746344

Difpi.ítatio XXl

SeéHo

1 I

45 5

vcl auxilium Dei cxtrinfecum, ve! aliquis

fu.

pcrnaturalis habirns, qui non neceffitam po–

tcntiam, fcd complcnr illam in rationc pottn•

tiz libera: , ítaut ex vrroquc fiacvnum mic·

grum inll1umen1urn, fcilicecex pocemia,

habirn fupernarnrali. Ad fecundam probauo .

n m eiufdrn1 minoi1s aifünguo ma1o"·m , in

quantum prouenic phyficc

caufa dliciéllte

:,~º~';¡;~~: conc~do

maiorcm,in

qu.a~icum pro~c~i1

ab ali1s

tisc!l infiru.

gfn~ribus

caufarurn, fcilicer rnater1al1,_vel for–

mcnialis

mali cxtrinfcca, nego rnaiorem, quia in il11s ge–

principali~

neribus ncquc cft cauÍd inftrumcmalis , neq11e

caufa.

principalis , vi probo cum communi fcnientia

lib.1.f/iyf.difP.5.9.¡.&

nego minorcm fub d1flm–

Gl:ion d01a, & ad probarionem illius di!linguo

an1ecedens, quanmm ad primam partcdi, non

pore!\ dfc Deus v1 princ1p1um mere ex1rinfe–

cum,& tffi.cicns pra:cife ncgo antecedens , non

poren cffcvr principium intrinfecurn, & fubic–

él:um dcnominaricíms concedo antccedcns;hxc

cnim dcnominauo liberi allus ,

operariollis

dici1 duót& cauram ad1uam '

paffiuam • vcl

P,rincipium inrrinCécúm, quod

(j¡

fubicGl:um il–

l~us

denominarionis prxllipponcns in ipío fup·

polir~

co.gnitionem rep1xfenranrcm obicl1:um

cum md1fferentia, vt aurem aél11s hbcr denomi–

ner aliquam cauíam,& procedar ab 1lla mc!do li- -

bero formali1er,ficu1

omnis aélus viialis non

folum debc1 c{fe caufa alliua illius aétus , fed

ctiam paffiua : cum aurcm Deus folum

fir

cau–

alliua illius allus, non dcnominarur lober,nec

".iucns, au1 voleos, ncc proccdit ab illo modo

libero , neque v1 operatio,

aél:us libcr , licec

proceda1vi effcél:us liber , quia eatenus ahqua

operado en libera fonnalicec '

qua1enu~

pro11c-

11ic

caufa aél:iua,

pafliua cmn ind1ffercnria,

effeétus amcm libcr Íolmn rcfpici1 caufam d fi–

ciencem vr mere exrrinfecam opcrantem illum

cum ind1fferen1ia aél:iua dominariua fui a6h1s:

quare voluntas creara cfl

qua promnit illa de–

nominario dm in genere caufa: aél:iua: ' quam

paffiux,in genere caufx albua: ca1\1quam ab in–

firumenro , in genere caufz pafliuz 1amquam

prima: in illo generc,in quo non cfl inftrumen–

rnm. Sed acluene quod argumcncum vidc1ur

íupponérc toÍ3m donominationé liberi aéh1s,&

operarionis prouenire

íola cauía d licicntc

cxrrínCcca,quod omnino fulfum efl, cum Ct1•m

proucnia1

caufa mareriali modo d1l1:0 : quod

e!'t

verum non folum in aél:ibus vnalibus,fcd in

quocumquc eff1l\u formali cuiufcmnque fur·

ma: , nam h:icdenominatio albi i11 pariere non

• folum proueni1

caufa dficien1c , fed pra:c1puc

prouenit

forma ' &

!ubieé'to informato pcr

illam,& per coníequens non drnou,Ínaiur caufa

efliciens,ícd íolum fobiel1:11m quod recipir albe–

dinem. Ad fecundam probarionem eiufdem mi–

noris concedo maiorem,& díílinguo minorem:

fed omne inílrumentum moucrur ab alío, ideíl:

d cuarur ab alío concedo minorem,mouernr ab

alio,iraur inftrumentum

habrar mere paffiuc ,

dc1erminacum ad vnum nego.

Ad 1crriam probarionem prrecipux maioris

nego maiorcm,non enim en caufa pnnc1palis,

cuius pcrfeél:ionem non foperar effe&us.

Ad quarcam probationem ciufdem maiorfs 1eí-

pondeo concedédo maioré & minoré

ncgádo

éóf¡;quentiá,diucrfitas aurcm non eft in eo quod

S:icramcn1a lin1 caufa: inflrumencales,& intd–

Ul\us cauía piiriCipalis , fed in eo eft d1uerÚlas

quod intelleétus en infln mcntum ex indigencia

d fi Gl:us de1e111'ináds 1llum r.nqnam ca11Cá aél:i–

uam fimul

paffiuam foi , vi 1111 conf'tat fuum

efftéh1m formal m; Sacramenta omem funr " u–

fa: in!b

UIT'C

11ales D i,exmcr• libc1a.i1atcDei,nc•

que gra11a ilh detcrminat.

Ad quin1am probatwncm d1ftinguo fcquc•

lam , poffc1 produccrc aéh1s inttl lcétus per res

non vitales , quarrnus aél:us i111d leétus dicunt

aél:ionem & paffionem,nego fcquelam,quatenus

dicuni itrn' rnum pr:rc1fc

conccd" feqm lam.

N amallus intelleGl:uscum fit viialis , neccffaria

includit al1:ioncm,& paffionem, efl t o111' exerci-

tium po1cntia: aél:iua: íi111ul

paffiua:, aébo au-

tcm

paffio cum Ílm mod1,adhucd1um1tus non

po(fo111 feparari

rc,quam mod 6cant ' a1que

ideo non po!fum ficri fine poren11a v11aL:q11are

liccr po!Iir Dcus

folo , vel fi1 ul cum aliqua

crcarura ,producerc qualiratem , vel tcrm1num,

non ramcn al1:ion<'l11 & paffionem, fcd runc

re¡~

minus ira produllus non poren denominare vi-

u~ns

cauÍJm cam mere dlicientcm,quia

c:Jli

nt1a-

liter & ex natura Íua pern pocenriam viialtm,vt

illi conferar ralem drnominarioncm.

Aliorum fecunda fe111e111ia difinir inllrumen-

tum

tffc

ill11d,cui non atmbuicur aé\io, cum foli

cabfre principali arm buarnr.

Srd contra primo , q111a ifti nondum expli-

•

cant 911idnam fir

ípec

ia.le .in caufa

pri~ci paH, ~,:~r:~'. e~

quam 1n!lrumemah , vi ilb,

non huic at1t1- non a-cri.

buarur cffeél:us. Secundo , q uia anima

ratio- bu1\ar

ad io,

nalis eft cauía falrem p •rtia.lis principalis ope·

rationum vitalium matcrialium, qme tamtn non

annbuunrur anima: quoad donominarion m ,

qt1are non dicitur flere,ncc nere,fed torum com-

pn!i1um; vr a11 l'hilofophus.Terrio,quia aél:us

liber fi1pernarurJbs tribuirur anima: rarionali ,

qu:i: folú pr:i:ftat concurfum infhumenralem in

talé aé'tum, idemqueverum cíl: in imellellu rtf-

pcétu fi rlci,& viCioni<bcaufi ··a: !i1perna1uralis,

ipfe enim cft qui dcnominll ur crcdcns,& vi<lens

rarione '>fruum , qt1"S folum inftrumemal11er

opcratur,vt non feme! dixi. Q uarco,plurcs f, nt

aétiones minimc aurib1ux Dco,aétioncs nimi-

rum crea1oe generandi, , ol. nd1,

i11tel11gendi,

ncque

enim percas

alt oncs

dcnomiharur

~~;~ni~1~el~'.~:~~~;~a

~ 'e~f,ºi~~[~:,~un::'i,~'~

quod quidem eíl: abf.11 dum

T ema

Íi

menoa ait caufam principalem dfe

illam, qua: propria virr ..re infl 1ir in eff,él:t1m ,

vel qure fuflicien1c vircure i1flui1,

concurfil

fibi dcbiro.; cauf;m vero

inlbumenralcm effe

illam: quz non conc 11 rir propria,& fuflic1cntc

vim11e,nee conc111ÍU !ib1dobito.

Sed contra prinv ·;e1go accidens nó erir caufa

inflrumenralis fubnamix ignis_quam immedia-

Jn!lru~c11tú

ce pro_du<it natiua intrinft'ca

lua , atque adeo

P~~d~~irvii

propn a vmurc, qnod eft falCnm. Idcmque ar. futcp

gnmenrnm fir in q11ohbe1 di11ino inftrnmcnro

obedientialirer producente, vr in Sacramentis,

humoni1a1c Chrilli produccmibus gra ciam

per porcnriam obcdicnrialcm indininl1:Jm rea-

lirer ab 1pfa potentia narnrali , quid au1cm mi-

hi magis proprium, qtiam qnod cft mihi idcn-

tificarnm. Secundo non , ft contra rationem

canfre principalis cren<x operari virrt11e creaca

acceprn ..b alio,Ccilicet

Deo íic enim operan-

111r omnes caufz fccnnd.r dependenres

Deo in

erre,& operari ' qua: improprie diccrenrur in-

füu1nen1a .