746344

Tncarnatione

erbi Diuini

firumenta cauíre prima: , vr nocat communis

philofophia conrea Plaronicos, & a\1os Phi–

lofophos amiquos ,

paucos Recentes vfu r–

pantls

impropri~m

eam

loqu~1ionrn1,

qui ne–

gare non po!fune vcram diff; rentiam inter ig–

nem produccnrcm alium ignem '·

calorcm

producenrcm eumdcm ignem , cum vectque

conueniat in eo quod cum iplis coucurrae Deús

ad produccndmn eumdem ignem,

aueem mo–

dus differenrialis dignus

qui d1flinguatur

diuerlis nominibus cauí:i: princ1palls,

•n–

firumem alis. Te do

fuf!ici r ad dcnominaiio–

nem cauía: iníl:rumenrolis virrus infufficiens,

fequcrn r inde quod on111i s cauÍ• parnalis in–

ada:quara <ir rcmouenda

muncre

cauí~

prin–

cipalis , cmn nondum

íola

hab~ar

vircueem

fufficicmem.

~1arto

ad produlhoncm aéh1s

\<i ralis crea1i requiritur caufa íccunda , ncc

Íu~licie concurfus cff<ébuns ex"'nfccus caufic pn–

ma:, qua: proptcrea ab Aliqrnbus vocarnr cali–

inad:i:quat•:crir ne proprerca diccndusDeus

cauía inflrumenralis noíl:ri aa us vitalis

ablir.

Q uinto operari cum concuríu dcbito non in–

dicar (emper concuríum ¡irincipalcm, nam

m–

firumentum nac uralc prour condiíl:inguicur ab

obcd1c11tia\i circa effcaus fupernacurales, v.g.

calor prooe condilhng111wr

concurfu Sacra–

mcntorum , pollee concuríu dcbiro naturali ,

frcus vero in!humcnra obediemialia elcuaca per

concuríum indcbitum fup rnaruralcm. Ex quo

inf.rcs quod Auaores pr:i:farre íenten11a: in–

coníequcnter voctnt iníl:rumenra

elfc

ntias cau·

Ían1es Íllas proprieta1es, nam concurnmt con–

cur(u narnrali debito ad confequendum linem

gcnernnris : ergo non Íunc inllrumenta gene-

rantis .

7 6

~arra

(enrenria a!fcrir in(humencum e!fe

quod concurrir ve eleuamm ,

qui~ c~m ~e

i_m–

proponionacum effell:ui_

cauí~

pnnc1p_ahs

111-

digee clcuatione, vcl quia eíl: 1mperfea1us effe–

llu, ve concin¡;it iníl:rumenro namrali , verbi

aralia ,

caloci immediarc prod11lH110 fubílan–

~ia:

, phantaÍtnati reípellu fpcciei intelligibi–

lis Ípiritnalis;

vcl

quia caree virrurc connaru–

rali prodnaiua effeaus, vr ccrnitur in infhu–

menris diuinis , verbi gratia , in Angelo elena-

10 ad produll:ionem fo rmica: , quam connacu–

ralítcr non pra:conriner , _licee

<ir

p:rfea1or

formica.

Sed contra, quia nondum cxplicaris per dc-

Inílrumcn.•~

finirionem eam improporrionen1 indigentcm

uon dcfime- eleuarione , fed rccurriris ad diuilioncm , ip–

:~:C.i\.~~~ve

faque diuilio eíl:

faifa

in iníl:rumet:iris diuinis ,

elcuanun. v.g. Angelo producente formicam ,

~uam.

e!fe

perfeaiorem Angelo faaa comparanone 11Hcr

rarionem formalem produllam ,

obcd1en–

rialicer produccnrem , íacis conllat ex diais

n11m.

¡ 5,ergo noíl:ra delini_rio ideo vcl

n~aximc

pra>fcrenda, quia gencralirer explicar rnllru–

menrmn vt lic, quin <ldcendat diuidendo mcm–

bra inferiorn. N eque explicatis cur cauía: par–

tiales omnes non fine

inílr1nmenra ,

cum vi–

deantur muruo fe cleuare,

adiuuare ad pro–

dull:ionem cffell:usroralis , cuius pondos por–

tare non poreíl: vna fol a caufo. partialis.

Q.:•inra Í<ntenria cenfet eam erre cauíam

A11

inClru: iníl:rumenralem, quic adminillrat principali,

:~df~t~

~ffi- qu~n im~rdiarc

cfficicntcr

aui~gat ~ffcélum,

Cllt ?

q uia co 1pío quod eíli e effic1ens , iam non

forer iníl:rumenrnm ,

quidem non forcr im-

perfeélius , fcd pcrfeélius , omnis enim cau•

efl:iciens cíl: perf<aior , & melior effcélu,ma·

iocque illo, ve cxpre!fe nocac S. Auguíl:inus

tomo

~.lib.8;. 'f"~fl.q.16.

his vcrbis:

f2.!.1i

'f"cit

qttare 11olutrlt Deu1 munduth /acere

caufam qute·

rit

<10/rmtatÜ

Dei : (ed omnü c•efa elficien1 ejl

omne a111tm efJicim1 mni v

r,f1

quam

q11od

effi–

ciwr; nihjl auum maiiu

tj/

voluntatt Dti

;

non

ergoeiH< caHfa

'J"4.rend11

~/l.~id

clarius: quid–

quid enim cCl: maius alio, non quantitariuc

Ced

enrie3tiue cíl:

pcr~

ll:ius illo, quia maio–

riras emirariua folum porcíl: conliíl:ere in ma–

iori perfrll:ionc vnius pra: altero, quia babee

magis de racione en1is ; omnis autem ratio

entis perfcélionem dicir: ergo cum fecundum

Augullin,1111 , omnc cf!iciens lir maius illo ,

quod lir ,

non loquatur de maiori quantita–

ciuo, quia ÍUnt plura cflicienria , q ua: non font

quanta ,

ideo non polfunt babcre maiorira.

tem quanrirariuam, concludirur quod habeant

maioriratem entiraciuarn.

Sed conr1a, q uia inllrumentum phylicum

e(\;

79 •

fp_ecies caufic

efficicn~is ~e ~e:

ergo

immediare ~~!~~X::~u

euam cum caufa pr1nc1pah cauíac effeélum ; cllicic.

alias no n e!fcr iníl:rnmenrum phylicum, fcd mo–

rale.Vnde

lib.1.phJfic.dif}+'f·6.

probo accidcns

vtporc iníl:rumenrum

phylicum Cubíl:antia:

concurrere immediare cum ipfa ad produl\io·

nem íublbnthr:idcmqueccrnirur in phancaíma-

rc re!i>eau ípcciti imprclfa: fpirirualis ,

lib.

t.pb

;jic.

difl'·

¡.

'l+

cum communi ÍCntcntia

o!leudo non rcper11i rationcm inllrumenti in

genere caufa: marerialis , nec formalis , fed

fo-

lum in genere cauíic dficientis: ncc ex prz-

cifa racione cfficiendi colligcndacíl: maior per-

Kaio ca11Ía: , ícd ex rali modo cflíciendi pet

modum cauía: principalis , qua: anronoma-

fiice dicirur caufa efficiens,& iníl:rumenrnm di-

cirur coclfirirns per modum adminiíl:rJ famula1:-

tis , & infcrioris : in quo Cenfo explicandus

e!t

S. Auguíl:inus , & allegandos pro noíl:ra fen–

ecncia,qu:i: non admireir dficiens principale,nili

lie maius ,

ve\

requ~le

effeél:ui. Deinde loquirut

.Augullinus de caufa principali :rquiuoca , ve

parer ex contexru ' quic eíl: perf. aior rffeélu ,

non vero de vniuoca , q ua: eíl: requalis ef!e-

l\ui.

Sexta Ím1cn1ia air cauíam iníl:rumentalcm

e!fe illam, qua: agir vr mota ab alio , principa-

lcrn vero qu:i: mouer iníl:rumenralcm.Vnd om-

ne inflrun'Cntmn debec habcre ncce!fario ali-

q uarn pra:uiam opcrationem, v.g.calor vr pro-

ducat ignem, prius producit alium calorem.

l dcm cernirur in inílrumenris arris ,

in in–

fiumcntis diuinis non folurn vicalirer, fed eriam

ranícunrer operantibus; lic anima ad produ–

ccndos aaus vitales fopernaruralcs mouecur

Deo infunifrndo qualirarcs íupematuralcs; lic

Sacramenta clcuantu' acl

~roduccndam

gratiam

per qualnaees inrriníecas fupernarurales. Er

(j.

_militer humanicas Chrifii acl parranda miracu–

la, ita loquunrur piures Philofophi,& Theolo–

gi pra:fumemcs hunc c!fe fcníum S.Thoma:

P·

q.45. nrt.5.

l.lib.contra

gm1.cap.u.

ratione G.

alibi fa'pe.

Sed contra , quia bree fentenria vniucrfalirer

probra

falfa,vr demoníl:rae P.Suar.

.1.in

~ - Jn!\rumcncú

p.diJP. ¡

1.feEl.9.ram

in infirmnentis nacurahbus,non

~gct

q uam fu pernaruralibus. De naruralibus parer ,

~rxwa

mo–

nam phanrafma, iunaScholam S.Thomz, eíl: "ººº·

iníl:rumencum