Table of Contents Table of Contents
Previous Page  189 / 686 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 189 / 686 Next Page
Page Background

Difputatió

IV.

Seáio

IX.

plicite ,

&

ideo in pecuni• non eíl:

neceffa–

fllltll, \'[

eadem numero rcft:ituatur qua: fu–

balrn fuir,fcd poie!l reíl:itui alia ciuÍdem ra-

1ionis;non amem fuflicir quod debitor relli–

ruat pecuniam a-quiualcncem alterius racionis,

li

habcar illam , quam fono abftultr, vti

li

fu

ratus Ílt pecuniam argcntc•m , non íads–

facier reíl:iruendo pecun1am a:ream ( nifi ali–

ter ftacum fir per

1

ges propter bonum com–

munc) quia res illa: non mifccnrnr ínter fe,

atque ideo quocics res, in quam crcdiror ha–

ber ius, perfifric ,

&

poteíl: eadem reddi,

&

non efr faltem in,plicirus confc:nfi1s crediro–

roris:Vr re difü nél:a 6ac refiitutio, debec fieri

in ill3,in q u.1m creditor lubcr ius,

&

non

fa–

cisfocier dtbiror

(j

aliter fuciar, quia aélio il–

lius non ada:quatur iuri credicoris.

' 3 g

0

Dico primo,fi

o~

níor non poffic fatisfa-

Si

offcníor cerc per

ÍC

ipímn,pocefr facisfocere pcr alrerum

"º?

eotlit

&

crediror reoecur acceprare illam facisfo–

fonsfa~crc

é'tioucm,& comencus cffe illa íalr m negari–

~~~[~·r.~~~

uc'.quarenus

no1~

poreíl: pm re

~liam

.fimdcm

fuccrc pcr

fansfaél:1oncm euam Ílnepaél:o,n1fi aél:10 1llrns

•lterum.

perfona: Íatisfacienris c(fcr dcbira creditori

aliis titulis,primam partem conclufionis cx–

prdfe defcndir P.R agufa

difPm111.i1.

Proba–

cur ha:c ¡>rima conclufionis p•rs, quia vr ali–

qu is fatisfaciar,fufficit quod ada:quet per fa–

tisíaél:ionem iuri crcdiroris : Íed quando ali–

quis non poreíl: íacisfucere per

fe

ipfum ,

&

farisfocir pcr •liuro, per illam forisfa<'lionem

adrequat iuri crcditoris: ergo fansfacit ex iu–

ftitia:m•ior parceex animaducrfis

n11m.

p 9.

Probatur minor,

(j

ex aliquo capire debiror

non adrequarcc iuri crcdiroris per focisfaél:io–

nem ab alio faél:am,ipío dobitore volcnre,ideo

elfer,quia crcdnor lnberer ius in facisfaél:io–

nem ab ipfo debirorc fociendam : fed in caíu

diél:o crcditor non poreíl: habe1c ius circ• fa–

tisfaél:ioncm ab ipfo dcbitorc ÍJc1rndam:crgo

dcbitor potcíl: ada:quare iuri crediroris pee

fatisfaél:ionem ab alio foll:am. Maior pnet

ex diél:is

n.;

79.nulla enim alia rati<> poreíl: aÍ–

lignari. Prob.Hur minor, crcd1tor non pote!i

habcre ius circa rem impoffibdcm:fed in caíu

pofiro eíl: impoffibtlis fatisfaél:io f.icicnda ab

ipfo debirorc:ergo crcdiror non poteíl: habcre

ius circa íatisfaél:ionem fibi exhibcndam ab

ipío dcbirorc in ca(u pofito. l'vtaior parer,ius

cnim,vcexpcndi

fo

1raEl.

de iufliria,

dl

porcn·

tia quredan1

moralis,

potencia aucem non po–

reíl:,eCfe circa impoffibile:minor eíl:

ipíe ca–

fus, qui Íupponiwr:confequentia

in~

rtur ma-

111feíl:c. Et ve clarius percipiamr difcurfus,

aducrcc, quod ius cred1roris; quando eíl: im–

poffibilis res, circa quam poífer haberc illud·

ius haber ve debicor fibi fatisfociac,quantum

porefl,& ideo

(j

fatisfacit per alium, Íacisfa–

cit quanrnm,porcíl:,quia non poteíl: alío.mo–

do. Dcinde nota q uod

fi

fir !ex fr•ruens pee·

nam facicnribus aliquam iniuriam,& non

fa–

tisfacienribus;

(j

debitor non poffir farisface–

re,rcncrur fubire pa:nam , & creditor haber

ius ad exigcndam illam íacis.paliionem pcr

pcenam.

3

8

1

Secunda conclufionis

par~

probarur eif.

dem racionibus,quibus fupra

fall.

7. probaui

fadsfaél:ionem Chrill:i indiguiffc acceptatione

dinin•,& breuiter ira probarur,quia

(j

perfo–

na illa,qua: -fatisfaccrer loco dcbicuris, d ebc-

1er Cuas aétioncs crcditori alio tirulo , verbi

~rntia,ti_wlo

obeJ1cn1iz,poílC:t creditor petere

1llas 3füones ve iib1 debitas illo titulo ,

&

pra:cipere vr non facerct ilbs in fincm fotis–

faél:ionis,& tune non fatisfacercr, • tque ideo

rcquirirur confen!ia creditoris.

Dico Íecundo,quando debiror poteíl: Íatis-

3S.t.

facere per

fe

ipfum,tenetur ira Íatisfacere, &

~a

ndo

de:

credi~or

no_n renctur acceprare íarisfaél:ionem

~::~

r.fc~

~dl

ab alio (íb1 obbcam

~

nec renetur

conte~1rus

pcr fe ipíurtl

eííe 1lla,nec deb1ror liberarur ab oblig•uone tenctur ita

farisfaciendi, ira Doél:ores prima: fcm enrire , íatisfaocrc.

nec videwr diÍct>rdare P.Suarcz,

(j

arrente le-

gaw r,fed loquiwr in cafu rerriz noíl:r"' con–

clufionis,ícdicer quod non iraadfcripra efl

fa–

tisfaélionis conditio, vr nequc ex pallo , &

confeníu crcdiroris poffic 6eri ab alib, quam

a

debirorc,& offendenre, air enim pluribus

fua: doél:rina: locis, quod crediror non rene-

tur acceprare farisfaél:ionem faélam ab alío

d1ílinél:o ab cffi ndente,

&

in hoc fundar exi-

gentiam •cceprarionis in farisfaél:ione Chri'fü

ex

l~:bar~:i~onclufio

, illarn folam Íllisfa-

3~

él:ionem tcnctur accepc:ire Creditor,

&

offcn-

fus,in quam habet ius , iravt aliam non re-

nearur acceprare,ncque conrentuseílc illa,nc-

que debiror rcmanet liber

a

dcbico facisfa–

ciendi,dum non cxhiber illam,in quam credi-

tor,& offenfus haber ius:fcd quando debiror

& offendens poreíl: farisfaccre pcr

fe

ipfum.

crednor,& offenfus haber ius in fatisfaél:io-

ncm ex hibendaro ab ipío offenforc:ergo cre-

diror

&

offenfus folum renerur acceprare

fa–

tisfoél:ionem exhibitam abipfo offerifore ,

1i

hic poffir,itaut debiror

&

offeníor non ma-

neat liber abobligationcirerum fatisfocicndi,

faél:a quacumque fatisfaél:ionc a:quali,imo

&

maiori:maior meo iudicio

íl: euidens, & pro-

bata

num.;79.

minor ctiam parcr,quia illc,cui

faéla ef\:. aliqua iniuria,habet ius vr illi exhi-

bearur fatisfaél:io : ergo hab t ius in focisfa–

él:ionem exhibendam ab ipfo offi nfore, ante-

cedens p•ter. Probarur conícquentia, non ha-

ber ius in farisfJél:ionem vr fic, ncque in

fa–

tisfaélionem omnem vage fumptam :ergo in

fatisfaél:ionem exhibendam ab ipfo uffi níore:

anreced ns p31et,•lias

(j

haberer ius in faris–

faélionem vr fic,id eíl: exhibendam ab omni-

bus hominibus ,poffeccogerc omncs illos,vr

illam fibi exhiberent , quia ius eíl: potcfias

mo1alis <¡uam quis habec contra que1r.cum-

que ad rem illam

cxigcndam , in quam ha-

ber ius , iraur pofft r cogere omnes illos qui

Cune dcbirores: Ícd vnus horno offmfus ab

alio,ncmpe Pcrrus offcnfus

a

Paulo,non po-

cefi cogerc omncs alios homines, vr libi faris–

faciam:crgo non h•bet ius in fa risfaél:ioncm

vt fic,neque in omnem vage fumpram: confe–

quenria eíl: clara,minor eíl: euidens luminc na-

rurre,& ipfa

cxpericntia.~rob•turmaior,quo-

tics Íunr piures debirores refpcél:u •licuius cre–

ditoris,iraur piures perfona:

fin~

obligata: ali-

cui dcbiro,v.g.lideiuffor & dcbiror principa-

lis,vel piures inrulerunc damnum alicui, po-

teíl: crediror cogere quam voluerir" ex illis

períonis,vel falrcm in dcfeél:u vnius alrcram,

ve foluac fibi dcbirum:fed qu•ndo aliquis

ha~

bcr ius in piures perfonas, illa: perfona: funr

obligatre ad foluenilum illud debituro: ergo

.

Y

a

creditot'