206
Traétat. De virtute
Fidei
dium~,
~:~::::J•- bi~m
efl: auxilium
fu~.ciens
ad honefl:am ope-
1<uxi/ium
rauonem:ergo
&
aux1hum efficax.Antecedens
fufficims
conccditVafquez cum communi
t.¡
.drfp.
1
8
'J·
~d
b01ujlt
c.
15.n.1z6.& 1z7.
cui immerico concradicunt
o¡mwdr.m.
:iliqui Magifl:ri Complutenfes,& Salmamicen-
fes , quia homini
di:
debha facultas proxima
hondle opernndi, & eligendi inter obieéh11n
honeílnm,
&
curpe ; nam
ú
non elfet debita
naturalicenalis potemia,homo non polfet pec–
carc , quia ad polfe peccare requiritur poren–
tia lic expedita;
{i
enim horno non habeat
conliderationem aél:u 11cm boni hr¡ncfl:i fuffi–
cicntem ad volendum illud , vel falmn illam
habeat in 1mnu fua,
li
vdit anendete, non
habebit potentiam
pro~imam
ad peccan–
dum : ergo
{i
auxilinm fulficiens non c:lfet
dcbitum
homini debito
connaturnliratis,
non
p
!fet homo namraliter peccare : vn–
de Sanél:i Patres non impogna1um Pelagium
ex eo , quod concederet homini potefl::item
naturalem completam, & expedirnm ad pec–
candmn.
Probanir prima con[equencia, quia
argumcntum VaÍquez
li
quid probat de au–
xilio cfficaci circa
rationem indebiti ; pro–
bat etiam de auxilio íufficiemi ,
quod ita
ofl:endo : Porcrat Deus diÍponere res ,
&
cau–
fas frcundas , itavt nunquam Petrus habe–
ret illa auxilia fufficientia ; poterat enim elfe
ineptos ad
imelhgendmn ob indiípolitionem
organorum;nulla enim :úlignabilis efl: occalio,
in qua nunc Petrus habet auxilium íofficiens,
in qua etiá non potuiílct carerc illo,aliter Deo
diÍponeme res ,
&
caufas vniucrli:& hoc con–
tingeret fine aliqua in;uria, aut nora ingratitu–
dinis ex parte Dei; neque auxiliurn hoc e!l in
poteíl:ate Petti hic,& nunc habere ipíum; ne–
que id eíl: debitum omnihus indiuiduis huma–
nis. Sed ha: fum prrecipua: raciones, qmbus P.
Vaíq.probat auxiliamefficax elfe gratiam inde–
biram dono creationis; Íed hoc negat
P.
Vaíq.
cum communi Theologia: ergo nec auxilinm
efncax,& congrua cogiratio, propter folas illas
raciones erunt incteb1ta; atqui nulla alia ratio
potefl: rcddi circa auxiliam íufficicns, nili quod
proueniat
a
caulis naturalibus, Íuppoíita hac
d1Ípolitione vniuerli : ergo 1d,quod prouenit
a
caufis namral!bus naturaliter operamibus, ÍUp–
polita
~ac
ddpolitionc vmnerfi
elt
debitum,li–
cct pollee non eíle ,
li
ahtcr cliípoíuiffet Dcus
res vniuerli;atqnicongrua: cog1raliones multo–
ries proucniom a caufis naturalitcr operanri–
bus, foppofita
ha~
diÍp?litione vniuerli : ergo
no)1 funr graua 10deb1ra, de qua loquumur
Sanél:i Patres,
&
Concilia contra Pelagium.
86.
.
Vrgeo: lntdleél:iones,
&
appecitioncs,qua:
rncl1nant hom111em ad peccarum ( licet in illis
inueniatur toca ratio indifferemix,quia
{i
Deus
alicer dlípofuiffet res vntucrli, h1c
&
nunc non
habcret Pettus illas cogitauones,
&
appetitio–
nes,&
nó
efl: in potefl:ate
P~tri
illas habere,aut
non habere ) nihilominus non dicuntar inde–
bit:e,quia
prou~niunt
a
caulis natnralibus com–
muni curfu, & generali concm fu,
&
nulla po–
tefl: contingerc diípofitio vniuerli , qua cauí:e
naturales non poílcm producere aliquas coai–
tationes '
&
affeél:iones : ergo cum hocid;m
c01meniat congrms cogirntionibus, non emnt
inclebitx,ac proinde nec graci:e fpeci3les.
87.
.
Eadem prima confeq4entia,de qua
n.8
5
.op-
tune etialll prqbatur
a
P.Suarez
lib.1.degrntil•,
c.
t
;.n.6.
nam vcl homini efl: debitú folum att–
xilium íufficicns, ve! folum eflicax, vel i11d1ffc–
re11s ad íufficiens,
&
efficax; Íed non ptimum,
neque fecundum:ergo terrium.Probatur minor
quantum ad primam partem:quia efl: incredibi–
le,& ahíquc fundamento diél:um, cl.m lit con–
tra racioné conliderare hominem in fl:atu natu–
ra: purx,cuidebita lit prouidentia,fob qua Íem–
per infallibiliter peccct,licet poffü nó peccarc;
nulla enim hoius debiti ratio reddi potefl:,
&
foto pro arbitratu fingi. Minor quantum ad
Íe–
cundam pareé videtur manifeíl:a,quia non Íem–
per homo reél:c operatur;Íed
li
c!fet dcbitü illi
folum auxiliam efficax, Íemper & infallib1lirer
honefl:e operarctur, licct
polfc~
in honefl:e ope-
rari:ergo dicendum efl: tcrrium:crgo homo po-
H•m•pottft
tefl: haberealiquandoauxilium cfEcax,aliqnádo
¡,,,b.,,
•li–
~ufficiens:l~oc
enim pctit
illa
indetermin3t10~& ~7
1
~=::
;jfi:
rnd11ferenna ad vtrumquc, qma
li
non conttn-
c•x oliqr1ií.
geret vnum ve! alterum, non eílet indiffcorens,
do Jufficims.
íed determinarnm ad vnum : ergo potefl: ha-
bere vnum, aut aliud. Et ratio efl: allignata,
quia repugnat, voluntatem humanam tam di-
uerlis auxiliis adminiílratis per cauías Íecun-
das, aliqu3ndo non coníencire. Vel dicant ad-
uerfarij , quo alio argumento elfet conuincen-
dus , qui íuppolitis principiis nollrre Socíetatis,
diceret omnia auxilia , qure Deus
íe
folo imme-
diatc potcíl: prrebere voluntati creata:,fore ran-
tlim íulficiencia,
&
nullum futur'um efficax:
non , inquam, alio, nifi prxdiél:o diCcuríu cflet
conuincendus, quia Ícilicet impoílib1lc eíl:,vo-
hmtatem tot , ac tam diuerlis aux1liis, in tam
diueriis occaftonibus pra:uemam non reipon,.
Íuram alicui. Sed auxilia, qux crcatura potefk
habere mediis caulis Íecundis,Íant eiuídem
ra–
tioniscum illis,qure potell: habere
a
Deo , qui:i
ex
eo , quOd !int
a
Deo foto imm diate, non
habem maiorem efficacitatem ad voluntatem
humanam mouendam:ergo impoílibile fl:,vo-
lunratem humanam non coníent1re tot, actam
diuerlis auxiliis in tam diuc11is occalionibus
pra:uencam,
Oppones,ex noíl:ro argucndi modo inferri,
88.
qul>d congrna cogitatio ad opus ÍUpernaturale
honcílum non e!fet indcbíta gracia Ípccialis
fuppolito ordine gratia::quia licucíuppoíito do-
no creationis
d~bctur
cogitatio íufficiens com-
plens potcntiam libcram,
&
lit
congrua,acce-
deme confcníu hominis:ita
&
Íuppol1to ordine
gratire cogitatio íupernaturalis
lit
congrua, ac–
cedente foto
conÍ~níu voluntatis;f~d
ideo con-
grua cogitatio ad opus bonum naturale eíl: de-
bita;
&
non efl: Ípecialis gracia in illo ordine.
quia debemr in illo ordine cogitatio íufficiens
complens potenciam 11beram , &
lit
congrua.
accedente coníeníu voluntatis : ergo & foppo-
lito ordinc fupernan1rali cogitatio congrua erlc
debita homini:quod lineabíurdo deuorari non
potefl:, alias auxiliurn congruum elficax íuper–
namrale non effet grada limplicirer,quia gracia
limplicirer debet
etfe
donum omnino liberale,
&
nullo modo debimm.
In primis nego íequelam,ad cuius probatio-
8
9.
nem concelfa maiore modo explicato
ín
difpu-
!deo
'//
J~·
ta1io1:e
de
aHxil"l~fficacia ,
nego
m~no~em:
quia
!;'~r;;ro::
non ideo eíl: deb1ta congrua cog1tat10 ad opus
op':s bonum
bonum nU!Ufale, [ed qui3l'Í"Ollenit
lt
COU!iS na-
Mturafe,
turalibus naturaliter ope mibus : congma ve-
q11iA prou•·
ro cogitatio
íupernat
lis prouenit
a
falo
D:o