0000747689

:Qazíl:.U;I.

Vtrum

fo~·¡tt~htia

credta

·operetuY.

i>tfJ;.Judiatf:

·?

ift

·ratur, neqne füllcntat acddentia, qu11:

id caurant,

·~antialiJ:er_inuoducendo

furrna ighis

rnaterfá-aqui,

quia iam pcriit , quo 1gnur ·paél:o 'haber ratloncm

lt~qh~

acc1dent1a, vt for"_laÜtcr contraria agunt prn-

·caufa:.

pna vmhtc a:él:1óne·cóntraria formaliter,&·forma fub•

Dices, caufarc quidem<non·per

ÍC',

rci!.per calorern

fiantialis,

~ure'radkal!S 'COntrarietas

eíl, agit aél:ione

[e reliél:um.

·fubfiantiah,·propna vmute, vr producat formam

fob-

'1-2

Contra :ergo tota·cauíalitas'('Cr (e oritucad:rquá-

,fl:amialé ·corrnptiuuam'forrn:e'fubfhnrialis

radicalit~r

·te

calorc'

[ubílantia cuim ·iam álrnihilata 9uo-

·~bi

contraría:':

ad.id

'anté 'quod dicitur, t¡uod'cootra–

modo phylicc potdl oriri.? vnde paree, torarn·vmU'-

'$Jetas non .fnndátur immediate in Cubíl:anria, vcrú

efi

rem agcndi fubíl:antire

cífc

accidcns , imo vero mal<:

·de c6ntranctarc l'órni:i:;fallum aurem de concrarietati:

:ais agcre accidens in virmtc

Cub~antia:

,'CUm'('otm's

•tadi~ali, ~ua:

íuflicit ad opérandum,

fundatur im-

(1-1~íl:antia

agat in vinute acc1dei1t1_s.

'i:ne~~ate

fubíl:.rnu~ ,

lic'm>n ·e(\ 'ccintra'Aos , [ed

'l:·i 5

Vnde confirmo rationcm'; qma•calor cx1íl:ens 111

..pouus pro nob1s AnC\otelcS>.

igne epdern modo operatur, quo Ícparatus , folurn-

.Ad ahud'alltem, quod dkit'.A:riílotcles, ignernni-

'x~y

-que differt ,-quod ignis totam canfandi vinucem

fo-

huru1t11p?~~

pro?ucC'rc ignelll,nifi ve calidum,úc de·

ltemat•; [cd ignis·corruptus nihil'é:imnín.o dlici,r:ergb

•ber1ntcll1g1,~dcíl:

1gné non operari, fine·p;a::uia difpo-..

:ncque exiíl:cns , vnde patet calotem ·rehélum a íub-

·~non

e _calons , vel fine calorc, ira tamcn vt limul,

'fiantia non

e(fc

inflrnmentut11 rubfiantia: annihila•

11mmed1acc cohcurrac'vt C'anfa principalis cum fuo in·

ta:;

quia i1·1íl:-rumentum·phylicum non<potefi ope arr,

.frrumentd;narn ignis rlon generar ignen)' ·quin priu's

nifi cum aél:uali

d~pendenria·a

caufa ·principali; :it

'tnateria diípobat per'calorcm,&·quin limulconcurrac

tune non cxill:ir fobíl:amia : erg<> ·tune non •porcfl:

'calor curn ipfo,&

lic

generat'inqnamum caliduS',idell.

excrcere caufalitatdn principalem phyficam: confiet

·:idiUtus'calore,tam ad difponendum;qaam ad operan–

crgo rotam,

ada:quatam vimuem aél:iuuatn

elfo

'dum,nam

Ly,

inq11m1111m,non

reduplican:ationé ada:–

:acciaens,

noh íubfl:amiam; accidcns autcm non

·quacam formalem agend1; fed vel Colum conditiorrem

-opcrari in vimttc íubfhmi>e, fcd íubfifütiatn in virtu-

•requllitam(vt qu'ándo dlcitur igniscomburit vc·appli-

accidenris; quia accidens vt realicer

[ubíl:antia

·cams,

approxiinams·¡ cíl: enim a:pplicatio condicio

'8iíl:inélum, & ícparamm habet virmtcm all:iuarn;

1tne qua nó;)vcl rationé irifirumentarla cutn qua

igni~

quam

~xercct

annihilata fubíl:anria; h:ec amcm vt

~mmediace

concurtit Cccundl\

fo~m

Cubíl:antiá,vc cau-

.;rb illo diflinéh non habet virmtem aé1:iuam,·eam rn-

principalis,&hi;c cíl: genuina inrclligétia huiiJsfoci.

men habet in accidente : ergo Cubíl:antia operatur

, Ad locum·E>.!homa: 'rcrpondetur in eo non negare

1 ;,

'Í

virtutc accidentls, non vero accidens virtute íubfl:an-

D . 'fhomam

rul:ifl:anti~

cffe itnnrediate ·opcratiua,fo–

'ti~.

Nam tune dicirnr, mancre [ubfiantia in accidcn-

lum enim ait Angelicus Doaor atcidentia operari

111

,ti,

virtmcm fobfl:ancia: in Virrute accich:ntis;

[cd

'l'irtClte ÍUbíl:antire,quod ccrce'llebet intelligi,ac

dke•

-illa exiílcntia ofi formaliter accidentis-,

non íub.

rer, in v!rrute , id cfi adiura

[ubC\amia pcrfofluxum

"íl:amia:. ltcm illa viftus efi'fonnalitccaccidcns: ti:go

fupcriorcm, vt Íacis ciare Íupra,

aperremanet de–

-acc!de/is virtme Cua manet·,

op~atur;

[ubíl:anria

1'nonfiramm,i1110 ex illis vlcimis verbisD. Thoma: in

'vero per íolam dcne>rninacioncm ab accidente; vt pa-

fauorem noíl:ra: Ícutcnna: fic ·argu11rentcir.

is viÉktur racione albcdinis,ha:c atircm raddm: Cui ·;

A~ens

naturale v.g.ign_is operamr , vt 11aíl'urn·fibi

;

affim1lemr;

(~dnon

aíf1m1larur folum íecllndú quah-

tin'l·.1.

tates, íed etiam [ecundum fom1am fobfl:anriafé, Vt ait

{!).

'fhomas:ergo non [olum o¡.eracur ex 'Ii>.Thoma íe–

cúndú quilirates,Ícd etiam foca'ndú formam Cubfl:an•

üalcm,quia fi non operaretUr Íecundumcaloré,non af..

fimilaremr fecnndum illum: ergo

affimilatur Cecun–

d1Jm forma-m,Í-ecurrdu'm formam etiam debernperari.

-:Argumenta

aduer}aria

foluuntar-.

!¡'lG

A:o

loca Ariltotd!is teÍpóndeo

<1d

efficiemiam vt

lic

Cufficcre conrrarietatem , fcu oppoli(ionem

'priuatiú~m,maximc

vbi efimio non eíl per.propriun'I

·motum fucceffiuuni ; ícd .per matationem iiiltaAta•

neam, qualis ele

efl: illnminatio

gencracio Cub–

'fiantialis ; imo

neccíl'aria effet con trarietas fuflice–

rct, aut formal is, aut radicalis,

non neccílario re–

'qnirc'retúr

formaii~.

ctlm·autem

li·ccrformaliseom~a'"tictas

intet qualitates,

r~dicalis

in .'f'o;mis. íu?'ilát!a–

l1bus, 1cléo n6 fo1npcr quahtas íola

prm·c1p1u aéhó–

'nis, ícd intcrdurn etiam forma rnaximc ,quando per

~él:ioncm

non íolum qullitas

concrari~,[cd

etiam.for–

·ma rcpugnans aheri forma: introducenda

e~.

Vndc li·

dr aélio corruP.tiua

lit

inrer contraria , nihilominus

qualiraccs non folum efficiunt

qualitat~

formalitet

contrarías ; [ed etiam 'formas, in quibus eíl: radix con:

irarietaris ,

repugnant'ia: lignum :e'rgo cíl: , quod

qnamllis aél:io inci.piat

p~oprla

contracietate ) non

'tamcn in ca filtic, íed extenditur v[que ad radicé eius:

quid ego mirum, quod ipf:i etiam forma poffit in fuo

gcner7 effe principium talis cf!icientia:, íaltem provt

imingit (üb!l:antialem formam,

radicem contratie–

tatis. Vndeomnis aét'ioeormptitla efl: incer contraria

in [ententia Ariltotelis, auc inrer contraria accidcnta–

liter,

formaliter ;

aél:io

accidcntalis, anr ínter

contraria radicaliter'

aél:ío

Cubfiantialis •

cum

i'orma Cubíhntialis ignis lit radkaliter cótraria forma:

áqua: indc efl:, quocl etiá forma ignis po!Iitagcrc fub.

Jldtph.d(Ptñafid

Phi/o[.

Tom,.JJ.

Pra;:cipue quia ratio agcndi Cccundum Arill:oteleí!1,

'!X

D.Thomam efi illa, in qua agens intendit affirni-

lace fibi effeél:um, [ed vnum qnodque agens inrcndir

libi affimilare effcdum, vcl pa'lfum in forma fübílart-

tiali

cr.go

formafubílamialis efi ratio agendi.

Ad [ecundum ·locumTeÍpondeo non folúm die pró ·

adtlerfariis,fedtotaliter 'contra ipfos-; quia D.Tl1omas

ait ad generarioné imperfell:orú anirnalium nó folum

rócur(ere accidentia,

fcJ

etiam cau[am'qu:t eíl: vinus

l:a:ieíl:í~ideA:

diuina:ergo D.Thomas non [encic

acci~

dentia íolú operari, Íed iimnl caufam aliá füpcriorem

qua: aélualiter elenet atcidentia illa aél:ion'c,& opcra–

cionc fobílant1ali fopplendo vicem caáÍa: [1.'lrticub.ris¡

nam fi ipíe (anél:us Doél:or Íentiret, accidemia íola

operari;nó

dicer~tneccffario

concurrcre debere causa

vniueríalé.rup.plendocaufaliracé

caur~

particularis:er-

go in

omnib.D.Th

. pro nobis,&cót<a adnerCarios efl:,

.Ad.

prima~

ratior1cm t'CÍpóndc:> t:um P. Suarez, ·

qm h1s ve1'61s luculenrer enodamr hanc difficulca-

tem. Diccndum cíl ergo in his omnibus produ–

~io~ibus)

[eu generatio.nibus [uppleri

Deo ranqui

a pnma caufa dcfeétnm cauíanun [ecund'arum

quam rpeél:at

~enetalem ~oncurfum

nl:ceffa'rium pra:–

bere caufis inferioribiis iuxta naturalcm capacitatem,

&indigemíam earum

vt\de non Cdlum in enenrious;

~e~ ~~cé\L~us

.qt~i ¡i~r

.allcidens tontingunt ; Ced

et1am m h1s , qui vcluu pee

comitanmr naniras

11.liqtiar.~~