0000747689

1-44

Phyfica Difp. X.

uam;fc:d hoc eíl: obcdice in ipfa eleuatione :;ergo crea–

tura per

ipCam fofficicnter fine addito potefl: exirc

in aélurn fecundum cleuationis aéliua:.

Vrgcrur; quia

illa

potentia obcdientialis refpicit

Deum petemcm elcuare creaturam,& concurrere cum

ipfa ad producendum quidquid no1\ implicat comra–

diélionern:ergo ipfa potentia obediemiahs íuflic1c, vt

Deuscleuet inflrumemum, in quo efl. Amplius hoc

íic patct , quia non cfl minus potcm Deus pee íuam

omnipotcntiam ad cleuandum intclleél:um , quam lu–

roen gloria: cefpeélu vi fionis beatifica:; Ícd lumen glo–

ria: pcr fcipfum elcuat imellell:um : ergo etiam omni–

po•ent1a pee fe ipfam potefl clcuace intelleélum ad vi–

dendum Deum fine aliquo addito; [cd cum hac diffc–

tentia , quod lumen gloria: curo fit accidens petit in–

ha:cemiam icfpcll:u illiu¡, cuí conuenit, vt compleat

ipfuml. & ve deuet aétiuc : omnipotentia autem Dei

cfl perfcétiffima íubflantia ,

completiffima emitas,

ac proindc non indiget informatione, am inh:rrentia

refpeél:u intelleél:us, vt elcucc illum in genere cauf.e

cflicientis; nam etiam lumini glori:i:, vt eleuct effi–

cienrer per accidens conuenir infounatio;quaproptec

lumen gloria: non cífec accidens, line dubio poífct

deuare incelleél:um íuppofita capacitate obedientiali,

quam habet ipfe ad videndum Deum. Exemplo cla–

ctffimo dcclaratur hoc: [pecies cnim imprcífa concur–

iit cum intel!ell:u efliciencec complendo ipfum; quia

vero efl: accidens informat inrelleél:um;fi aucc:m Deus

fupplcat defeél:um fpeciei., licct complcat efliciencer

ipíum,ficut ípecics,nihilominus-non infocmar,nccpo–

cefl informare,quia cfl pcrfeél:iffima, & completa en–

citas ; quod criam conccdunt mulri, qui aífcrunt , ca–

ltum,& guflum non complcri pecfpecics,fed pee ob–

ieéh; curo auccm obieél:a non poilinc informare po–

tencias , indc cfl, quod compkant potentiam perfeél:c

in generecaurre efficiencis.fin

e tali

in~orma~ionc;quod

non facerent fpecics , qma e!fe.nt

a~c1?ent1~ pr.odu~a

potencia , quod non conu.emret 11lis

111d1ge.nna

formaliilima ad eleuandum 10 genere caufa: dlic1en–

tis,qllia hoc genus efl exccinfecum catione

c~ius

non

pccit adiuuamen

intciníecu~ ~ ~ed [~lum exm~fecum

virrutis , ícd podus conucmt 11l1s ex

1mpecf~~hone

ac–

cidentis, quam habcnt:crgo li Deus perfcébffima: ele–

uat intelleél:um creatum , & quamcumque crcamram

in gepecc

caur~

efficientis,

nullun~

cequiret additum

intrinfccum

creamra ante cleuationem , (ed folum

potenriam obedie11tialem,Íeu capacitatem clcuabilcm

identificacamcum creatura.

~od

fic patet, quia .du?1

pecca~or ~xiíl~t

in pec–

cato moctali non pra:ced1t m 1110 ahqu1d ahud, pra:–

tec potentiam obed.ientialcm ex

pare~

peccatoris,

nihiloniinus aél:uahtcc clcuat Deus 1llum ad aél:um

fopcrnamralcm cont.ridoni

s,.

amoris Dei; lt€m in

Beata Vicginc dum

hac

vi.ta

dege~at, ~o.n hab~bat

aliquid

di!linélm~

a P?tenna

obed~ent1ah,

cauone

euius poífet cleuan ad

v1fion~m

beauficam ,

folui;i

racione illius , cleuatuc ad 1l

lam : ergo

Deus potent

cleoace quodcunquc

inílru~

cnrum.ad

aélion~m,

operationem íuperiocem canonc

oh~s

potenr1a:

ob~dientialis fine aliquo íuper add1co d1fünél:o pra:cx1-

fiente anre elcuationem.

Tandcm, quia Deus quatenas omnipotens,

in–

finitus in ratione caufa: efficientis continet eminenrer

omnem pecfeél:ionem cauía: creara:

ef!icientis,r~tione

cuim conrinentia: emincntialis, potefl pcr fe 1pfum

facece, quod tales caufre creara: efficiunc; atqui habi–

tus fupernamrales folum fupponendo potentiam obe–

dientialem in incclleél:u

voluntate; itcm intellc–

él:us agens in phantaímatc , & ignis in calore nihil

fupponendo pra:tcc porenciam obedicntialeiv eleuant

illa,

infüumenta ad operaciones foperiores iplis in-

Potentia obedientia:i.

füumentis: ergo Deus poterit pee (e Í<>lum nihil

fn–

peraddítum fupponens eleuare in!lrumenta illa, ad

cafdem operaciones ; ad quas cleuancur calia infiru–

menta per viccm:s illas infufas.

B S E C

I O

vltima.

'Po.flrema conclujio ponitur.

Lcuari nihil

ali~d

c!l ,

qu~m

euehi aliquam enti-

.t~tem,

ad fuper10rcm ocdmcm vumcc principalis

agent1s.

Explicatuc ha:c conclufio,

primo fuppono,

ele–

uanonem muluphcem reípcél:um includece fcilicct

ad id, quod eleuarur : ad id, aquo eleuatuc : ad id, ad

quo~

ekuarur;id cnim,.quod cleuatuc, eleuationi íup–

pomtur,& Íccundum id non cfl: pee elcuationem , (cd

fe, vcl

aht~nde

pca:habcc aliquid quod ad clcuatio–

nem fuppom debet, & hac racione non dicituc vere

cceamra eleuari ad eCíe; tum quia crcatio nullum cCíc

fupponic ; mm eciam quia quando creacuc non euehi–

tur ld alriorem ordincm

.Gbi

debito, quando autem

cleu.amr,prouchitur res, :& excollitur ad altiorcm, fcu

mehorem ílamm ; vndc fupponit aliquod

cfle,

hac

ration.e ínter alias id, quod non cfl,non potcflcleuari,

fic

mílrumcnmm Dei.

Prreterea ve inquit Suarez, quod cleuat, efl aliquod

agensfuperius íuperiori vinutc operans,

de cffcél:i:

ua,acphyfica cleuarione loquamur ; nam fi

fit

Ccrmo

de morali , feu.

ext~infcc.a

uatione, illa non

fit

per

propnam cffic1enuam c1rca ccm,qua: elcuatur,fed vcl

per moralem caufalitatem, vcl per cxtrinfecam ali–

qua~

voluntaccm,vcl coniunél:ionem alrerius caufa:,

vtd1cemus.

Pra:tcrea eleuatio ipfa intcrdum

fit

ad clfe vt lic,

tune fi fcrmo lit de intrinÍeca eleuationc formali,

phyfica, ha:c

fit

per aliquam formam additam rei

qua: cleuari

dicimc,qu~modo

anima clcuatur per

gra~

tl~m

; fi vero

fic

eleu.auo tanmm moralis, aut per cx–

trmrccam

denommauon~m,

ficri potefl pee excrinfe–

cam formam,feu voluntatem, quamuis hoc nunquam

fiat fine habimdine ad aliquam imcinfccam fonnam:

quomodo horno etiam cum non haber gratiam, nec

alia fupernamralia dona dici poccfl aliquomodo cle–

uams ad fupernamralcm finem, in quamum ad illum

efl diuina veluntate inílimcus, ordinalus, & depu·

tams.

Interdum vero cíl ha:c cleuatio ad operandum ali–

quid, fopca vices eius rci qua: eleuacur ; (& de hac

cleuarione fpecialitec hic loquimur) qua: vno ex tri–

bus modis lieri potcfl: ; primo quando rei , qua: nul–

lam habct vim agendi talcm aél:ionem , addimr tora

vis agendi, & tune neceífario lieri debet cleuatio pee

formam intrinfecam; licut aqua calida dici porefl

cl~uari ad agendum per calorcm; imo in hoc genere

ele~

uationis id , quod cleuacur , non ad hoc eleuamr, vt

ipfum per

fic

vere lgens, [cd folum pcr formam,

quam recipit , atque Deo vt folum! denominamr

agens, quafi materialitcr , quia fob!lcncat formam,

qua:

p1incipium agendi , vndc fcclufa tali forma;

nullarenus intclligi potcfl talis eleuationis modus.

Secundus modus cleuarionis ad agendum ell-, quan–

do rei non addimr cota vi¡ agcndi,

f~d

tancum

fu~

plemr , quod dccrat per vinutem intrinfecam fuper–

additam, & hoc modo eleuantur

pocenti~

animre no–

lha:,vt intclleél:us,& volumas ad fupernamcales aél:us

cliciendos.

Terciu,s modus, eleuationis ad agendum cífe potefi 3.9

pcr coniuél:ionem cxrrinfeca: caufa: complenris vim

agendi aliquid, ad quod efficiendum id, quod cleua–

tui