Table of Contents Table of Contents
Previous Page  446 / 714 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 446 / 714 Next Page
Page Background

423

Phyíica

Difp.X~

fuam creationcm , [cu produél:ionem per fcipíam eíl:

fobieél:a effentialiter fuo creatori abíque eo , quod ab

illa intelligacur dimanare aliqua encitas , vcl a\iquis

modus rcalis , quo habeat illam Cubieél:ionem , vcl in

recipiendo , vel in agenda: ergo potencia ha:cobe–

diencialis non eíl: propietas, vcl modus, ex natura reí

difünél:us ab entitate crearnra:; alioqui non po!fct

11-

li ,

vcl fine aliqua nona aél:ionc propria, & ab extrin–

fcco proueniente , ni falccm fine aliqua intriníeca di–

manatione conuenire. Minar declaratur, & probatur:

Nam fi pra:cisc conlidcres crcaturam fccundum illud

c:!fe, quod habet ex vi crc:ationis Cua: , omnino etfcn–

tialiter includit illam fubic:él:ionem ad Cteatorcm,ita–

vt etiamfi menteconcipiamus illam emitatc:m nudam

&

carencc:m oninimodo íuperaddito , nc:cc:!fario,

&

clfentialiter includit banc plenan1 fubieélioncm ad

Deum;quia crc:atura quarenus crearura eíl:,

&

quatc:–

nus depender

a

Deo ,

&

panicipat c!fe ab ip[o , di

fob dominio Dei : Íed creatura non habet potcn–

ti;un ad dependendum

a

Deo , aut ad pmicipan–

dum elfe

a

Deo difünél:am

·a

pme rei ab ipía , fed

pcr íeipíam efi dependens, & ens participat11m : er–

go per Ícipíarn fine aliqua difünél:ione ab ipía potell:

fobiici Deo, & deber íubiici illi, & obedirc ipli; talis

enim obediencia , & fubieéHo ccfpell:u Dei imbibitur

in ratione intrinfeca creatura: licue

e

conerario in in–

trinfcca ratione Creatoris , ve fic includirnr , quod

habeat plcnum , & perfettum dominiumíua: crea–

cura:.

t

Ratio autcm

a

priori eíl:; nam huiuímodi potcn-

tia obediemialis,tam aétiua, quam paffiua , quam in

emitate creara e!fe dicimus, inquit Suarcz non el!: res

aliqua per [e primoordinata ad agendum,vd recipien–

dum id , ad quod efre dic1tur porentid obedientialis,

vnde noneíl:concipienda tanqnam

hab~ns

proprium

& tcan[cendemalem ordinem ad ralern aél:um,aut ali·

quam fpcciem encis ab illo accipiens,íed folum

ti!:

in–

telligenda ralis emitas, vt conll:ituta abíolute in fua

fpccie, vcl natura, qua:cunque illa

Ílt;

& pee feip–

fam , quafi concomitamer ex1{kns vis agendi, vel rc–

eipiendi ex imperio crcatoris , quidquid non rcpug–

naudrit, & ideo talis potencia nihil poteíl: adderc 1lli

emitati , cui connenire intclligitur ; hoc cnim non

tamurn in hac potemia obediemiali ; fed etiam in na–

turali potencia,& virtute agendi inuenitur:nam quod–

cumque non connenit pee

fe

primo cntirati ex prima–

ria intenrióne eiusJed folum quafi conco!'llitantcr,nó

addir nouam aliquam Ípecificationcm aut realirarem,

vc:I modurn.

J.

7

Exernplis declarad poteíl: ; nam materia prima

qua: perfe primo eíl: potencia ad recipicndam forrnam

fubfiantialcm,quamuis concomitanrer ,

ctiarn po–

tencia ad rccipicndam quantitatem, lnde ramen nec

fpeciem aliquam, nec modum aliquem realem fomit

Item forma íubíl:antialis per fe primo iníl:itaitur ad

dandnm eefe compofito, & aél:uandam materiam, &

inde babet fuarn fpeciem, & elfenciam ,

quo~

fi hinc

concomiumer habet vim aliquarn immediate agendi

pee Íeipfam, vt v.g.aliquam intrinfecam propriaa–

tem per refultantiam naturalem , vt dicitur frigiditaS'

manare

a

forma íubíl:antiali aqua:' quando fe reducir

ad priíl:inam frigidiratem ; vel ccrte tanquam princi–

pium principalc per fe inAuens in fuo ordinc in aliquá

aél:ionem , quomodo muid cen[ent,animam per fuam

ÍUbftamiarn inAuere in aél:us vita:; vcl fi fortalfe ali–

qua_ forma íubfhmialis eíl: per [cipfam a&iua íui fi •

m'.hs ; in his omnibus cxemplis vi¡ aél:iua,nequc pro–

pmm

fp~ci.ficationem

habet

a

tali aétu,neque aliquid

realc add1t

1pÍ1

forma: íubll:antiali.

Ad

eundem modnm explicare Coleo, quomodo in

De Potentia obeciieJJtiali.

Deo

Ílt

potcnlia dfeétiua ad exrra abfque tra11ícen·

demali ordme' vcl Ípccificationc propria

a

tali aél:u,

vel obieél:o¡quia fcilicer illa potenna non cfi quali pee

fe primo rdata ad agendum , íed efi ipfamet cn–

tiras Dei , qua: hoc 1pfo , quod

dl

quafi concomi–

tanter , haber rotam iUam v1m agcndi cum fumma

identirate.

Eodemque modo Philofophandnm ccnfeo in acci-

2

8

dcntibus; nam quamitas verbigracia, per fe primo ell:

ordinata ad excendcndum fonnahccr fubll:amiam, cri–

bnendo

illi mokm corpoream "

&

hinc habet

fuam Ípeciem

1

concomicamcr vero habec vr

lit

ratio

recipicndi qualitatcs corpoicas hoc aurero habet per

fipfamfine vlla noua fpccificaciouc , aut addmone

alicuius rei , vel rnodi realis,& calor v.g. pee fe primo

ordinatur, vr ita di[pona1,

&

formaliter afliciat [uum

íubieél:um, & indc habet propriam , & fpecificam

racionem fua: encitatis, ex vi cuius dl: eriam aél:iuus

fni fimilis , quod vt opinor , non addit ei ahquam rea–

lero fpccicm,neque moduru ex narura rei dill:inélum;

quod frcus comingir

i,n

his potentiis, qua: per

fe

pri-

mo ordmanmr ad aliquid agendmn circa cxcrin1eca

obieél:a; nam indc habctfuam primariam fpecifica–

tioncm,& rationcm.

Tune lic

: potenria obcdientialis, liuc aétiua, fiue

:9

pa!

fiua.no~

cfi fpecialis emitas ad hunc finem per fe

pr~mo

1

11ll:imra , fcd el!: ipfa entitas reí quaíi conco–

m1tantec habens totam illam viro agendi,

&

recipien–

di,

vel vt melius loqnar fubiicicndi fe Deo, vt in illa,

cum illa,

&

ex illa faciat Deus quidquid non implicac

comradiélionem ,

&

fic el!: velmi qu:rdam formalitas

necdfario concomicans quamcunqnc cncitarem crca–

tam, hoc ipfo, quod in (ua natura , velad fuum pc–

culiarem fincm inRitnitur,& fic non fumit aliam pro–

priam fpeciem ex aél:u,quem,connotat.fen ex habim–

dine ad 1llum : crgQ nullo modo poteíl: elfe aliquid ex–

natura rei difiinll:um ab ipfa enritate rei namralis;vn-

dc potentia obeJicntialis fine dubio eíl: idem,quod tn•

titas naturalis,cui conucnit.

Maior prima,& prrecipua fyllogifmi principalis fic

demonfiratur:

~ia

id , qnod efi íupcrnarnrale, eíl:

fupra principia intrinfeca cius,cui conuenit ; fed idem

non potell: clfe fupra principia intrinfeca fui ipfius:cr- '

go quod efi íupematuralc,non poteíl: identificari cum

re naturali, &

1:

contra , quod idenrifica<ur cum re

namrali , cui conuenic, non potcíl: dfc fupcrnat!Jrale.

Minor ha:c eíl: manifeíl:aex tcrminis ; quia nihil poteíl:

elfe

íupra fcipíum,quaproptcr fi aliquid fupra aliquod

eíl:, non el!: idcm cum illo,fed diíl:inélum ab illo;im–

pollibile cnim cíl:,vt animal rationale

fupra omoia

principia intrinícca materia: , &

lit

fup~rnaturalis

illi,

quia eíl: idem cum materia prima. Econtra vero omne

quod fine concroucrfia eíl: fupernaturale alicui, dill:in–

guitur a\) illo, &.non el!: idem cum ipfo , vt vidcrc

el!: in gracia fanél:ificamc rcípeélu anima: , in vnionc

hypoíl:atica refpell:u humaniratis Chriíl:i, in lumine

gloria: refpcélu inrelleél:us creati , in Charitatc refpc–

étu valuntatis

humana:,&c.~re

omnes enti<ates fine

vlla dubitationcdillinguuntur

a

rcbusnaturalibm,qu~

bus conucniunr , cuiusratio nulla alía poteíl: clfc, niíi

quia funt entitates fupcrnaturales,& fubieél:a ÍUnt cu–

tia naturalia. fc;d ea ' qu:i: difüng111111tur

a

parte rei,

'non funt idcrn lub ea ratione,qua diíl:ingunntur: ergo

res fnpematuralis non efi idem curn naturali : er–

go

e

contra. id quod'identificamr

a

parte rei curo

entitate naturali , non potcíl: elfc fopcroaturalc

il!i.

Dcclaratur

amplillS.~ia

formalitatcs íupernatura- 3

0

les , íiuc lint creara: , !iue incrcat¡¡:,fiue fubíl:antialcs,

fiuc accidcntalcs,fiucmodales.úuc reales, omnes con–

ucniu\lt