746344

70 De Incarnatione V

erbi

Diuini

ligemiam natura: perfoll;q: Carisfall:ionis : qua

in re,

P1ima fcnrcntia a.fiirmar ad naturam pcr–

feébr farisfall:ionis,& de rigore iuftiria: perrí–

ncre vr fiar ab ipfo offtn(ore, & ideo negar

facisfaaio11Cm Chrifü fui(fo de rigore iuíl:iria:.

Secunda fenccnlia

~bíolnre

allirmar quod

non eíl: de racione perfeébc fa:isfall:ionis vr

fiat ab ipfo offenfore,ica,P. Suarez

hit; difP.4.

feél.6.ip

prin,ipio,&

~lij .

Aduerrrndum eíl: primo quod reíl:icucio,vel

facisfall;iQ duobus modis fieri poteíl: ab alio

diíl:inél:o ab

pff,

ndence, primo quando idem

offenfor non poreíl: fatisfaccre:fecundo quan–

do idem offc11for poceíl: fotisfaccre,& in vcro–

q ue cafu certum eíl: quod quando otfeníor

non vulc,quod alius pro

focisfacia! , non

poreíl: alius foiisfaccre <fficacirer , & in alh1

fecundo,& loquor de oJf,nfo perfonali, mocjo

infra cxplicancl¡¡ in íolucione obiell:ioni¡ con–

tra vlrimam couclufioncm. Et ratio ell manj–

fella,quia quando aliquis in.honorauir alium

non vulr vr jJli farisfiar,lignum ell quodad–

huc remaoer

offmí~

illí f..lla , quam nen:o,

ipfo J1oleote,potefr

dell¡~ere,

quia illa all:io

moraliter ab illo folo depender , acque adeo

quories ipfo v11Ír e::m conferuarc , coníeruat

illam,& confequen r<r

lit

quod

¡¡

offenfus có–

rentus lit rali farüfall:ione,cenfecur bberalircr

condonare i11iuriam

offeufam : & hoc cll

certum loquendo de propria iniuria,& offcnía

faél:a in bonjs honoris.qua:, vt dixi,rollirur

per fatisfaéhonem (hiél:e diél:am (l¡uidquid in

conrrarium dicar P.Vazq.

hlc difP.6.

n.47.) in

quantum di!linguirur

rcíl:irutione' quia in

)a:fione faé'ta iQ bollis

fam~

& diuiriarum ali–

tcr conringit , nam Íatisfaél:10, vel reíl:irurio

pote!l fieri ab alio adhuc noleme ipfo of–

feníore.

Aduertendum ell fecundo quod ram refti–

tutio quam fo1isfaého ell oll:us iuíl:iria:, & vr

reél:e,

perfcll:e fiant , debent veríari circa

obieé\uro i1>fürire,alias non

erum a

étus iuíl:i.

tia:,quia omnis aéhts debet verí.ri circa ob–

ieél:um fui habirus, & vinmis; obieél:um au–

rem i11füria:,vr explicui

romofamndo,i11 primarn

p11rtem,1raEfa1u

vndecimo,ellius,arqne ideo rc–

ftirurio & fatisfall:io debent intendcre reíar–

cire ius alrerius la:íum,quod fir reddendo rem

in quam la:fos babee ius,& dum illam non

rcddir,forisfaciens non íeruat 1ll:um iuílina:,

quia

femp~r

manee inreqnalicas commi(fa per

iniuftam all:ioncm, qna la:fom ell ius alrerius,

ideo quando communiccr dicicur,quod iu–

ftiria comruuialiua iurendir a:qualiratem rei

ad rem , non

cl1

inrclligcnda a:qualitas rnf–

pell:u reí

phyrice f umpta: ,

ícd moralirer,

quarenus

fubell iuri alrerius; alias quando

aliquis reíl:iruit eandem rem aumoro,quam

foracus ell

non

faceret aétum

iuft¡.

tire , quia nullo modo Íeruaret :rqualitarem

rei ad rem, quia omnis a:qualitas ad mi–

nus

perit duo extrema , imer qu:e verfe–

rur, in illo aurem ca(u non

~ll

duplex res

P.hylic~

Íumpta: ergo non porefr crfe a:qua–

l11as re1 ad reln,(i res phylice fumarur/erua.tur

autem a:qualiras rei ad rem moralirer fumpta:,

quate110s forno requalirarem inrer ius, quod

ha~cr P~rrus

v.g.circa aliquam rem,& meam

a~1onem,

quia aél:io mea ada:quacur iuri il-

lins,prrebendo rem,circa quam Pcrrus habec

ius.

Ex quo fequirur manifelle q uod omnis re–

llirntto vcl focisfaltio deber erfe traditio reí

in quam la:(us haber ius,iraur

debiror red.

dar illi aliam rcm dill1nél:am, cum po{Iit red–

dcre rem,in quam ipíe h•bet ius,nolenrc

in–

uiro credirore,non Íeruer iuíl:itiam, íed lit in–

iullus,& crcdiror non te11et(1r acceptare ralem

íarisf•él:ioncm :

llaruir vera

communis

iurisprudenda:quod ius porell habere aliquís

vcl ex natura

rei,v~l

ex conuontione & paél:o:

quod aurcm debiror reneatur redderc eaadem

rem, in quam crediror haber ius , & non

ía–

tisfaciac reddondo aliam requiualcncem, pro–

batur cxemplis reccpds in 1hcologia roorali;

nam

aliquis forto abfrulicequum, quamuis

rcíl:iruat a:qualeprerium,aur altum equum,

credicor non acc<pter illam reíl:irnrionem,non

tenet, nec dcbiror deobJigatur

refütulÍOnC'

ciuídem equi. Et idem ell,

debitar rrititum

debeat,

vclic folucre debitum vino requa–

lis prerij, non rimet íolurio, inuito creditore:

ha:c eft communís cenlio exornata

Diana

p.1.1r11Ef.16.

refol.¡9.

centra Valerum. Et idem

vcrum eíl: in bonis fama:, nam

Pecrus in–

famauir Ioannem apud quaruor homines,

verbi gracia, non íatisfacit ex iuíl:itia , quarn–

uis ipfum Ioannem fommis laudibus apud

alios quacuor , vol piures commendet , gi–

gnendo in eorum menribus exiíl:imationem

quam non habebant de virtute, & excdlen–

tia loan nis, & quam abllulit ex meme alio–

rum quatuor,Íua duratione , vt facenrur ora–

nes Theologi;& ramen fama ,

opinio de

excellenria loannis dcnuo caufaca in menee

illorum hominmnefr eiufdem valoris cum illa,

quam Petrus abíl:ulir Íua derrall:ione ex mente

illorum, apud quos derraxir, quia folum nu–

mero diftinguitur,imo & pocell

effe

maior,&

maiorisa:ílimarionis,vr

infumauit apud ho–

mincs plcbeios,poíl:ea \'ert> laudet apud ho–

mines nobiles, imo apud Príncipes , & Re.

ges : ideo ergo non íarisfacit , quia Joanncs

habet ius in Íuam famam ablacam, & denigra–

tam in menre illorum,apud quos detraxit Pe–

trus , & non in menre aliorum. Et idem cíl:

quando haber ius in rem aliquam ex conucn–

tione , vr

conuemum

lit

inter Perrum ,

Paulum , & Paulus foluar debirum Perro in

in hac ma1eria,verbi gracia in rricico,non

ía–

risf•cier reddendo vinum,&

conuentum

lir

vr foluam debirum in hoc mnpore , aur in

hoc loco , non farisfac1et , neque Íeruabic–

:iequaliratem iuíl:iria:,li íoluat in alio cempore,

loco,licet lir requiualens, & rario ell quia

Pcrrus haber ius in hanc rem deterroinate in

hoc loco,& rempore íoluendam libi.

Dixi autcm,li poffic eandem rem redderc

Domino,debcc reddere eandcrn , quia

non

poffir reddere eandem , q uia ve! periir , vcl

impoilibile efr moraliter eandem rem craderc,

porell reddere aliam eiuídem rarionis,vel refü–

marionis moralis , & quando res fum ciuí–

dem omnino rntionis,& func rnlis condirio–

nis,vt facile poffinr amirri , ve! mi[ceri cum

aliis moralirer loquendo,íatisfacir illam red–

dendo, licet non fi r res debica in lingulari,

& licet non lir omiría, qualis ell pecunia,quia

intcr homincs ica conucnrum cll faltem im-

plicat