0000747689

4,¡6

Phyfica

Difp.

dcns illud fupcradditum , quam primum, cui fuper•

addicur.

Neque Ít1bíl:antia, quia illa nullo modo poteíl:

e{fe

intriníeca accidenti

co quod minime poffit, am in–

formare illud, aut inha:rere ipfi ; vnde folum debe.f

rer affiíl:ere accidemi ;

~tqui

ipía fubíl:amia produ–

cens, vr cauía pnnc1pahs, qua: deberct addere illam

fobíl:antiam , potcíl: affiíl:ere per íeipfam: ergo nort

?ebet addere aliam , qua:

a~íl:at

accidenti , íed per;fc

1pfam facere,

affiíl~ndo

acc1denti, quod per aliam

fa–

ceret pra:cipuc , quia fi adderet aliam fubfranriam,

!1ºn elfer prima '.ubílamia cauía principalis, qua: ad–

muar, & eleuat mílrumenmm , faciendo, vt focum

concurrat, quia hoc faccrer íubíl:antia fuperaddira,

npn fubílantia íuperaddem : ergo illa,

non h<Ec,

~~~~.cauía

principalis' quod

contra prreíuppo-

Idem etiam cueni.t in inílrumenco diuino alTúmp-

to ad creandum ; quia nulla cnutas creara poteíl: addi

in~r~~enco,

racione cuius poait

elfo

proportionacum

pnnc1p1um.,, ad produccndum ex nihilo, cum Cola in–

finita potentia Dei habear illam

proponion~m

creationem, & idem cíl: de inílrnmelllo adcxpellen–

dos da:mones , quia vt benc ait D. Thomas ha:c

adeo Íuperant ordinem omncm creacum , vr nqn

poffit reperiri aliqua creacura , quz proporrionem

Jubcat ,

connaruraliter producat huiuímodi ef–

fcél:us.

~taque

mnc dicitur aliquin connaturali modo ope–

ran , quando operacur modo q110 poceíl: , icavt non

habeat aliurn, quo poffit operari pra:cer illum, & cum

accidens non babear alium modum operandi fubfhn–

tiam , nifi per eleuationem aél:uakm, fine aliqua in–

fufione in aél:u primo, inde eíl:, quod connaturali mo–

do dicamr operari , & ídem eíl: de aliis iníl:rumcntis, .

c\.e

quibus nuper egimus; quod aliter euenit in intclle–

él:u, & voluntate, qua: pocentia: vitalesd1cuntur pta:–

ternaturali modo operari , quando fine habitibus ope–

ramr íolum per cxrtinrecum auxilió,quia capaces funt

alterius cleuationis, Ícilicct per infufionem intriníc–

cam habituum,quz dcuatio perfeélior eíl:, quia per-

1nanentior alia per modum cranfcnntis, qua: eíl: íolum

medio concm[u, (cu auxilio aéluali.

SE C T

vlcima.

Argumenta aduerfaria foluuntur.

4 6

primum argumentum reípondetur breuitcr

(Longius enim de illo agcmus,dum de concuríu

cauía: prima: rcípeél:u cauía: fecunda: rraél:abitW') quod

inílrumelllum non dicimr agere ve mocum

cauía

principali ex co quod femper

fic

nccerrarium , vt rcci–

piat aliquam vinutem ante operationcm,Íed quiaooo–

pcrando,

concurrcndo fimul cum caufa principali

cleuatur ab ipfa aél:uali cleuatio11c ad prod1 ccndum

id, quod fine illa non poílet produccrc inflrumentum;

vuele mótio illa non efl aél:io cliuería ab opcrauone,ad

quam limul concurrit cum

c~uía

principali; vocamr

antem motio, quia ex vi illius cleuaturereatura adal–

tiorem rarionem¡ cum autem in reliquis cle11Jtionibus

moueamr íubieél:um eleuacum, inde eíl, vt ab illis ad

hanc refundatur denominario morionis.

Ad Íecundum,nego vniuerfalirer per·omnem eleua–

tionem fieri i íl:rnmenrum porens , nam fi eleuatio

all:ualis folum eíl:, non

lit

potcns per illam , (ed íolum

per eamconfütuitur in cffeopenoris effcélum princi–

palem;potensamcm confümitur rer affi íl:entiam Dei

volcncis cleuare inflrumcntum

aél:ualit~r

ad operan-

De e!euatione inftrumenti.

dum cum illo effcél:um íupcriorem inílrumento,& ih–

cenmm

Íeipío.

Dices,antc illam voluncatem Dei,cauía creara non

erat pocens,& poíl: illam eíl: potcns: ergo accipit ali–

quid intriníccum.

Nulla eíl: con(equenria, vt rcél:c docet Hurtado;nam

in igne Babylonico nihil i1min[ecc rcccptum eíl: , aut

amiífum,quando talis ignis pocuit,aut non pocuit com–

burerc pueros;rario efl,quia potensdicit,& imriníccam

porenuam obedienrialem aél:iuam,& connotar cxcrin–

iCcacomprinc1pia.

quibus in operando depender,

quia manentc 111tri11Ícca vinutc poreíl: adcílc, aut ab–

erre 'feu deficere extriníccum comprincipium ' ideo

fine intrinfeca mutatione potefl erre vel potens' ve!

impoccns , ve fi

íolus non potes tolkre e [olo mag–

num pondus, & tibi coniungantur foci

fiorim faéh1s

es potens ad illud pondus íulhncndum,, per quam

ío–

ciorum coniunél:ionem nihil intrinfeoom acccpifü,

etiam patet in igne , qui fine iuuamine,

allifientia

ex1rinfccacauía: prima: non poteíl: operan, & cum illa

poteíl: ' per quam nihil intrinfccum accipit

cau(a

pnma.

Neq\le bine (equitur aliquid, quod faueac Pclagio,

vt perperam arbicratur Zumel, quia non damus in re–

bus vinutem, qua: ex narnra ftia petar tanquam debi–

tum ipfi complcri per auxilium Íupernaturalc , fed po–

tius negamus,id tamen quod nacura: negamtls,conce–

dimus Deo , vt iplc nccerrario faceri tenemr in po–

tencia paffiua,

voluncate ,

intcllcél:u reípeél:u

aél:us vitalisfopernaturalis,íolum enim conccdimus ca•

pacitacem in natura, qua: non repugnamia communi–

cer dicitur ad hoc,vt Deus fine dcbico ex parte

creacur~

{¡

voluerir,eleuct illam ad producendum clfellus íupe–

riores ipfi creatura:,

leg1bus nacurahbus quo faluca

manent argumenta Caictani.

Ad primum argumcnrnm P.Rubij nego quod po•

tentia obedie

ntialis non tr

ibuat aél:iuitatcm fopr<1 ex–

plicacam iníl:

rumentis.A

d probationem dico;deceptos

erre aducrfarios ex Cola Ípccie loquutionis palliu:E infe–

rendo veram potcnciam paffiuam;nam ha:c vox poten–

tia: obedientialis atcribma rebus inanimaris, aliquid

metaphor<¡ inuoluit,nam h" res non ita poílunt obedi–

re,vt alterius imperium prius percipiant, & deinde ex•

íequantm;quomodo potencia obedicndi vi dcmr inclu..

dere potentiam recipicndi notitiam imperij Íuperioris,

co modo,quo res animara: obed1Lmt, res autcm inani–

mata: non cum hac propcietate obcdire dicuncur, [ed

metaphorid:;quia ad nmumdiuina: voluntaris, vel re–

cipiunt,vcl agunt quod Dcus vulc;atque hinc fü,vt

li–

ch ctearnra.dicatur vbedire Deo,vel !i1bordinari illi in

agendo,vel dirigi ab eo,& Ílmilia, qua: paffiui: fignili•

camur, nibilominus his verbis non indicatur aliqua

vera paffio,& confequcmcr nec potencia paffiua crea–

tura:,[ed íolum vel dependcntia,quam

Deo habet in

agendo, vel concomirantia neccílaria,

íubordinatio

qua:dam inter aél:ionem cius,& diuinam volumatcm,

vr bac pofita, illa íl:arim ponatur, quo tandcm

fit,

licl:t potencia dicarnr obcdiemialis , quafi per meta–

phoram, vt dixi, & per denominationem extriníccam

vt per eam explicetur , & modus operandi talis po–

ccnti:e,

qualis

lit

all:us cius, nihilmninus

fit

ve–

rum principium, vel agendi, vd recipiendi: ex illa

ergo denominati.one. obediencial!s

~olligi

non porell:

poccntiam obcd1enualem vr lic hm1tatam

ctTc

ad ra•

tionem potencia: pa!Iiua:. Exemplo declarari po–

teíl:

; nam potencia motiua , qua:

el\:

in membris

corpotis : humani

quatenus

íubordinamr .appcci–

tui , am voluntati , &

pra:ferrim quarenu$ pee

artem dirigi potdl , fine:

inconucnienti d1ci po–

teíl: potentia

obedicntiaJis , quia quantum eR: