0000747689

;i.Jó

Phyíica Di[p.

'D~

Caufa e*mplari.

é\:ionem commíttere aduerfariors dum a!ferunr,ewam–

artifex nullum conceptum formalem in mente: eflin–

gercr per folam cognltionem domus cflicicnda: po!fc

c:am extra faccre,nam conceptus formalis cognitio dt,

vnde

nullum conccpcum fonm.lem eflingerec,mini–

mc poffet cognoCcerc aríifex , icaque contradiél:io in

hoc

confülit , quod íntdligam polfe cognofcere a–

liquem line conceptu formali, melius enim dixillem

fine

verbo mentís, quía in dubium Colee rcuocari, an

per omnem ,imcllcél:ioncm formetur cale verbum,

aurero adueríarij appellent verbum mentís nomine có–

ccpcus formalis,etiam

mea fencencia nullo modo po–

teft dari cognicio fine verbo mentís , vnde cxcm–

plar [emper conlifüt in cogaitione , quaccnus com–

prehendít verburn mcnns , feu lpeciem cxpref–

fam.

Sccu0do,rcrpQndeo negando antecedcns,quod pof–

lit

actifcx confimcre domum pcr artcm domilicato–

riam abíque conceptu formali , ícu idolo reí ab ipfa

mente formuo, quia licet partes eíus, & ca ex qui–

lit

cognofcar,nccclfe ell eas prius apnd

ordina–

cc,acquc diíponcre, Ílcut extcríus ordinanda: fum, vt

poffit eaídcm pollea ordinare ,

diíponere in exe–

quutionc;apud

aucem ordinare non poceíl nili to–

tam , atque integram ordinationem vnico conceptu

exprimat, & conceptus itlc dl exemplar totius do–

mus completa:.

~od

vero addic,Angelos videntes diuínam elfcn–

tiam non produccre vcrbum repra:Íentans creaturas in

ca vifas, falfum efi,& expreísc contra D.Augufiinum

D.Thomas,quia cum intclleél:io

Út

aél:ío vitalis non

poteft e!fe line termino, terminus aucem propriw eius

c:fi verbum,

vcl

idolum,in quo rcpra:Íencatur obieél:um

aél:u,acquc expreísc.

Ad Íecundam rationem, qua: tercia cfi in ordinc re–

fpondet optime Patcr Suarez dicendo illá loquutionem

cxcrnplar elle , ad cuius fimilitudincm

fit

effeél:us , &

quod arrifux imítatur operando facilc verificari de ip–

conccpm fonnali , quia non

illa:

loquutioncs intel–

ligenda:, de limilitud1nc formali , qua: narnralis dl,

fcu cntitatiua,Íed de Ílmilitudine fecundum

rcpr~fen

tationem imellcélualcm , quam ha:bet conceptus for–

malis circa rcm , quam exprimir ,

hanc imicatio–

ncm , vel conformitatem intendit arrifcx,

non en–

tícatiuam,vt iamdixí in fua operarione,alias Deus non

polferoperari pcr exemplar creacuras,quia vt iam dixi

eíl diucría: rationis

creaturis ,

valde diffimilis in

entitate rerpcél:u illamm, nec crea.tura potcfi imi1ari

c(fe díuinurn,quatenus diuinum,

inlinicum, vti e!t

excmplar diuinum,vt tale íccundum fuam entitatem.

Illa vero loquurio qood artifcx rcfpiciens ad exemplar

opcratur ad illius imitationem , non oporcet, quod in

omni propriccacc ÍU¡natur;orcus cnim videtur ille lo-

quendi modns ex fenlibilibus exemplaribus , quibus

homincsob impcrfeél:ioncm fuam vti íolcnt,& ad illa

rerpicere' vt ad obieél:a proxima, qua: imítenrur;ve–

rum tamen huiufmodi cxemplaria funt quafi per acci–

dens,per fe enim exemplar intcrnum fuflicit,

rcqui•

ritur ad aél:ionem,& illius irnitatio immediatcintendi–

tur , & ideo íuflicientcr po!fct explicari ratio excm–

plaris dicendo efsc illud , qu o arcifex libi rcpreíemat

tcm,quam effeélurus eíl, vt illud imitctur, fed potius

vt iplius repreíentationem

e~plcat. ~ia ~ero iitfu~

etiam exemplar potefi refiexc cognoíc1, & 11la reficx10

confert,vt perfcél:e,& complete exerccat munus

exem~

plaris,ideo proprie eciam verificad potefi, quod arcifex

rcfpicieas ad fuum excmplar operetur.

Ad tmium rcrpondeo longe diucríam ntio–

ncm císc

fine,

de excmplai:i • nam licet ilil co

conucniant,quod·vrrumquc caufet, vt in cognitiooe

exifiens,tamen in modo cauíandi hab.:m diucrfitatcm.

r atiene cuius liois porcfi císc ipfamct res , qua: tcrmi•

nar aétioné,agencis

qma ad fe trahit cius affc:élú,

moré,c:xemplar vero non poffit efse illa cadem res, íed

alia, qua:

Ílt

mcníura ,

regula eius , quo lit , vr

fi.

nis ita lit in cognirione, vtnon ncceÍ5ario-lit cogni–

tlo, cxcmplar vero pcr fe, ac proxímc requifitum ita

lit.in

cognitione, vt imrinfccc ctiam litcog5litío, vr

patet ex racionibus, quas ad id 1kmonfirandum ad–

dux1mus.

Ad argumentum Pacris Acrubal reípondetur •

amcquam folutionem in refponfione tribuam, ad–

uectc cognitionem,íeu Ícientiam diuinum,quam exé–

plar nominamos non elle Íciemiair. vilionis,fcd fcien–

tiam fimplicis incelligentia:, vcallcric D.Thom. q. de

veritatc,

r. p. qua:fi. 15. fciemia auccm limplicis

imelligcntia:, licct terminetur ad creaturas,non tamen

termmatur ad eas 'l't exifieotes aélu,

vt futuras,

fed íolum vt poilibiles,

quatenus in fiatu poilibili–

tatis fum; creamra: vero provt Ílc non ÍUnt imitacio–

nes Dei aél:u , fed folum poilibiliter, quia licue aél:us

funt

fe provc poilibíles' &

funt

independcntes , ita

non funt aél:u participaciones, nec imitaciones Dei,

crcarura: aucem exificntcs,& finura: vti dependemes

Deo ÍUnt patticipationcs Dci,id eíl,qua: aél:u partici–

pant illud efse ,

lic fcientia, qua! ad has terminatur

provt aélum participantes fupponit exemplar , id dl:

fcientiam limplicis intelligcntia:, qua: díébt omnipo–

tencia:,& dirigit.eam canquam exemplar vr faciat crea.–

turas exiílentes, ac proinde DcllS fua omnipotencia

imitando Ícientiam Ílmplicis imelligentia: in qua for–

maliter rcpra:Ícntatur creatura ,

quomodo facien–

lit

inSuir in exifientiam ,

producir illam.

pofito dico fciemiam , qua: cxemplar en non

tc11dere in crcaruras vt func imitames aél:u,Ícd tcnderc

in crea.curas, vt poffibilcs'.,

ve pot<:mcs imitad, non

in tali fiacu, fed in !\am exificntia: ,

aél:ualitatis.

ac proinde antecedere aélualem imitationem ,

lic

polse exemplar direél:iuum talis imitacio–

tionis. Si autem nos aíscremus fcicntiam Yilionis ,quz

trahitur ad ;crcaturas !aél:u exiílentes, ac proinch: in

eas quatcnus aél:u ÍUnt imitationes eíse exemplar,m-:i–

ximc vrgcrct contra has argumenrum , cum autem

non afseramus hoc, íed ali11d maximc diueríum, vt di–

ximus!, nihil difficultatis ingerit adueríariorurn dífcur–

fus, vt ex diél:is patet nam liwut poffibilc imitari , vcl

poffibilitas imitationis 01ntecedit imitationem ipíam,

ita fcientia,qua: terminamr ad poffibile imitari ance–

cedit etiarn ad aél:ualc.m imitationem,

Ílc poteíl di–

ébre

illam, ratione cuius dicitur exemplar.

QV.1ESTIO

III.

Ad quod genus c;iufa!

pertineat

exempl~r.

SECTIO

Sententia aduerfariorum

proponitur~

Rima Ícntcntia afserit cauíam excmplarem

difün;

éh1m genus cauía: conJHtuere

quatuor generibu9

caufarum;lic Conymb.1.lib.Pyf.c. 7 .q+a.

.&P.Fon–

Ícca.i .to.mct.c.7.f.5.

q.1 .

Probant