174
T he(auri
lndiciT
tlu!us V. Ctip. JX.
in
Cap. vnilo. Q!'.tfim l<egalia,in
fine.
Et
L.
3.
§.
pm11/1i1J10, D. de111rt Fifti.
NiG forre qui inucnic,,
fa
Ecclcfüfiicus : tune enim dimidiam pancm
Ju l-.:bic Ecddia, qu:i: fcilicct inumcorirdpon–
dtt: juxca
Cap.
E.womm1111icamm.
§.
Da11111a1i,
de
hxrccicis. Vbi licct nondecidamr,
argum~mum
c.11ntn ad id a!ferendum exhibcmr; vbi
&
poceíl:
tingul~ris qmdlio
moneri: quid fi
Cl~ric\Js
in-
!~;:~~tu.
ueniens·ad illhm non per¡;neat Eccldiam
:
tune
enim illi
0011
v\dcmr acquirere:
&
prxtereii
eo quod Ckricus
lit,
non dcbct inuemoris ju–
re pnuari.
~d
quidem ita vidctur affcren–
dum.
F.J!i
totaü-
62
Alicer Caramuel
Íll
Theologi.1morali,11.308.
w
i11um-
vbi ait thefournm inurnmm in loco facro etk in–
,,,;.
q"i
uemoris.Ecprobat:qu1a nullo jure potcfi ad Ec–
""l"'"·
ckfiam vcl kcundum
te
totum , vcl li:cundum
parttm pcrtinere. !ure enim natura: inurncoris
t:íl:; quia
ca
illil\S moralis produllor, cum faciet
in hominum vlus venire, qui dum latact, pcr–
inde erac , acli non effet. Iurc Inflitut:i: nulla
pars Ecclefia: aif•gnatur,
&
Crefarium non mu–
tat bonorum Ecclcfiafiicoru¡n mturam,vt,Ícili–
cct ( fic
en~m
videtur explicandum ) Eccldia–
fiic3 reddat, qux ex fe talia non
li.mt.lusautcm
Hilpani:e, li
rcc~prnmefi,quadramem
inue11tori,
tres Regi:adlcribic:Canonicum nihil de thdauris
difponir: pr:i:ter jura autcm prxdléb nullum a–
liud cxcogirnri poteíl: , ex quo po!Iit Eccldia
medictat~m
thefauri veadicare : erit ergo toms
inucntoris. Sic ille Philofoplratur, antcquam id
tradiderat Pharaooius
Trnélat.2. Sefoo11e
8.
Appm–
dici~,Caftt
r.
1
.
.
63
luxta qure faris apparct quam
lit
res ifia,
~:~,;;:~#-
perple_xa, cum
alfas¡~,
jure ipfo
ciuil~ ar~tino~i~
hiblnrecir-
muenmur; quam hcet Doélores ahqu1 amohn
mmtdie.
concmur, vix tamen quidquam dicum.,. quod
1a11m E•-
fatisfocia~
rem non leuiccr contcmplami. Cum
cl•fi••""'
ergo non
lit
peifpicuum pro lndiis aliquid circa
~~~:;:. .
hoc
a
Regibus Catholicis innouatum, valde pro-
bahile vi<lcmr thefauros quoad dimidium ad Ec–
ckfias penincrc
1
&
itan:tineri illud in foro c9n–
p,. R•g•
fcitmi:e poffe. Vt amem jus.Regís po!Iit eriam
9u1d
f}•·
probabiliter fundari, ad donarionem ell Pomifi–
,.,_.1'"'
¡.,.
ciam, licue in mincralibus etiam diximus, recur–
t1••·
reodum. Cum enim terr:i: amncs
&
dominia
tradita fint, pomerunt Rcges in omnibus illis
thefauros fibiappropriare;
&
ita cum poíl:ea in
quoa.1mque fuerim
fo
lo rtpetri,line aliculus in–
iuri;\ad k traherc, fiuc profunus locus fuerit fiue
lacer;quia cum rn onercad quemcumque tranfi–
vir; licuetranfeunt prxdia ccnfualia, hypothccx
fltbieéla
&
modis aliis oneram. Hanc autem
fuiíl'e corum volumatem leges ipfx manifcllanr,
quas ira debemus accipere
¡
vt Carholicos Reges
dcccam,
&
ita mcliori modo , ac juxta mdiorem
ltn!Um conditas
&
promulgataS.
Pro quo el\
optima
~dmonitio
apud P. Molinam
Dij}.
J
76.
s.
'fmio,carif.t.
r,.¡,,¿¡,¡,
6
4 Q!;irto.
ulli cíl: licimm , id legc pro-
nonq•L
hibeme,
d~
quo D. Galpar de Elcalona in
Ga'\0-
,..1,
in
pb¡•lacio Re.gio Pm111iano pAg.1
26.
mtm.
3.
fine rc-
propri•f"'!·
giílro in proprio fondo thdaurum qu:i:rcre: ltd
fio, .»"'u-
legcm huiufo1odi non obligare in confcicmi?t ex
¡,::~~;,'"
ratione ipfius ollenditur; quia fcilictt
~né
regi-
firo nequeum qux ad Rcgem lpeébm lutEcicn–
ter prouideri. Efi ergo !ex in pr:i:lumptione fuu-
.data: vnde fi Regí fua jura 1eddantur, nihil cort–
tra illius mentem perpetratur. Si autcm non red–
damur,ex eo erir
fort~
pe.cau1m juxta diéla,non
ex legis violarione.
§.
11
r.
Vlteriom refolutionef de 'Vifit11torib11i
Ecclefi11fliciJ
,
&'
inuentiJ in-
d11flriti tljabvti.
65
Q
Vinto'.,
Vilitatore~ Ecclc/ia~ici
nul-
vijiwm'.
.
lam habeot panero
111
thefaum, qua;
Ett_bft411r"
111
delubris l
ndorumrepetiuntur: quibus ramen
'º""
1
h
1 •
.
con&ruum
~liqu.odprxmiu~ poter~t,
li Rex an-
{::~.~:m~e~1t, ex~1ben. Se~
certc
~
V1l!tator:s tales
parttm,nifi
foa mdl!fina rhefauros
muen~nnt,
non videntur
inumiant
fraudandi prxmio inuemoribus allignato. <e_od
ip/i
·~in¡¡
pU:1)3tfl,
CO
quOU aué\oritateadbonurn Í¡>ÍrÍ-
d~flriA.
tuale Gbi.co11ceff3 abutantur, imponenda, non
potefl
!i
laid illis poteíl:ate dei:erni, ob priuile-
gium 1:xempciqnis:videmrergo lex incocafo lo-
qui,quo Vifiratorcs delubralndorum Ícrutantes
v.t ídola extrahant, diuitias aliquas
deprthende~
nm; tune cnim prxmium non mcrentur inue.n-
roribus deGgnamm:
&
ira indicar reicripturo Re·
gium, dequo Dom.Solorzanus in Politid
PAg.
958. in quo fic dicirur;
Si11unb.rgoq11du Tglefi.u
pmq1da11 fer f11yo loq11t
fa
/J4
hallttlo
m
ad~worios,
y
f411t11arios,fl11 dejwbridos,&c.
Dari crg"o poteíl: in-
uentio thefauri fine indufiria deteéloris
:
&
vbi '
Vifiratores Ecclefiaíl:ici
ul~s
funt, nequeunt in
illis partem habere vllam , licue non haberent
laici, qui modo fimili reperirent. Si ergo ViGta-
tor
iir
deteélor ex induíl:ria fpeciali, pra:mium
deteéloris habc:bit: fi aliud agens , non ita. Vbi
prenalis difpoírtio non eíl: , fcd in id tendeos, vt
Vilirator non habear laboris pr:i:mium, quod
reipfa non mcretur. In eo ergo cal"u thefaunis
ex imegro Regí cedet, lic lege ditponente. Licet
enim leges Crefarex circa inueoientes fortuitc>
vald~
fauorabiles inueniamur , in Hifpania illa:
locum non·habem ,
&
multo miut1s in Indiis,
qure magis peculiaribus kgibusgnbernantur.
66
Sexto. Ordinatio illa generalitcr loqui.-
The/Aum
tur de omni auro , argento &c. Vnde quxíl:io
it:r
Di•-.
GrÍtur,qua: pro Indiis viderur fpecialítcr agitan-
boli
··~··da, in quibus
~ndi
cum diabolo
fo~ent
frcquens
~;;;.~°!;,,.
haberc colloqmum ; vnde
&
contmgere poteíl:
'ª
con¡cim·
diuitias aliquas occultas cifdem detegere,
&
eos
,;a
~ui
·11{–
forfitan Europzis. An fcilice.t tune in iis, qui
firrn•nJ·
modum inuemioois norunt,
&
forre
in eo, quoci
tamen rarum erir , partero aliquaro habuerunt .
po!Iint quod inuemum cll , mta confcimtia 1e-
tinere. In quo quidem el\ fentemiarum
varicta~.
Piures enim affirmant ,ex quibns
funt
Nauarrus
in Manuali
C•p.1 7.11.
r76.Gutierrez
deT11relii 3.p.
<Ap.~6
.&
Lifi+P·
r
.q.
36.
Megala
p.i./ib.2.q.p.
n.1 4.
Villalobos
Tnmo
2.
1r•fl. 1
o.
diffic.20. 11.7.
Maklerus
deTufiiti4 'fr4él.
r.
"!·
7.
l11b.
1.
loanne9
Viggers
de Iuj/iti4, trAíJ.1.<•P+ dub.S.
Trullench
in Dtcalogum
1óm.2.lib.7.c.2.d11b.S.n.1
o. Diana
Traf14t.~ .
citara, Rrfa/111.
23.
Bonacina
DiJJ111r.
r.
de Rtjlit11tiom,Q.!.'..fi·
r.
Punf/o6.1111m.8.
Cardina-
lis Lugo
Difput.
6.
n11m.
r
3
r.
P. Lellius
Lib.
i..
Cap.5.
m1m.
6~.
P.Filliucius
Tomo
2.
TrM7at.
31.
1111m.