284 / 490
.Auétarij
lndici. Pt1rs X.
tJbmeu
'uf4m pre·
t1ofa,cum
t4menven·
dibi!U.
.... ...
'
inforgit. Pcr quod ad fecundum eft fundamén–
mm apena
re[ponfio.
Ad
Primmn
autem
dico.li–bertatem non eífe ex rebus illis ordinis fupeno–
ris'
qua:
compenfabiles pecuaia non funt
>
cui:n
'conítct libcrtatem
veo
di
&
emi
poífe,
&
capu–
uos pretio redimi. Id autem quod vulgato car–
mine celcbratur íic intelligendum, vt ceífame
grau iilima necdfüate nullc
le
pretio poífjt qui{–
quam vendirnre.Dum amem dicirnus libertatem
non
eífe
ex rebus illis fuperioris
ordinis,qu~
non
font
pecunia compenfabiles, non negamus illius
excellemiam [upra aliquas ex illis, vt enim ait
P.
Leffim
fi~pra
Cap.
5.
nu.
1
5.
verf.
verb. paret.
quod cum horno iure natur3:! fühber,. vt vende–
re vel donare foam libertatem poilit debeat
ad-
effe
iuíh
aliqu~
cauffu ;
alioquin
~ffet
pro–
frtfio libertaús
,
qu&
bonis fortunit.
&
[am& eft prit–
ftantior,qure
Ítmt rllius verba.
In
quo quidern ho–
minum vfus inualuit, nec id fiue ratione: fiqui–
dem vita vcndibilis non dt, cum eius horno non
fit
dominus , ficut neque mcmbra, ob earndem
rationem, pro quo citatus Scriptor[upra
n11.
5'
1.
&
alij co111muniter. Famre autem licet dominus
dici poffit,
&
hoc decur, vendí nequit , quia in–
fomatio emi nequiE; curn inutilis prorfus futura
eífet emptori ; quod fecus accídit in libertare,
quandoquidem íeruitas valde
effe
vtilis poffit,vt
eft manifdtum. Standum ergo pri9rÍ Aultoris
oiífcrto recognofcemi iniuriam in lrefione liber–
tatis ,
&
obligarionem fatisfaltionis.
In
quo
etiarn poterit quadHo eífe de nomine ,
íi
C]UÍS
contendat non e!fe vocandam reíl:itutionem, fed
fatisfuétionem, ad eum modurn, quo P. Leffius
Cap.
r
1.n.
140.
de reíl:itutione honoris loquitur;
cum enirn fibi obijciat
guod
alter nullurn ae,ce- .
pit damnum ex contumelia ,. prretertim frnerno
alius
rd
aduertit '
&
ita nihtl reftituendum 'ita
fubdit:
'RefP. Efto non acceperit dan;im1m, tamen
illata eft ei vera iniuria
,
vnde tenerú
J
altem ad
fa–
rúfaétion·em
,
Ji
nolis hoc vacare reftitutionem.
-Sic
ille , quod potdt cafui prrefenti conu'cnienter.
adaptari, fiad nomen debeat qliladtio reuocari,
id quod in rnultis alijs vfurpari poteft ·, quand'o
fcilicet damnum illatum efr , nec tamen qui in–
tulit quidquam apud
fe
habet,quod ad eurn fpe–
d:et , cui eft exhibenda fatisfaétio. Videantur
tamen dilb
n.604
.
Circa
Indos HuancAuelicenfi1,
J7
Mine-·
rario1, confultafio pecultarü.
liefPtmffeP.
612.
confultus Aultor circa prrefatosaPro–
Auilz
a
rege, vt fequitur rdpondit,quem ope–
J>ro:e~e
con-
rre pretium fuerit fuis verbisloquentem exce-
fultwrc~
piífe : Sic ergo ille:
Jubtraa,,,.
d
,
r;
r:
d
· b
llemlndo·
.A.
~a1tt1n~
pro quo J:".Ex.
:t re1pon eam m et,
rumtxa!flg·
an.fC1ltc~~
V.
Ex.
po~t c.1r~a co~u·,alturn
cum
nAtú iux111
MmerartJS Huancauehcrern1turn mnouare, fub-
124bilitum
trahendo aliquern Indorurn nume..rum , ex ijs,
P
atlum.
qui hucufque illis funt traditi; prrefato vifo c::on-
trad:u ,
&
eo pariter , quem Dom. Comes del
Villar cum eifdcm celebrauit , Pico falua con–
fcientia potfe V.E. innouare illurn ,
&
Indorurn
aliquos fubtrahere ex hucufque affignatis
&
tra–
clitis. Et fondamentum qood pro hoc babeo non
cft Regiam Maieíl:atem minoris priuilegio gau–
,dere vt poffit
reftitui.\..vlt.tt.vlt.pierrit.6.
quia
fi
minor tempore, quo contraxit,
nuHa
extitit
I~·
NmfoffeA·
fio autfraus.,.fed
quilibet vir
prudens contraxff-
garipriuile·
·,
fet, ncc
k
deccptum reputaífet; guarnuis
p~ftea g~u".1 ~eflft'f
temporis decurfu ex fortuito cafu damnum
~li-
trorm"'
•lj·
quod minori fuperueniat, neq'uit petere reftitu-
tegrHm.
tionem , vt exprefse habetur deci fum
l.
l'erum
C.
de dolo
§.
sciendum cff 11utem non pajim minori-
l
vcrum
c.
bus{ubueniri,fed cauffe cognita,fi. capti e/fe proben-
~;: d~lo._t(:•
.
ft
. .
.
f'
b
.,
~
d
.
e m1uor1
tur; ua non re 1tu1tur,
qui
1
o r1e- rem
1
uam a mi-
bus. ·
niftrans
,
occafione damni non incon{ulta. facilitM,
,
{ed
f
rlto
~etit
rejlítui
:
nu enhn eutntus dt-tmni re-
jf
itutioncm imfulget
,fed
inconfulra
facilitM.
Ne-
quc
obíl:at.l.vlt.piirtit.allegata
illis verbis,
Q!!_and1
fe
menofcauan por tiempo
;
intelliguntur enim
quando iall:ura eít per modum prrefcriptionis.
~od
íi quifpiam dixeritverba, qure
poftmo~
dum a-pponit lex ,
f
cilicet ,
Que fiel meÍ1ofca110
fuere tan grande, que montil
fe
demi:u delamitad del
precio
&c.
Non p0!feverificari in prrefcriptione,
fcd in contraltu; dico verba prrefata verificanda
eífe fingula íingulis applicando,
&
ita non <ra-
dunt fupra 1lla ,
{obre el meno[caito por tiempo
,
fed
fuper ia aura per viam concraaus ' ficut facile
deprehendecur attente confideratis verbis ipfius
legis.
6
I
3. Fundamenta ergo gure foppetunt , duo
1
funJamm;.
'-
p ·
n.
h b
¡> ·
1um 1x
pgtr-
1u1~t.
nmum
~oten:as
, 9uam a et . rtnceps
flate
Prina-
ad
mnouandu~
m contralb.bus guando,1ufta eíl:
pu &JU4blitA
cauífa , qure m hococcurrtt cafo.
~Ud
poffit
-utilita1e.
Princeps tenet exprefse Felinus
cap.
1.
de
pobie-
Feli~~
tionib. n.6.
vbi ftc ait•
.Q!!intu de&ttmi, níji Prin-
ceps ex caujfa noua
&
iufta infringeret c:ontrttéfum
a
fe
ge(fum;
quia
poteft.Rcundum
Bllldum.Ecídem
habet Rodericus Suatez
quc1.{
l.deMllimitu
n.22.
Orozcus rn
l.nuptiif,
de Senatorib.
vbi refert Bal-
dum,
&
Ioannem de !mola.cap.u. Ferrarienfis
Fcrraritafi¡
de Conftitutionibu-s
,
vbi ait , guando ftatutum
tráníiuit in contrall:um , tune poífe
reuocari~
etiam fubdito contradicente , cauffa tame-n fub-
fiít~nte
, quia cum cauífa potefr quis priuari
i
ure
fu6.
'Et
idern ílgnificai: Paulus de CaftroJ.digntr
l'
OX.C.delegibus
&
Con/lit. Principum.
Corduba
lib.) Lde Indulgent.q.36.propof.2.
Vbi alios citat.
ErNauarrus
de I11dulg. Notabili
28.nu.7.
Q..uOd
autem in cafu
pr~renti
iuftre adfint cautfre ad in–
nouandum in contraétu , apparet.
Prim~
ex eo
quOd
fua Maieftas damnum adeo ingens fuo in
patri'monio patiatur:
Smmdu
,
oh Indorurn vti-
litatém ,
fi
pauciores ad mineram adigaptur.
Qiiandoquidem prreter effoffionis laborem in
mineris communem, eft fpcciale rnorborum pe•
rkulúm in mineris argenti viui:
&:
ius qurefitmn
poreft tolli pro publica vtilitate , pro quo facit
Cap.
In noftra
de
iniuri~.
Secundum funcfamen-
1.t~
te1Wt
tum eA: 'quia in contrall:u
av.
Ex. celebrato, ·&ontrAfluit.
negue in alio Dom.Comitis del Villar, nullum
extat verbum , quod expreíse obligationem in-
cli cet ad certum Indorum numerum
a
V. Ex.
Minerarijs exhibendum. Obligatio enim folum
verfatur circa cerra rnetalli quintalia
a
Minera..
rijs confcrenda pro Indorum numero ipfis tra–
déndorum: itague
fi
V.Ex. Tot non dederit
In-
dos, quot hucufque, obligationi fatisfacit quin
i:alium numero minorato , vti ex contraltus
d aufula comperturu habetur, quern Dom. Co..-
Cla~tf
d
1
V ºll
CJ:.
•
fi
. .b.
contrAvill4
mes· e 1 ar encc1t.
n.19.
te enirn
1 1
:
f!.!!c
Ji
Comitis
por
faltarles
"
los
di&bos
Mineros
algutJ
tiempo
los
del yillar.
,fülm
..