Pr'o
marg~titii
f$
gemmiJ
qi~ o&!ig~tio
•
177
tie fubrccnro
t
de
qua
:tgic
Dcim.
Solortartus i11
Poliric1
Lib. G. C•p.
3.
íbme c¡uidem lege cali,
qua: ramm Peruuio abrogara eíl,amci pro teni–
pore füperiedere prxceprum; non deberet pec–
cati momlis damnari , qui ex falinis eam falis
c¡u:íciracem rolférer, c¡uam ad proprium v!Um ba–
beret,ncctll'ariam.:cffet enim nimis durum id le–
ge rígida prohiberi, vbi
ta
lis abundamia eximia
copiam ll1i facereomnibus viderur indigenis, pro
quorum vtilic:are a;Deo.eíl liberali exhibicione
tribura:& vr
hlc
alic¡uldfpeciale adiiciam,digrmm
equidem c¡uod inra illa reccnfearnr, quorum
;:;,;;,~:
Dom Solorzanus
fi1pra
luculencam inrulit men–
jluuium.
·
tionem. Iuxra oppidum
Acos
Cufi:enfis direcefis,
vidi moncem alrírudiuis non exigua: , ex cuius
medio cliuo-aqua
faifa
abundanrer crumpin qua:
ad complures mmulos , menlarum inílar, limpi–
dillirnis lapidibus fitperimperitis arcilic1osi: de–
duaa , in candidillimum breui falem efformarur.
Etefi profcao mirabile, ad radices moncis Ru–
uium latís celebrem , quem Incolx
Ap11erim.u
indigiranr , dulcis aqua: decurrere; vrnonappn–
rear quomodo in propinc¡uo monre perennis il–
le fallarum aquarum Ruxus contiílcre pollir.
Hinc ergo Indigenis nefas
fü
fumere , quod
vfui necdfarium habenr, aur ex quo lucellum a–
fiqu0d compnrnre queanr
?
Aut non liceat om–
nibl!s
~o
acccdcmibus, quod indigenis
fas
eíl,
vbi D,eus mirabili illa copi:l, & narura: miraculo,
1
vidcrnr omncs ad vfum cum Aulloris prouidc:n·
ti!Iimi l3Udc P,rouocare
'i
C
A
P V
T
XI.
. ... De Argento
vi~~,
&
qua: in illius emo–
. lumentis conlclentia: nocumenca
'
p0ilint
admifceri.
In:/.,um
78
DE
illo di.:lum
a
nobis
Ti111/o
(.
Cap.11..
;,.
•Jfofim•
quaccnus in ipfius excraétione Indi
ª'.~mti
vi-
•
plus videmur grauari , quiim iufiiria,
":.~~:
&
Ch'.iítiana char!cas paciantur.
Et
n.
quidé
HG.
J,,;
rmp- narrat1011em ad1ewnus, ex qua compercum ha–
rioni
•ffi·
bm1r quim hocgrauamen fide.i eorumdem offi
<i•t.
'" \
ciac,cui &aliam recénrillim:í hit iuuac adneélere,
<mti n•r-
ve apparc:acqua1m'1m oporcear oneris huius Je–
',;,;;;;,._
tbale impedimenruni quancocyus, iuxca 'Regís
tum.
noílri pollicicacionem piillimam, amotlere. An-
te paucos menfes in oppido Tocorhuailas Cuf:
cenfis direcefis, cuius·incola:
Huancabelicen~
tortura: per vices addicuncur; cum viderenc pro–
feétionis'rcmpus i«m propinquum, íic agcnribLii
quibufdam, in hunc modum difcurrerunr. Deus
Chriílianorum.parum nobis propitius efi, qui
ab hoc nos grauamine non curat liberare. Ad
Huacas ergo noílros,
&
propiciora Numina re–
curramus. Diétum faélum. Conuocamur om–
ries, & vivnufquifquealiquid ex iis,
qua:
olferre
in fo.criliciis folici ,affáac ,commonemur. Cum
ergo íic fuill'er animicus defiinacum , ex indige·
nisquid:í rémdecefiacus,quia lides Chriíliana in
i!lo firmiores egerac radices,duobus ex Sociecace
noílra Parribus_,q'ui'
eo
dcuencram, Prouinciam
totam perMi1l1ones vrilillimas obéuncibus,quid–
quid
e~·ac
dcílinamm aperniti
-Vt .
reli1edium op-
porcuuurrt adbibt:relic.
Qi,oc1
& ,
Oeo fauence,
pra:fücum, íed non fine ingemi difficulrare:adeo
illorúm corda pro borróre imolcranda: mole–
füa: long-<!
a
lidei caílris exularanr.
fa
boc qui–
dem quod in cppido iílo dcprehenfr1m, iu alijs
acciderc grauamini iíli deGgnaris faris efi verofi.
milc, vbi
&
ratio cfTeadem, & lndorum índoles
non diucrfa. Videa1\t ergo ij , ad quos maxime
fpeétar prouidille , vr de remedio eflicacicer ad•
hibendo prouideamr : ni velimus Deum rebus
nofiris iníenfiílimum experiri. Dicar , dicat ran–
dem Piiílimus,& R.digioúíiimus Prínceps, quod
alias
De~s
.Re&is Vatis voce.
Pf•lm.
1 1.
verf.
6.
Píalm.
rti
Pro/ltr mifmammop111'.' &gemm1m pa11pmtm,mtnc
v.
e.
cx11rga111.
Nune.cqu1dem , aune quocies audi-
mm boc
N11nc:
fcd proren(um adeo , vr
N1mc
a:-
I'Arum idt .
terniraris eífe vidcarur. Nec moucat .quod de
nouo optre
nouo opere , quo labor fublarus operariis , ni-
tenu•ms.
mium quanrum D.Gafpar Efealona commemo-
rnt in
Giqophylacio Per1111i1Zno
IJ6.
i.l'arre
1
.Gtp.14.
44. &45·
Tocum cnimopusillud fuocílline
frufirarum ' meral!i vena pra:,ipua dilparenre.
~o.:!
ramen nuper repermm eíl , licer minus
molcília: habca<
¡
habevramen non leues,
&
efi
illud de duracione fufpeél:um 1 vt Scripturz vcr-
bis vti licear.
F.rat
ergo
11idm
miferiam.
z.
MA11h.
6, 2.9.
79
Licec aurem Minera: alia: inferioris nora:
MintrL
Regia: Coronx adiudicata: non fine; qua: tamen
prd1lú
i1'
argenri viui funr adeo iudicanrur preriofa:, vrpore
R<gia<•n:
fine quibus auri &argemi copia non fuppetar, ve
ftrúau.
cum awriferis
&
argenrariis vcnianr numeranda:.
Immp pra: illis a:fiimario incrcuic, nam cum aliz:
priuaris denrur, cum onere quinraria: pr:i:fiacio-
nis,.&qui eas potlident, dicanrur Minarum
do~
mini; hydrargyria: in Regia potefiare
recinenru~
•
Et
priuaris adminiílracio folacomminirur, qui-
bus duo onera imponunrur quali vfufruél:uariis,
qui quodcolligunr
i
faciunc fiiuin. Primum , vt
Sedd;nruf'
quimum Regí foluanr. Secundum, vt quidquid
;~:
,:;,,,
ex~raxcrinr,
eidem vendanr, raxaco preciograuif-
in admi·
limis prenis impofiris vendcncibus, & emenribus
nifhlffil->
concra Regiam prnhibirio¡¡em. Vnde ad folum
nem.
Regium fpcétat arbicrium , Suprclllis Gubern:i-
coribus commíífum •; illud pro diuerfis Minera-
rum elaboraciombus difpartiri. Nullum aurem
ex hoc commercío Firco fpecialeemo'lumencum
acorcrcir, quia licue emimr, ira & vendicur, ad-
diris comporcarionis expenfis; quia vnicuiquc
vbi illi efi opus tribuicur
H.~giis
fiimpcibus ex-
porcarum. Emolumemum ramen magnum du•
'irur Minerarios hoc fingulari
&
mirabili naru-
rz adminiculo iuuare, vt
lic
vberiores tbefauri in
Regium Filcum' induéamur.
.
'1'
80 . Vbi circa Prinium ell'e dilliculcas po·
~;:,i#
tefi,~u1a
ve rcílacur
Dom.
Solorz.a.nus
fi1pr~
s.
T
vnd"Í"""
tambirn
pag.
942. non exrar rerrnpcum ahquod
¿¡,,;.
•
Regium, quo Minerariis diél:is onus quinci fol-
quw.
uendi impofimm reperiacur, quando Minerx in
Regio dominio conreruanrur,li€etexret quando
in ptiuaros dominos cransferunrur, aut nouis in–
uenroribus pro rempore aliquo per. modum
v–
füsfrullus cedunr ve pra:mium indufiriz,.de quo
D.
Eícalon~
in
Ga'!_ophylnCto
r,me
:z,,
pag.
1
en.
1111111.
2.
Sed adhoc fieri fatis poreíl-, •Primo quia
Rcx ipfe 3uétor leg:is deqúinco foluéiido gene•
ralirer
~"
Mi1ieri,\füs•,
ti~
foam legem'inrerpra
4
látt$