.
De Contrtt(Íu hydrome!ici pocu!i.
.Ajforti•
•.
2.07
Dico
primo. Valde probabile efi non
p•b•biú
licerehuius poculi venditionem, non folumeo
..,.IJ,
•ffi
quod non licear res indifferentes abuíuris ven–
·Roniitere.
dere, qui cales verofimilirer prxuidentur, qua:
efi fenremia eorun'I , quos adducic Diana
Parte
1.
Tra8'tt.
8.
Refolm.
41.
& aliis locis de quibus
fupr.)1ít11/o
1.
n11!1lfr.
144.
fod ob raciones nuper
addutlas. Pra:rerea , quia doétores vendicio–
ncm rcrum indifferemium approbames, quan–
do abulus prxuidetur ,·proporcionacamcauíl'am
vendicionis¡equirum ;ve vidai pocefi apud
Dia~
11am, qui eolacm 3dducic : iJ qúod lpecialircr
inculcar P.Thomas Sancius. Non videtur autem
qualis efle cau{fa proporcionara in ,pra:fenti
qut<it: &fola afferri poccfi vtilitas vendicionis,
11u
1niiffi-
efi enim magna. Afqui
(j
hxc ratio valerec, íem–
renwq11.l-
p~r
vendirio indilferemium elfet licita , lemper
':,.:.!"'
enim ex vendirione vcilitas prouenii, &ex con-
.
tinuatione illius non potefi non.elfo magna pro
vendentium condicione; & prxrerd frequencia
peccata,
&
damna alia, de quibus nuper , cum
impedimento fidei, adl:o magna func mala, vr
ytiliras diéta non videatur cum illis habere pro–
porrionem. Damna enim ingemia funt, non
ita temporaria: vrilirares, & deinde illa fpiricm–
lia , temporalia
ilh:
inrer qua: elfe proportio
¡11equic ' cum Ípirituaks vtilimes remporalibus
debeant anreferri; quandoquidem,
&
vira ipfa
n¡ulcpties pofiponenda efi ob falutem alcerius
fpirimalem , vt efi recepriílima The.ologorum
fememia, ex quo fit proportionalirer effede ali is
vcilitatibus philofophandum , quando Ínter
fo
comigerit comparari.
,
.Affi,;io
1
2.08 Qico fecundo , vendicio ralis pocefi
f'•bAhiú
•
·prob~bilicer
!Ufiineri. Probatur ; primo ex eo–
"'º""
•pp•-
·rum<loétrina, qui ceníenr res indifferentes pof–
fa•m.
fe vendi, eciamli aliqui abuluri przlcianmr nul-
Ja
adieéta limicacione; quando lcilicet verc in–
dilfercntes funr,
&
juxra communemdifpofi–
tionem ad
mal.um· non ordinarz. Q!.od przci-
llJcti•
'· '"
P~.c
docuit Caie.ranus
l..
2..
Qf!.rfl.
1o.
~rt.
4. &
ft1J1mti
4
ah¡, quos adduc1t P. Salas de comraét1bus
Dub.
lire•:m
47.
TTlté141u
tk
tmptiont,
&
vend11ione.
Et
Diana
indrffm~-
/01i.scitati1 ,
de quo & nos
Ti111/o
1.
numer.
144.
111 •
,;wo, &feq1.
Ratio congrua effe poce<t, quia
f¡.
in conrraéW emptionis , & :venditionis, qui ·
omnino nect lrariusad conuiélum efi humanum,
'ad przditlum examen vendentes tenercmur,
diícernendi ícilicet quis ad bouum, quis ad ma–
lum víum emprurus accedat, molelliílimus red–
dererur, vnde non efi credibile ad illud venden–
tes obligari. P. Suarez
Dijj1111at.
1
o.
dt
Chariwe
faEl.4.
in prin1ipio.
Duram eorum fenrentiam vo–
cac , qui res indiffcrentes vendí poffe neganr,
malo eorum víu pra:uifo ; fiante autem hoc il–
lius judicio, quod efi etiam aliorum , vix aliqua
adduci regula potefi ", iuxra quam debeat id,
quod generalirer licct , in parciculari illicirum
judicari. Vnde ídem Parer
1111m.
7. ad circum–
fiamias id reuocat , feruato ordine chariratis.
Ex quo
fit
ex
fe
licicam
·elTe
vendirionem , &
íOlum ob circumfianrias viriari poffe : quod
quidem
&
in rebus ad bonum ex infiimcione fua
ordinatis contingere potefi , vt fi quis Roía–
rium emat , ad hyprocrifim ., vel víus dete–
riores.
.
:z.09
Secundo.
~iaDoétores,vtvidimus,
Ji"ciram venditionem ralem dicunt, quando efi
11.
41
~
• .
•~
i~lius proporriónac~ c~u{[1 . ;
acqui
e~e ~r.opor.- ~~'!:::i;:ni<
nonata~ .~auffam
pamer
d1~unr
mul11
v11l1~are'?1
ref}tllu
ex vendmone fecuram ; quia íic res pr9pna: dt-
"''ndt,,.Jú.
.firahuncur , alias cum incommodo re¡inenda:,
vt videri pocell apud eos, quos
add~cir
P. Bau-
ny
Lib.
1.
ú
0111raFlib111
,
Tr•Fl4t11
i..
.Qf.t.rfi.
11.
quibuícum ipfe lentic: nequeex eo
fit
vendicio-
nem generalicer licere, cum íemper ex vendicio-
ne vcilicas coníequatur. Porefi namque com-
munis doél:rina cum pra::diéCa poíicionc conlh-
-re:
quia multotiesex venditione rei, qua: abu-
furo traditur , nulla lpecialis vtilitas fequirur:
ve
(j
quistalis abu!Urus accedat emptionem alfe-
éhns,
&
alius úmul pon abulurus, nequit priori
vendi,
fi
res indiuidua
íit ;
·quia ex rali non ven-
dirione nullum paritur decrimenrum , quando-
quidem non abufuro vendir. Si autcm rerum
·i:opia tic ,
&
abufuro non vendar , jaéCuram
non vendicionis incurrir, ad quod non rencrur,
quia jam pro vendiclone cauíla .rationabilis oc-
currir.
' 2.
1o
Tercio :
quia in Ípeciali ca
fu ,
de quo
R.<Jio
1 •
loquimur, fpecialis eriam racio videcur fulfraga-
pw.Uuú
ri. 'Nam Indi, & Nigri non funt cogendi ad
circRfu/1-
·folius aq_ua: pomm; id
en.imvidcrecú~
inhuma-
;:!;;,_m•:
num; v1num autem
&
canus efi, & ira eorum
condicioni non ica conforme,
&
przrerea·ma-
gis noxium, vt confiar, cum & calidius, &aptius
,.:.~'.\.~
ehrieraii concicanda:. Poíl'umergo familiare'po--
_, ,
J
culum íibi commodiciílimo precio comparare.
~a
vcrirare foppoíica , cogendi non fum vr in
publico b)bam
1
Vt en mamfefiam : vnde
&
coníequenrer emere porerum quas voiuerint
menfuras fibi,
&
fuis familiolis Íufficienrcs: nec
· dicas pro Indisfamiliarem pomm baberi , qucm
ex Mayzio conficiunr,
&
efi eorum conplcxib–
ni conueniens, cum illud dequo loquirnur val–
de noxium judicecur: nam neque omnibuscorn–
modiras efi illius poculi F.tciend!, ijs pra:Íeriim,
qui in vrbibus commora11rur ,
~
Ji.cec vendibile
habearur, inlipidum ram'en efi : vnde fiéut pro–
biberi nequir illis vini víus, ica necjue illius, qui
viliori precio comparatur
:
neque illius
m~dc
rarus víus noxiusefi, ciccelfus autem in re.qua–
uis
incommod.tt} •qui non porefi humana fem-
per prouiden!i:l 'cohiberi. Accedit , prxdillos·
.t\\i
duris laboribus exercc'ri•,
&
expediens videri ea
non rolli eiídem-, per qua: poffimt laborances
recreari,
&
ira neque poculum ifiud,quo recreari
illi, in laboribus poílunr l:!!ri
&
infraéCi perdur;i-
re. Cum ergo in illius vfu ab!Ol41e non appa'.rear
túrpimdo,illis efi meriio perminendus,Jicet non
raro exceílus aliqí1i prrerer vendenciu'm intentio-
nem mifceanrur.
.'
·
111
Perqua:parerad ea, qua:ex..aduerfo
Fit{iltú•b·
dicebantur: licec enim inconucnienria
aliq~a e~
itllú.
vendicione diéCi poculi orlanrur , illa pra:rerí n–
tentionem vendenrium funr, & pervillum folent
eadem, aur maiora fentiri. Cuius vendicionem
etiarn abuíu pra:uifo licit:¡_m affi:rit P. Salas
JitprJ
num.
1 1 •
llame caufla rationabili íicut in· aliis.
~zrendum
func :\.
pra:diétis,
li
potus illefaci-
lior fubrrahacur , & licet ad fidem plenius
bauriendam huiuímodi potus incommodet, id
ipfum
&
alij facerem , Clame huins prohibi-
tione
:
quod .aurem de comparatione damni
E e 4
fpiri~