Difputatio 1
V.
Seélio IX.
tcllelh1alib11s pure crearis ; & loquendo de
concurfu d.birn Chrifto, iudico quod illi
fui e debi tus tx iufütia, prrecipue li loquamur
-<le concurlibus illi collaris ad aél:us, qui íup–
po11~111c ,prtmu~1
aél:um
e
hrtíl:i, quia quid quid
Chníl:us merutc,
futc
1lli debitum ex iuíl:iria:
~e~
Chriíl:us
~ncruic
concuríum illum : ergo
1111 dcbuus fu1c concuríus ex iuíl:icia: ma1or
cíl:
cena, Probacur minor,quia mcritum Chri–
fti
fuic infinirnm,,atque ideo extendí dcbet ad
omnc prremimn, in quo mercndo non
e(\;
in•
conuenicns:ícd nullum cíl: inconuenicns in co
quod Chriftus meruerit concurfum Dei aél:ua –
lem modo diél:o:ergo
~cruic
illum; maior cft
cena,id cnim pertinec ad perf.:él:ioncm Chri–
íl:i,1~1inor
ctiarn e(l cerca,
vel
qui eam ncg»
ucrtnr oll ndant inconueniens in eo quod
Chrifius meruir concuríum aél:ualcm. Reí–
ponde1,do camcn alteri pani dubi¡ de
alii~
agemibus incclleél:uahbus purc crcaris,cenum,
eíl: quod efi 1ll1s debitus concuríus ex fidelira–
te,quia peus promilir illum,iuxca
illud.lgnem
&
11q1111m ª/'P•fi1i 1ibi,11d 'jHod voluerú po"ige
tnatmm.
Vccmn autem ex 1ufücia debeacur,du–
bium
~(\-,&'de
poffibili non dubirn porfe erre
deb1cum ex iufl11ia,quia porfcc Deus promit–
tcrc non per puram prom1ffio11em , ícd pcr
prom1ffionem , qure e!let dona.tic iuris,vt di–
xi
iM
rr11éla111(erundo in pr;m11m pArte>n,traélatu
tmdecimo, de i11j/iria
:
an vero de foél:o ua pco–
m1Íeri1 Deus,non conflac;foJ ad noflrum in–
ftuucum íuflicic quod lic dcbicus ex fidclirarc,
ve íatisfoélio
m.lnfundccur
m
gra11a crcdico–
ris admixca Ín ipfo facisfaél:io11e.
Dices íarisfaél:ioncm Chri(\-i
&
non-ram
fundari in auxilio efficaci
D
i : ícd auxilium
dncax Dei cft gracia creditoris
libcraliccr
confcrentis illam,& nullo modo deb1ca:ergo
facisfaébo Chriíti
& ,
nofüa fundarur in gca–
tia Dei crcditoris nullo modo d bita. Rcí–
pondeo conccdendo maiorem
&
negando mi–
norem incclleé\:am de Chrifio ob racioncm
diél:am,
&
diflinguendo illam loqucndo de
noíl:ra
farisfn~ione ,
eíl: grada Dei crcdicori$
adm1xta in ipía Cacisfaél:ionc n go minorrn>,
ancccedcns concedo minorem
, quia home
non l:11isfacic, aur mercrur ipío auxilio
dfi–
caci/ed aél:u dilHnl1:o ab ipío auxilio,& pro–
cedente libere ab homine;auxilium autem ef–
ficox '<>mnino anrecedic ipíam íatisfoél:ionem,
Confirmarioni oppolit:e
n11m.4 10.
difiin–
guo maiorem, inrer rem , & rem moralirer
fqmpcam concedo maiorem,marerialirer ÍUm–
pcam nego maiorcm , quia rendir primo
&
pcr
[e
ad conrtirnendam a:qualiraccm inccr
ius,& dcbirum,vcl aél:ionem dcbitoris,vr con–
fiar ex d1l1:is
fi1bferfione pr4ceden1i,
& ncgo
minorem fub eadem di!Hnél:ione ,
&
ad illius
probacionem concedo maiorem , & dillinguo
mino(em,quanrum ad primam parrem, crcdl–
ror mancr priuacus ciídem ccnrnm de Cuis
bonis ex vi nona: donarionis concedo mi–
norem, e:t vi mucui •Qriqui nego minorem:
Et íuppone,vt incclligacur Colutio,quod pri–
mum debic11m
fuciit concraél:um ex mutuo
acccpco
a
creditore,& nego eandem niinorem,
quancum ad Íccundam parteen , quia cencum
illa qure dat debitCJr, iam eranebona illius pcr
donationcm liberalem credicoris, & ideo per
facisfaé'tionem illam priuatur ccntum de
fuis
bonis,& ad probacioncm íecundre parcis ma–
ioris d1fiinguo anrccedens , quia non accipir
íupra Íua bona qua: erant illius,ccntum nmn–
rnos, quando remittic debicum,conccdo anre–
cedcns in caíu diél:o ,
íupra fo:i bona qu.t
ernnc ill1us,vcl ad quos habcbat ius alío tem–
pere neoo anrcccdens,
&
codc:m modo difün–
guo
cot~íequens
, quibus priuarns erar ex vi
conrraltus murni concedo coníequemiam¡
quibus priuacus eme ex vi donationis, quan–
do illi fic rcíl:irntio nego conícquentiam ,
&
ad illius probacionem concedo
maiorc~1
,
&
ncgo minorem, & concedo quod ma1or
ÍI::
emde1»,& ncgo quod minor lic probata, vr
confta• ex íolutione daca,& difiinguo minp–
rcm íubíumptam,fundacur in gratia Dei crc:–
ditoris :idmixta in ip(a farisfaél:ionc ncgo mt–
norcm,non admixta,íed antecedente concedo
minorem:& ad illius probarionem difiinguo
maiorcm,qui ind1gcc gracia credicoris admilr–
ra in ía11sfaéHonc conctdo maiomn,non ad–
mi1ua,íed ontccedentc ncgo maiorem,& négo
mil)orcm íub difünél:ione doca ,
&
ad illius
p1ol>acioncm concedo maiorcm de graria an-
recedenre ipfam Calisf.iltioncru ,
~
bonmn
CI .
opus,& d11linguo minorem,Íed
~hrlfitts,&c. ~~isfc;~,.¡,"''
cft creacura non pura concedo ln111orem,crca-
ve
horno~
tura pura ncgo minorem; & ad probacionfm
minoris difiinguo maiorem,in quamum homo
prreciíe nego maiorem, in quamum Deus ho-
rno conc do maiorem. Vnde nego quod Ícn-
íus ilhus loquu1i2 nis, Chrifius farisfecic ve
homo,Gc ille,qucm intendit
P.
Va-zq.efi enim
falliffimum quod arferit, Ícd ícnfus efi quod
natura humana rfl principium
q110
illius ope-
rarionis,& quod Verbo diuino conuenit calis
opera110,vc
princip~o
q11od
íubliflenti in na-
rura human3,
&
rat!one illius: quories enim
vtimur parricula aliqua Ípecilicante in Chri-
íl:o,fcníus Íolli.:n cíl: quod pra:dicacum,opera-
rio,vcl propriccas illa , quam pt:i:dicamus de
Chd(\-o, conueni t illi ratione 1llius nacurre,
quam derenninamus.
Sanél:i atném cirati
a
P. Vazq. íolum di–
cunt quod Chriflus fa tisfi cit pcr humanica–
tcm, quod efi verum de principio
'l"º
,
non
de principioq11od dignilicanre infinicc, Dcinde
ad radonem,qua probar P.Vazq.quod
Chri–
fius íacisfecir vt home,& non vt Dcus horno,
concedo maiorem
&
nego minorcm de Chri–
fio
vt
homine prreciíe ,
&
ad probarionem
minoris defiimpcam ex S. Augufi1110 refpon–
dto Colum inrendi ab Auguíhno quod Chri–
fh1s
non efi mediator per operaciones na turre
diuin:e,neque racione illius,vr male aiunr h:e–
recici/ed racione nacur::: humanre
&
per ope–
raciones illius. Et ídem inrcn¡l-icS.Thomas,&
ncgo coníequcntiam,& ad 1llius probationem
concedo ma1orem , & nego minorem, & ad
probationem illius nego anreceaens quantum
ad primam parrem , & concedo auél:ori tacem
S.Thom_:i:
in bono
ícnfu,
qui3 S. Thomas
vcirur panícula illa
fol111n,
ad
e~cludend:im
nacuram diuinam
a
rat1e>11e pril'lcipij
qu•
fa–
tisfaél:ionis contra ha:recicos,<p1i id affirmam,
& ex illis duobus,qure D.Thomas a11
dfc
de
racione mediaroris potius
Ícqu1rur conrra–
rium ; primum cnim quod
a(Íc
rir Sanll:us
Thomas
cfl
q uod affi rae vnum excrcmum
ad
aliud , reconciliando vnum cxrrcmum
Z
.l
alceri,