De
Pr~tore
excomrnunttattJ.
&
ingreífum
in Eccldiam deuitare.
~od
fi
curn
fatcllitibus agat
ac
tabcllionibus, aur redili
00 _
bus
ciuitatis,
&
aliqua non ne_ceffaria admiícean–
t-ur;
non ideo excommunicationis legis violata':!
cenferi debent, quia nimis
eífet
durum,
fi
Eccle• ·
'fia
permittens iudices cum minifrris agerc,
eo-
rum verba ponderaret, ficut
&
iJlorum, qui affi–
ftere ipíis poífunt ; id quod in vxore, filijs, &
fa..,
. mulis, videtur manifdtum, quibufcum conuer–
futionem infrituere mariti;
&
parentes~
&
domi..
ni poífunt, ex quo ad prrefutos idem potefr iudi-
cium deriuari.
,
Citt4A/"·
ti~nem
cApi·
IH 'JUid
11•
"'""""'·
Diana.
f
19· Circa id autem quod
de
apcrtione ca–
pitis
eft
did:um , fratuit etiam Auétor aífertum
fuum.
2.
P•
de Cenfarú cap.6.Difp.8. dubio 9.con..
1
,/u(.3.
id limitaos ad cafum, quo id fiat fine ani·
mo Gilurandi. Pro quo
&
P. Sa verb.
Excommu•
niwio
nu.41.ita fcribit:
Vale,id efl,falutare,fai"'
llcet verbo, velfcripto: nam 11.Jfurgere,
vel
caput
dperire, non videturprohibitum.
Sic ille. Idem te·
net
P.
,Luyfius Turrianus
de
Cenfuris
Lib.
2.
Difp.13.
dub.-1.
Diana
Parte)· Traét.
9.
Refolut.
116.
fic habet:
Adde
quod
multi
Doltores aj[erunt.
per particulam Vale folum
prohibeti
falutationem
flerbalem, non autem alijsJignis faétam, vt Aperien•
docaput, aut ajfurgendo &c.
Ex multis autem
il–
lis Dodoribus paucos adducit teander
Tomo
4.
'Iraét.2. Difput.23. quitft.23.
per
errorem~ cum fit
~8.licet
jlle oppofitum cum ijijs
teneat.ld etiam
probans
qaitfl.
1~.
etlamfi
pr~diéla
capitis dete•
dio fiat ·fine animo faluutndi contra P. Henri..
quez,Naaai.'rum, P.Auilam,
.Alt~rium,
&
Bo..
nacinam , rationcm impugnans
fuperius
allatam
1.Htnriq.
ex P.Henriquez,nam alij eius non videnttlr
me:..
mini!Íe
~
licet citatis omnibus tribuatur; qubcI
fcilicet deteélio capitis non eftpcrfe íignum,fed
res de fe inditferens ,
&
abfc¡ue fcandalo ,
qu~
}'Oteft interna intentione aufeqi
a
ratione fuluta–
tionÍS,
&
verba Iuris, qu:E vetant falutationem,
tfobentin proprietate,
&
ftride accipi, tamquiun
1t•llo;us
v(
odium.
l~p~~nctt inqua~,
&.bene ex
~ylueftto
tsonlic~At
& PSuárto
DzfP.
I).
Seéf.
i.
nu.4.
C]uta Eccle•
•bfalute.
fia non prohibet falutationem interiorem, fed ex-
~}etia1.U
~Uapro
.Gdem.
)igot
ft1b ..
iunfla11ni-
.
m11áue,Jio·
ne.& a11-
/loritate
rnolli1ur.
tcrioretn.
Et
eo pado etiam vocalis folutatio pof..
fetiuftificari. Prreterquam
quod
iuxta
recepta~
tonfuetudinem illa eft fah.Jtatio,
&
intentióne
fublata .etit fid:io l:JUredam,
&
ita mendacium.
Et
ita ptohibetut eadem legc , qua ptohibetur ho–
noris exhibitjo, ítcut in prohibitione erga hono-
tationem Idoli.
.
5
20.
His addi poteÁ:
no.ticonteinnenda
alia,
e~
éo
d.efumpta
5
qbod Eccltfia
faltnatione~
ve""
táhS,
id cette vetát , quod
eft ,
&
eífe potefr
fi..
c1elium otnnium
vfo.
recéptum
:
Atc¡ui dillo
modo falutare paUciffimorúm eífe poteft, quia·
vix erit quiíquam
e
plebe ' qui prreditt:ar:n faciát
abftraél:ionem•.Ergo fiue fiat,_fiue non fiat,con•
· fl:ans erit prohibitio,
Se~ ·quidem
litet ratíones
pr~di&re
non leuis pbtldefo
fint ,
füa prrefotre
fentetitire probabilicas perfeüetat ; quain
&
cita–
tus teander ilgnoícit.
Et
cum de te agamus 'in
quafolum vehiali
lapfo
peccatur,
qú~uis
vctofi.:.
Milis ratio pro illo vitando debet fufficiens iudi.l
Cílri, neque fidelitim confcientire in
p~ricula
c6..
ijci multa eiufmodl conimittendi. Vbi & ad•
dendum prrefatam doéhinam plus
de
rigo~e
ha•
hc:ntem generalitcr
proceden~.,
&
non de Magi•
·
Ault11r.Thefaur.lndfr.tom.m~
·
ftratibus,
refpeélu
qMrum
~eéuÜaris
dl
tadbi
timcri eni
n;i
pbtefr ne fe nrbitrentur
off~nfo
vr"'
~·arta
fignifi.catione fruftrati. Et
~rain
fpecie
ca~
fos nofüi de Prre.tdre loqúens,Iu<;lice,&
Magna~
te, tenet citatus Leandcr
quUl.2ó.
cum P.Hen..
riquez, Illufüiff. Zerola,
P.
Filliudo,
Bonací~
na,
&
Alterio, tlon ex vi iuris, fed cpnfuerudinis
fotroduéht ob Vtilitatcm fidelium:
&
ita nu].;;
lum ,
qui
contradicat, áddudt , _quo Audoris
·oílendicm· plau0bilior refolutio. Círcá
q
tiam
di..i.
&a fufficiant,
id
quod Aullor de fublata iunídi_.
d:ione iudici non toltrato affetit,foa in poífeffi.o..
ne
probabílitatis_reiinqu_endo,
pr~
quo videri
p'oífunt Diana
{upra R.efolut.108.
Leander
Difp..
1.1.
quief.13.
vbi Auétores accumulans, dicenf.o
que eífe certum,ntillam Magiftri Viétorire fecus
árbitrantis videtur habere rationem , qúem vi..i
-
Clendum admonet Diana,
&
P. Ga{par :Huttadus
~ifp.8. ~e
E"communicat.
J?
ifficu.ft.i.
nu.2.
poíl!
cttatum illum,
nH. z.
cum
·
PP. Vafque:t
&
Sua..
rcz pro contraria
Hli
adduélis
tantum
ait illarl)
dfe
éommt.Jriem apud Dollores. Et Illuftriffi-·
mus Malderus
'fraétat.
6.
de
luft
¡
Cap.1.
dub.11.
licet cum prretatis
'{~ntiat,
cocpmune tamen
pla.!
citum ex facris Canonibus non fatis probari affir•
mat , ex quo & aliquale fundame11tum probabi•
litatis elucet. Sed nolopro eoamplius militare,
ne
exinde iudices fuam contra Cenfuras
.Ecck–
fi.:e
áudá,ciam
tu~anní~·
De
I11dice
inciJenter
cogJZo[cenft
de
Jtti ..
··i
80
Clerici.
_.,
.
-~
-
-
~-.
5
ZI.
s~~ularis ~uidam
manus
v!o~en~as
i?ie..o
P~o~~f,itt
·
c1t
m
Glencum ob grauem tmurtam 1lla.;-
~Aflll.
tam
ipíi ,
&
Clericum illum codrn freculari
se.o·
cufuuit iu-dice ;
&
comparens delirlquens manus
íniedas confitetur , addens tamen fe id feciíle
iñiuria
a
Cl
erico.illara prou<?catuui.
Vbi
qureft-
·tum
Primo
an.fiiudex éxamin:;indo teíl:es in cauf:
lá
procedat , incidat ln caíum
Bullre
Crenre.
Se-
cundo
an teftes Pc:>ffint de Clerici deliél:o depo•
nere, & Tabellio depoíitiones excipere , iudex··
·
qt.teId
permittere,& iuxta merita cauílre
fenten~
tiam pronuntiare.
.
.
Et
ad Primum negati-one fatisfad:tim, quia
in"'
NeJAítJ_~
,-,p_
Bulla Ca!nre folum excómtnunicantur laici iu""
eutfio m
el .
.
r:
•
•
•
rr..
•
•
·I'b
1xcomfnu~
ices, qui 1e tntromtttunt m cauu1s cr1mrna i us
..
t .
.
'
.·
.
mc4 1ontm
conrra perfonas
Ecclefiafttcas~
captendo,procef..i.
BiiU~
Ct!n.t
fando, condemnando,& fententiatn cxequendo.
m11!tis
,..
~
in caíu autem
nofü·o
informatio
a
iudice
fa:éh
,;,nibN4.
non fuit ptoceífatio contra Clericum in ordine
ad
prenatn ipfi infligendam ; nec contra
evm-
dem.proceclere ad eitis ddiétum prrecise
explo.o.·
randtim
:
fed ad defenfionem Reí, vt
Jeprche~~
dat'ur qualis eius fuerit culpa ,
&
quid agnofci
potfit,
ex
quo
illius poffi.tprena minotari. pein..
de, talis defoníio eft Reo licita,
&
ius .habet ad
iilam ex vi natutaliffimi iurh : ergo nequic in•
teUigi.
a
Sede
~po~olica i~.B~ll~ ~re11re iltu~ d~..;.·
negart, Atqut hmufmodt
1~qtufiuo
codm
md1-
tc laico eft peragenda , quia ad eum
1
ad quem'
fpeltat cognitlo , fpeébt etiam delilti cognofce•
re qilálitates. Prreterea, qui1t ex oppoíito feque..,·
retur iudicem bicum aliquando capirali
peen~
quempiam immerc11tem
~al)1naturum.
v. g.
Si
X
a
P~trn§