Difputatio 1 V; Seétio
VIII.'
1) 1
1
hac cnim dignitate loquimur,& in ordine ad
il111m cffdlum:ficut dignitas
&
excellcmia rci
in ordine ad adorationem nihil aliud efi,quam
capacitas vt poffit adorari ralis res,quia in re
folum poffumus coníiderarc d1gnitatcm
&
exccllcntiam illius, & capacitarnni , vt ralis
dignita' & cxccllentia tanti :i:ftimcrur, & vr
potrit cauíare pr:Emium, aut fotisfalbonem,
qu:E cau
fa
e mouendo volumatcm p1 a:miantis,
media :efiimatio'ne rcél:a, c¡uam haber de ipfa
re : ergo valor nihil el\;aliud,quam capacitas,
qnam habet res ratione fua: digniratis,vt tan–
ti,auc ranti a:fiimetur : fed
~apaci1as
1lla e!l
:r!limabiliras pafiina: ergo valor cíl: a:íl:unabi–
litas paffiua operationmn C hrtíl:i: c¡11arcma-
1or e!l ccniaima, concedm11quc ab Aduer–
foriis.Probatur minor,eo ipfo quod operario–
nes Chriíl:i fint V rbi diu1n1,
ÍUnt
digna:,&
capaces vt a:íl:imcnnir : fLd id racione cuius
operationes Chrilh ÍUnt propria: Vcrbi diui–
ni, eíl: prius ,1uac111nque rclarione pr:edica–
mcntali , q 1am 1llre operationcs dicunt ad
Ve bum dm111um
: ergo valor operationum
C h11il:i eíl: pnor quacumque rclationc rcali
pra:Jicamcn tali , quam operationcs Chrill:i
poffont d1cerc ad perfonam Vcrbi.Maior con–
ccd1rur ab Aducrfariis,& eíl: ceniaima, quia
co 1pfo quod operarioncs illa: fun r propria:
Verb1 diuini,ÍUm
clciviril~s,
& diuina:,co au–
tem 1pfo quod funt deivirilcs Íunr digna:
&
capaces,vr refümencur.Probacur minor,relatio
pra:dicamemalis refen illas operationes
ad
Vcrbum , vt ad fuppoÍlrum natura: humana:,
non faciendo illas proprias 1llius fuppofiti,
fed porius fupponendo illas proprias illius
fuppofiri,icleo cnim refert illas ad Íllppofitum
Verbt diuini , quia fom operarioncs
illius
fuppofiti; relatio enim illa non eíl: relatio vr
lic,íed talis , ncmpe rclatio operationum ad
foum principium mediante natura, vt dicunr
C ?brcra,& ca:rcri Aduoríarij: ergo relatio illa
t~alis pra:dic~menralis
fupponit opcrationcs
(hriíl:1 proprias Verbi diuini, ficur ÍUpPflnit
illas proprias narnra: humana:, vt principij
quo,fundarnrcnim in illis operationibus,qua–
~en11s
fom huius narura:, & non alterius: Ec
yt capias vim argumemi,aducrtc quod opcra–
tion: s illre poílunt diccre varias relationcs
pra:dicimentales ad naturam humanam, c¡uia
p1>lfont refpicerc naturam ve diffimilem, quia
natura en · íubíl:antia,& illx operationcs acci–
dcntia,& poffunt reípicerc vt limilem in ra–
tionc cncis crea
ti,
&c.
Dcindc Verbmn diuinum
rcfpiciunc
illa:
opcrationes relatione crearur:r, qu"' eíl: com–
munis tribus perfonis : refiar autem in illis
operationibus aliud fondamen111m,ratione cu–
ius poffunt fundare aliam rebrionem, nempe
cffc operariones proprias illius natura:,& non
altcrius, & lic poffunc reípicere 11a111ram
il–
lam,vt principium ,proprium Íltcm : ergo re–
lario ill•,qua opcrationes rcfpicllllll naruram,
vt propria: illius narur:r,relatiue f1111da1ur in
operationibus vr funr propria: illms natur:r:
abíolure : íed fundamenrum íub ca rauone,
qua fundamenrum cft,eíl: prius relationc reali
pra:dicamentali fundata i1\ ipfo: ergo opera-
1ioncs ill:i: vt propria: nawr:r humana: ,
&
Verbi dii1ini fonr fondamcnrum illius rehtio–
llis rcalis pr:rdicame1nalis : ergo id rationc
c~i~s
illa:
~~crationcs
íum ptopria:Verbi di,.
um1 di: prms quacumquc rclanone rcali pra:–
dicamcnrali,quam ill:.: opcrauoncs polTunt di–
ctrc a_d Verbum diuinum : ergo cnan
1
valor
cíl prior q11acumque relarione rcali pr:rdica–
mrmali, Paret vluma confequencia,valor eíl:
id rarione cu1us operarionts ill:r fum prripriz
Vcrb1 d1uini: fcd id_rauone cu1us opcrauo–
ncs 1llre fum propn:i: Vu bi diuini
en
pnus
quacumque relatione pr:Edicamen1ali : ergo
valor operarionum Chrifit di: prior c¡uoc1m–
que rclationc pra:dicamentali:ergo valor non
cfi rdatio pra:dicamemalis.
.
Confi rniatur,fi per poffibile,auc impoffibile
nulla refultaret
rclacio
pra:dicatamcntalis
realis in illis opcrationibus,vel quia impedi–
retur rdatio,cx co quod effet impoffib1lis, ,,r
multi putam pra:cipuc ex Thomilbs :eo ipfo
quod operaciones eílenc natura:
humana:
Chrifii terminara: fubfifiencia Verbi , eíTenr
operariones dciuiriles ,
&
diuina: : fcd eo ipfo
quod opcrariones aliqua: fonc diuina:, & dci–
viriles funt digna:
&
capaces ve infinite
:i:fii–
mentur,& confequemcr habent infinirum va–
lorem : ergo rclatio pnrdicamcntalis
11011
en
confiiwmia valoris. Maior probara cfi:Minor
cfi
femcntia Aduerfariorum , quam flipponi–
mus vt vernm contra Scotum : coníequcntia
eíl: euidens, quia impoffibilc eíl: quod fit ali–
quid fine o, per quod con!li1uicur: ergo fi
relario illa pra:dicamemalis t!fct impoffibilis,
& illa dfcr coníl:iwtiua valoris , valor etiam
effcr impoffibilis : fin aurun in caíu , quo re•
latio eíle< impoaib1lifl, vel Cupponcrerur im–
poffibilis, adhuc elfec valor illc, euidens e!l
quod valor non cíl: illa relatio, ncque confii–
tuit valorcm.
•
Secundo probarnr idem anteccdens,fi valor
operum Chriíl:i cíTct relatio illorum ad Pcrío–
nam Verbi,cffet finims : íed hoc ncgant Ad–
ueríarij : ergo valor opcrum Chriíl:i non cíl:
relatio. Probarur maior, perfona Verbi cffec
ccrminus i!lius relationis,
&
in fententia Ca–
brera:, elÍCt tCTminu• macc1·ialis : ergo valor
illc e(fct finims,antcccdens cíl: Íen rentia con–
rrariorum. P1obatur confcquemia,
terminu~
rcb tionis ad íummum pote!\ cffe Ípccificati–
uum cxtrinfccum relationis : ergo valor illc
cffet finirus:amecedcns eíl: communis fenren–
tia ,
&
euidens in principiis conrrariorum,
quos impugnamus,qui ipÍI dicum quod pcr–
fona Verb1 cxrrinfccc
fe
habet , ad 1llain rc–
lationem & valorem , alias incidcrcm in ícn–
tcndam quam ipfi impugnant, qua:c¡ue afferit
in valore includi perfonam Vtrbi. PH>ba'tur
confeq11entia,ab lpccificaro extrinícco, quan–
tumvis infinito non poreíl: fomi valor infini–
tus : íed perfona Verbi rcrpeélu opcradon11m
Chnfti cíl: fpce1ficatiuum cxtriníecum : ergo
, operaciones Chriíl:i non poffunt íumerc va–
lorem infinirnm ab illa períona Vc1bi.Maior
p1oba1a cíl: conrra Ícxtum,
&
ícptimum mo-
' dos d1ccnd1, quomodo Íumatur infinitudo ex
perfona Vcrbi.Minor en fcnrcntia Comrario–
rum.Vdíi dicam quod pcrfona Vcrbi non fe
habet mere cxrriníccc, fed mtrinícccad ill um
valorcm' ícquitur quod valor non en Cola
illa relatio,quod nos inrendimus ,
&
neganc
Aduerfarij.Conícqucntia infertur manifcfic,&:
en quam imcndit Scotus.
Secundo