P. Vazq.

hic diJP.9.c.i.&

¡.ad probandum

quod farisfaétio,quam non ccnerur acceprare

creditor,non en de rigore iuíl:itire'

&

coníe–

quenrcr quod cum Deus non tenererur acce-

prare íarisfaétionem

e

hriCli ante pal1:mn'

etiamli poft paétum cenearur acceptare

rllam

non crir de roro t'igore iurtiti:r:,quia non a.dx-

quarer rori iuri, quod effet in Deo, fed 1pfe

Deus aliquid iuris gratis remililfer.

3 87

Sed co11tra,& imprimís hoc ert contra pra–

xim Doélorum,qui afferunr quod in excmplo

illo de equo furto fublaro ert fatisfaél:io de

rigore iurtírix,fi lit pol1:um In ter

debitorc1~,

& crcdirorem,vt crediror conrenrus

lit

preno

req ui ualenti. Deinde iqipugno hanc

folu~o­

nem,& probo quod poffir effe

omnimod~ 1~fürio & oda:quatio

rorius iuris cxirtcnns

t11

creditoreabfquc cG> quod Crcditor rcmirrat

graris aliquid iuris,quod ortendo in,ipien!b