746344

<i-88

D ifputatio 1 V. Seélio 1

materia non cíl: capax plurium dcbicorum,

ergo non potcíl: illis Íatisfaccre.

Alia: aurem vinures d1fünél:re

iuíl:iria

poffum multiplicare fuos mulos circa can·

dem

om111no

maceriam , quia primario

pcr

folt1m inducunr puram obligationcm,

non at1rem;tdebirum ; obligarion

aurcm

pofft1nr mulriplicari, quia folum Jicunc ne–

cdTirarcm faciendi aliquid fub diuc1lis

ra·

tionibus: quod ccrnitur frequcnrer in remo–

rali: & ratio

q1.1i'lt debirum

in 111arcria

morali

haber qnali forma fubíl:a1ni3lis

obligadoncs .nHcm

habcnr vt accidcnria

moralia,formre aurem (ublbntiales not1 pof–

fum mt1lriplicari circa eanJcm 0111nino ma–

reriam,bene autem formz acc1dencales:(ed vr

obligadones ill:e multiplicentur circa eandem

ma1criam , 11cctffarium eíl: quod linr aliquo

modo diuería:;li enim Ílnr omnino limilcs,vel

non in rroducenrur limul in cadem mareria,,·el

ex omn1bus fier vna,iuxra

liquorum placi–

tum : qure doll:rina adw nccclf.ma ell ad co -

gnofccndú,quando plura pra:ccpra multipli–

ccnr obligarioncsJ&.: qu:mdo non

confe,g

q~1c111cr

quando fa.;iens aliquem altum prohi–

b_1rum pluribus pra:cepris pluribus criam infi–

~1arnr

pcccatis:vnde Aliqui ex huius doll:rirne

ignoran tia grnuirer crrarunr, quo fenfu pof–

funr admitti dill:a n.48

¡.

Aduerro tercio quod omne opus

voto

fall:mn addir maiorem bonirarem,& ¡>:rfell:io–

ncm,,qu::ucnus

cedic

in maiore121

honorcm

Dei,

etiamli

opus pra:ccpti,aur coníilij:ha:c eíl:

communis fcnrencia,quam optime probat P.

Suarez

t•.

1.de relig.tr.6.de

'&oto,l1b.t.c.17,

n.,.

licer all:us qui procedit ex motiuis plurium

v1rrncum ,

ccdac

in maiorem

honorem Dei,

quarenus all:us eíl magis mcritorius,& gratus

D eo,nihilominus ille maior honor Dei, non

inrendicur per fe,fcd fequimr quali per acci–

dens ex illo all:u;honor aurcm maior ex voco

primo

per

cíl: intenrns

virtutc religio–

nis,cuius all:us cíl: vorú:e:i: quo fcquitur aliud

maximc notandú,quod Ícilicer alia: vire uces nó

h abenc pro fine honorem illum maiorem Dei;

virrus vero religionis haber pro fine eú maio–

rem honorem,& culrnm Dei, & racione vod

nece(Titas ma1eriam in ordinc ad illum finem,

Adueno quarro,& íequitur ex dié\is11.486.

487. eílquc valde neceffarium ad plenio·

rem intelligentiam doll:rin:r ibi rradir:i:,,1uod

licct debica non pollinr cadere fupra eandem

mareriam, po!Íunt rainen cadcrc fupra d1t1cr–

fas materias, quia dominia & debita poffnnt

mulriplicori mulriplicatis maredis

íicut

muliiplicatis fubiellis poíli1nr multiplicari

formre , quamuis adrequai:i: íint ,

in hoc

nullum potcíl: cffr. dubium apud Dofrores.Sed

adt1ertendum eíl: vlterius,qnodmareria poteíl:

duplicicer multiplicari , primo phyíicc , &

marerialitcr , & de

bue

non poreíl: dubitari,

q uin pollint cadere diíl:inll:a debira

íupra

materias phyíicc , & matcrialircr diíl:inll:as.

Secundo multiplicari poteíl: mat.ria morali–

tcr & per a:quiualenriam,& h:i:c etiam mul–

tiplici1as & di!Hnll:io mareriarum fuflicir ad

hoc vr multipliceniur dominia ,

debica:

multipliciras aurem moral is maceriarum fumi–

tur in ordine ad piures fiues, de quibus dixi

n.48G.fcilicer quod res

vel

aaio cedat in

vti-

lirarem,commodum,aur honorem alterius, iux·

ta diuerfos contrall:us, & fi res

rcfpiciar di–

íl:inélos fines,eíl: capax diuerfornm dcbitoruir¡

quod pattt manifefie exemplis appofitis pro–

bacione prima: concluíion1s , nam leé\io illa

licer !ir vnica,reípicir camen piures fincs,nem–

pe vnlirares plumnn , & ideo eíl: capax plu–

rium debirorum ex iuíl:itia,

aliis virru–

ribus.

~od

confirmarur alio excmplo irrefra–

oabih in re moroli, nam cir,a corpus

ferui

hab'er dominium Dominus illius,& eriam ha–

ber dominium vxor íerui,vt air S.Paulus

'·"d

C.rinth.7.

ideo enim per adulcerium vir com–

mittir 111iufliciam:ergo f..1pra corpus ferui Íunr

duo dcbira iu(hua:, & nihilominus eíl: vnum

corpus phyíice,

efl

camen plum morali1er,

quarenus ordinatur ad piures aé\iones,& con1-

moda,& ideo 11lud corpus eíl: dcb1rum vxori,

quatenus ordinatur ad vrilirarcm illius ;

eíl:

etiam dcbirnm Domino, qnarenus ordinarnr

ad vt1licamn illius. Poreíl: ctiam mareria mul–

tiplicari pcr requiualentiá,q11acenus eadem res,

vcl al1:10 poteíl: :i:t]Ulllalerc pluribus all:ioui–

bus, & rebus ordinatis ad diucrfos fines ,

runc etiam eíl: capa.< plurium dcbirorum, v.g.

al!quis

iuíl:1tia deberer alce i refiirutio–

nem fam:i:,poffer íacisfucere per vnam aé\io–

nem,ecíi ex alio capite dcberer etiam íari>fa–

élioné honoris pro iniuri.1 illara po!Íct fatis·

focere illi iniuria: per aliam diíl:inll:am aé\io–

nem,& illa duplex aélio effet

deb1ta,&_habe1~c

duplex debirum, ar vero poreíl: e!Te aha tcrtta

aério,qu:c :rquiualear duylici 11li oé\ioni, qua:

aério erir piures per :rquiualenriam,

polfer

íarisfocere v1riquc dcbico, & pcr coníequens

effcr capax dnplicis debiti.

Eíl: & clarius aliud excmplum,Íupponamus–

quod aliquis ex iuíl:iria , vel gratituchne,

vel

obediencia, vel alia virrute deberer docere

.alium ,

quod poffet facere ilbm all:ionem

dupliciter,primo iravr cedcrer íolum in ilbm

vuliracem docendi,& inlhucnd1 illum , etli

poffer focerc illam '1l1:ionem cali1er vt cedc–

rer eciam in honorem illius,aur in aliam vri–

l1tatem, cene illa all:io propcer íecundum fi–

ncm effcr capax;

alrerius debid volunrarie

Íumpti

debirore,

poffcr contrahere cum

creditorc debiror

ali

o conrraélu iuflirire pro

fe,vcl pro alio circa candcm all:ionem ; a1quc

ideo maxime atrendendum eíl: ad hos fines in·

conrrall:ibus faciendis, ve íinr validi , íi cnim

fines non po!Iinc multiplicad, ncque cont1&–

é\us,neque debira circa eandemall:ionem mul–

tiplicari poílimr.

Adumo q11into q

uod non f

eme! adueni

pnrfenim

ji1bfaElione

f11prri.ri,

quod

(cilicer

res aliqua poteíl: dfe debita vel in aélu prirno–

íolum,vel eriam in all:u fecundo.

Dico tercio ex rebus deb1Cis alio tirulo

fo.:

49 ,

lum in altu primo porefl qois Íatisfacere ad

Ex dcbitis

requalitarcm ,

de roto rigore

iu!litia:, ira

alio ciculo

communirer Doll:ores,& exprcffe Emincntif-

folum

/imus

~ugo ~i!J"!·4_.fall. ¡.

n.14. & pro_barur

;~,~llp~~~-

exemplis ma111fefüs

111

re morali , & pnmum ficri

ad .,_

exemplum íit Íerui, qui infamouit Dominum, <¡uali1accm,

vel

non laborauic in vinea , qlll poccíl: Í•tis-

facere ex rebus dcbitis in all:u primo

, vt

d1ximus in

fubfaéli•ne fr1ptriori.

Aliud opri-

mum cxemplum

alfen

Lugo,fi Aliquis , v.

ll b

mih~