Difputario X XII. Seétio I l
l.
45'
t
be[ caufa,qu<E in raC1onc cauía: formali[er non
e(\
detcrminata pcr r•tionem a:qu•lcm,quia tota
illa ratio req11alis ,
vel
perf,ébor dl materialís
reípell:u cauf:e,non autem rcfpcélu 1erm1n1,ícu
df:élus,cuius rario formalis produc1biliiaris
dl:
<liffcre1ma erfcnrialis illius,11.1m 3füo ípec1fica
ell forma,& diff'crencia illius en rotio formalis
producendi;nmni 3Utem rationi formali.produ–
cendi correíponder tcrminus formal is, non au–
rcm porell crfealius,n1íi diff,rentb Íprcifica tcr–
mini,quia rationi communi aélionis correípon–
der rario communis ex pare.e 1ermi111: ergo ra–
rioni ípecifica: deber corrclponderc raClo Ípf–
cifica ex pHte rcrmini , & ideo
ex vi
hums
aél10111s fpecifica: non potell produci alius 1er–
minus fpecic difünélus.
Obiicis qninro, inde colligirnus po1en1iarn
obedicn11alcrn conuenire rcbus,quia Íunt en11a
cteaia pr:i:ciíe , quía
li
Augdus, in c¡uan1um
.Angclus haberct 1llam p01cn113m,nu\11 •ltcd
conuenir«: ícd hoce(\ falí.1m: rgú,&c, Pro–
batur rn1nor exernplo lucis & caloris, luci, in
quantum lux di, conueni1 potcnria ad produ–
cendum calorern,& nihilorn111us aheri calori
conucnir etiam po1entia ad produccndum calo–
rem:crgo licct alicui,in
qu~ntum
t3li conucn1ar
po1cm1~
ad producendum ahquid , poterir
&
conucmrc al1cri ddhné\o in Íptc1c. Probawr
an1eccd~ns.Lux
di cauía requiuoc• produl\wa
caloris:lcd
111
1á1ú cll caufa :rquiuoca 111 q11á1ú
eíl_perfeélior ipío calore,& en porfcél1orcalo–
rc,1n qu_antum en lux:ergo luci,in quantum t3li
conuenir potcntia produé\iua caloris•
. .Concedo maiorem,
&
ncgo minorem,& ad
1llllls probarionern difünguo an1eccdcns, luci,
vr lux cll, conuenir potcntia ad producendurn
caloren-, eademq11:r conucnit calori, nc·go an–
!cccdens , dioerfa concedo anttccdens. E1
(j
1111\es,
~rgo
paritcr Angelo conuen1er diu ría
poren11a obedientialis , Rcípondebo ncgrndo
confequentiam,& a!Iigno 1egulam d1fcu11cn–
tem c¡uando alicui conucniar d1ucría potentia
~b.
alta: qualldo i!!,i•ur duo ita
re
habenr ' vr
1l11s conueniat aliqua poirntia , iravr aliis en–
tibus, quz conucnium cnm
11\is
d11obus,,
non
conuen_ia1 e•dem por<nlia, fequi1ur c¡uod 11la
potc~1ua
conuenit
vcriquc,
rarionc fure
d1ffe–
~enr1z,
&
coníequt:mer crit
diuería polenda
m V<roq'.1e, vr parer appoÍI10 cxcrnplo luc1s,
& calon<,qu bus conuenir p:Hcnlia ad pro–
duccndum calorem,&
cnlli¡~1mus
quod vtnque
conueni:J.tÍecundum
prop1 1am
ralionern, atquc
adeo diuerfu potentia,c¡uia non conuenir 1llis,
in quanmm conueniunr in :iliquo przdicato,
quia pr:r:dicamm,in quo conueniunt lux,& ca–
lor, eíl ratio qualiratis,Íed in il\a ra1ione con–
ucnit edam
íiccicas,
&
Ítcc1t:m
non
conutnic
ratio produéliua calori"ergo Ílgnurn ell quod
in luce 116 Ci1 vinos produébu• caloris,ra11onc
illins pra:d1cati, in qua conuenu cum calore,
quia conuc111rt r omnibus habcn11bus 1llud
pr:r:dicarum : quare luci
&
calori conucnit po–
renria dincrfz ra11onis. A1vero omn1bus pani–
cipamibus prredicarum entis creati vr quod
conuenir ratio porenn:i: obediennalis:ergo ÍI–
gnu~'
en
quod 11\1s conucnit 1alis potentia ex
vi cntis creari vt quod,& conÍeqnenrer ern oiuf–
dem rarionis.Pra:tcr"'1,quoties 1n aliquo en ali–
qua potenda racione
:ihcuius
rrxd1cati.non
cfl:
necc!fwn quod ca potmua Ítt
ID
illo,ctiam ra-
rione alrerius pr:i: licati , quia
tlb
<rftr duph x
poic1n!a difiinéla
fornuln~r
,
<\~'"'
abíquc nc–
ceíliutc addirnr , cum frulha hJ1lt per pin
:i
qu:r fi•ri po!funr per pauc1ora:ícd Angelo ex
vi pra:d1Cati c1u1s crean conurn11 potenna
~be
d1cntiahs illa co1nmun1S:c1go non conuen1t e:<:
vi propria: diff.reno:i:.Probatur rni1:0.r
,qua.nJo
ohcu1 fub1eélo conuen11 ahqua po1c1rn,r311one
3
11cuius prred1C•ti,omn1bus parnc1pá11bus
to~c
pr:rdicatum conucnit iUa po
en11a:tc~
quan11-
tari v,a.conuenir po1en11a bed1en11ahs.ra11onc
entis
c~eari
v1 quod,quía cuicúq;enti crea10 c6-
ucnit illa pote;-iriJ:crgo Angdo t1an1 conimm
ilb porentia,raiione cnds_crean:ergo nnn
~on
uenit ra11one fu:i: ddfcrenu:r pottnt1a ad eudem
eff. é\mn codé modo operandum:ergo potcm a
ob diér1alis
in
Angclo,& in q11áC1rnre oil
requ~_lis,q'uia cóuenit 1l11s ra11011c :rqualis p1:rd1cJ 1.
Ex quo collig11ur qu"d qu_•ndo
omnib~s c~uenie1111bus 111 aliquo prred1ca10 conuena ali–
qua poreniia ad ahqué t ffeél:um,li
_rnhs
_poten ia
conuenJOt racione alicu1u. pra:d1cat1 11nperfc–
él:io11s tff<élu,tali• po1cn11a concurrct vt in–
firumentum,erit ramen caufo vniuoc;¡,(i conue–
mat ratione pr:rd1cari :rqualis ,
&
a:c¡uiuoco,íi
cóueniat rauonc prredica11fupcrioris,& ra110 elt
quia quando aliqua potcnria conoenit alicui
r•tione •licuius pra:dica11,illud íc hJbct for:n• •
liter;ca:tera vero ma1 erial11er,v1 conll:at ex f:rpe
?iéli~.C?l!igi1u_r ct~á
quod 91·ádo
a~
O
rcrpi~1r
Q¿an,!>
111 pr111c1p10 ra11011e fo1male d1íl111éla crfen11a- al.ti0<1c>!pe.c
liter ab 11la,cp1á r.fpicit •lía aélto,ill:r aéliones crlicc ditfc–
d1!linguú111r rpeCIC
V[
patCt
ltl
aé\1one,qua lux rant ?
producu ca\01é,q11:r rcípici< chllinélam ra1io11é
fo1mal<m,qu•m uon rerpicit aél:io,pcr qua ca-
lor producir alium calorcm, quia maior pe1fe-
é\10 lucis non fe habet marcri•l11ce,Ctd forma-
li1er:vnde illa: aé\:ioncs diíl1nguunru1 Í¡>ccie:•t
vero
'l"~do
n1aior pcrf, élio Íe h•bet materiali-
t r,& per accidés,aél:iones sút eiufdcm fpeciti,
quia 11lud,quod
fe
haber mate1 ialmr
&
per ac-
cidé~,non
fpcc1ficar,nec d1füng11it crf, npalirer:
tffcélus aucé eíl idé,quia rcípicit vtl áq;pocéc
á
vr
ad:rqu~tá,&
quál1be1 Vt inadrequJt m:.lélJo
vero,c¡ure producirur
~
lucc,refpicir
luccm ve
po1cnuá ada:quatá,& d1fünguimr ab alta,qn:i::
non rcfpicir lucé,fed c•lorcm vr po1cnciá ad:r:–
quará.Coll1gi1ur
d~indc quod
in vnoquoq;cntc
relpcélu d ufdcrn dfcélus odtm modo ope-
rand,rs en vnico porcncia ,
&
ideo
1n
Angc-
lo ad
pro dl1crnd2m
form;cá
<fi
VlliC3 t3JHUm
potétia ob,d1é11a\is có nun1s omnibus rebus,vt
infenur ex 1pro modo
opccá.di,.¡uia nó eíl rna-
ior r:ttio in Angelo,quam in allis cnubus crea-
tis:& ideo e\cuatur,pro:ciíc,qua1enus lubet po-
1é11á obcd1étialé,1llá au1é habct pr:rciíe rationc
ends cread(& loquor de po1en11a obed1enr1ali
communi,& mortua)qua: colli!!:itur ex diícurfu
f
1ao:Angelus nó cll fubiclbs O,o,qnia Angc·
p.,
1cntia
lus,fed quia habet potentiá ohedicnrialé,atquc obc.licnr;J.
ená
CllS
creacú nó en fub1célú Deo formali1cr, lts commu.
quia ralc,íed quia habet potenr1á obedientialé: nis dilfcn
>
fed cú h?c diC
rimin~ q~1~d Angel~
conucnit
~~~~:~·.~úalt
motena\11er,& vr pnnc1p10 per acc1dtns 1l11us
vital~
porentire;emi vero crc3to vt principio pcr fe,
proprcr rationé allegaráJcilicer quia conuemr
omnibus par1ic1pan1ibus ens crca1ú,& ideo illa
potentia pcr
íc
rad1cat11r
111
rationc entis
cread ; in aliis vero
pro:dicatis
identicc ,
ma1erialitcr,
&
per :
.ccidens.Atvero potentia
LL
1l.
obcdicn