Defi11irnr
confilium.
D
if
puta
ti
o X1X. SeéHo
l.
421
tellelh1alis dl:,ncceffiracurad fugam turpis,v.
g.•ppetirns
rational~s nece~tatur
ad
~on
rnenciendum,propter indcccn11am,& turp1tu–
di11em mendacij , qua: indeccntia non deber
apprchend1 in rncndacio folum fecundum
Ce,
vel 1n abíl:raé\o,aur in aliis Íubicll:is, fcd rcí–
peltu ill1us fub1ell:i quod
neceffir~nrr
ad eam
aél:ioncm,nam vna alho potcUdie 1urp1s 1ef–
pell:u
vniu~,qua:
non eft rcfpellu alccnus,v.g.
con ficcrc Sacramencum cft turpercfpeél:u
1111-
niílri mdigni,non tamcn refpcél:u d1gn1 & iu–
fti.
Sed ha:c ncceilitas in aliquibus eíl: pure
moralis,in ali is vero cft mixta ex phyfica , &
morali; pure moralis cíl: rcfptll:u voluntacis ,
qua: propccr im perfell:ionem eft talis condi–
tíonis,vt poffit admiuerc aél:ioncm 1urpcm ,
quod pacer 111 aliis volunu11bus crearis íccun–
dum fe cófidetatis,qua: ex natura Íua ÍUnt dc–
ftél:ibiles, qua: licet reneanmr fugere turpe,
non fugium,& faciunc contra id,ad quod rc–
nt niur:& ratio eft,quia cum ncccffitaremotali
eft libertas phyfica circa talem aébonem: ne–
ccCiit1s autem non pure moralis cíl:
illa cui
repugnar abfolure pone(e aé1:1onem
rnrpcm,
v.g.Deo repugnar aél:io mendaci
j,
vr cxpcndi
i1110mo de
fide,phyfice enim nó porcft rnemin,
atqlte ideo habct libcrratem intra rationem
ob1eél:i honcíl:i,& phyficeeft necdlicaius ad
non faciendum turp ;& licet ex hoc cap1tere–
pug11et Deo mendacium,& non poffit facere
illud,qo'ta eíl: 1ndecens, & torpe mendacium
refpc6h1 Dei,1dquc dignofcimus ex hac con–
dicionali,(j Deus mentireiur, haberet aliquid
iodecens,& rnrpe,quod quidem licec lit im–
poilibilc , cum Dcus lit incapax elfcnualtter
rnrpitudims,1lla camen cond11on1lis impoffi–
bilts"manifeíl:at curpi1ud111em mcndacij,& ne–
ccffitat Deum phyfice aJ non mcnuwdum,
'idem cernirur 10 C hriíl:o Dominó,qui
cum
fic
impcccab1lis rarione \'nionis hypoíl:aricre,1m–
poffib
1
s el1: albo turpis refpe&u ilhus,ea ta–
men condi1io1ults necd!irat Chriíl:mrt ad po–
nendnm opu•,cx cuins ablarione, fequcrctur
peccacum 10 volnntateChriíl:i:fcd quoad hoc
Chriíl:us d11fen
a
Deo,quia in Deo ncceffi ras
faciendi honell:um pronentt ex fola
regula
fua: rationis;in Chnfto vero prouen11 ex re–
gula diuina oaturali aut policiua, qua: ntccí–
fario.prreceptum dicitur:quod vr mel1us per–
cipias,Ícias quod lex & rra:ccptum dicit duo,
primnm eíl: qnod aélio Í!t ncce!fa1ia operanti
neceffitate moralt diél:a,& guod ral1s obliga–
tio fit in volumate infcnori refpeéh1 volun–
ratis íuperioris,in hoc cnim d1íl111guirur lcx,
& prreceptum
a
confilio: & imprimís quando
pra:ceptum proucnit ab codem,a quo pro11eni1
conlilium,non eíl: vndcdiíl:inguatur,mll ex eo
quod pra:ceptum,& lex inducir obligarioncm
in voluntace infcrior1s,itavt
1i
non poneretur
aélns przceprns,rurpitec fe gercret voluncas,
& peccarct : per confilium aurcm licet Dcns
diri¡;at alium ad facicndt•m quod confulir,ei–
qoc Íuum 1udicium O'anifeíl:at, quo d1 fin1t id
clfc mdius,& ad id íuam voluntJtémag1• p<r–
penfom oftendit;nih1lom1nus dcfic11a1a11one
pra:ccpti,qnia pcr confilium non int1ma1 Dcus
homini íuam volunra1em,q11a clit11lum obh–
garc ad facicndum quod conli1ltt:ttgo volútas
obligandi inferior m cft de rat1one legis, ti ue
in illa conliftac formal11cr,liue tantú lit radix,
fiuc anima lcgis:vis igitnr obligondi,& indu•
e nd1dtbnum,fcu obl1go1ioncm ell: de cauo–
nc lcgis¡hoc modo diíl:·ngni confilium
a
pr:e–
cepto fi¡;mficar S.Paulus
1.
or.7.
C•m cnom
d1x1ftt
dt P
irginibris pr4etptu>n Domini non h•–
beo,,onjilimn ttmem
do,fobm:·ébt.
Q!:¡
fl11111ir
iu
corde fnonon haben1 nccofjirattm,
<)ll3m íetlicct
impomt pr.r.ccplü.Pottjlartm
amtmf•4 volH•·
tlltr&.
Eligtndi nimirum confilium,
'·g
virg1-
n1tatem.Hinc
&
oritur qnod confiliutn
pcr
Ce
ac formaltter nó lir altio fuperionsJed poteft
rocederc ab :rquali,vcl ab infcrion,&
(j
ali–
'l''ªndo oritur
a
Superiori, non tamrn ab eo
vt tali,quia fuperior qua talis pr.cÍtl't po1e–
fratem pr:rcipiendi,& rcddendi
~éboné
n<ccf–
foriá f11b1eél:o infcnori¡ tantaque potclhs ma–
terialucrfc haber, Htnc
&
tandem fir de
r~tione prreccp11 effe quod eius tranfgrrffio,
vel
omiffio libera fufficicntcr volita lir pcccami–
noía,lic cxpendum P.S·1arez
to.de inc.di/J>.4¡.
f<El.1, §,vt 111men certo,Noíl:er
'Cornel1us in
pr.•
fatam
ep.adCer.1.7,v.37.&
ali¡ Scholafttct
&
'expofitiui cum S.Augufimo, S.Chryfoílomo,
Cypnano,& ali1s Pambus.
Dico prilmi,Chnlh1s fuir capax pra:cepri,
¡
o
obligauit cum lex naturalis : eíl commu111s Chri!lus
ca,
Theologorum femcntia.Probarnr, illum obli-
P;¡'.
r~~~
gat pr:rccptum,aut lex aligua '1•l urahs, cmus
~bli~auit
1c,,
voluntas eíl inferior Deo,& haber necdTit01é
tw~~alis•
faciendi aliquam aaionem,itavr om1ffio 11l1us
lit
pcccaminofo :
frd
ha:c omnia conu<n1unc
Chnfto vr hominireípeél:u lcg1s na turalis:cr-
go
futt
capax pr:l!ccptt natural1s,& eum de
fa.
l~o
obligauir.Maior eíl ratio
dfrn11
!1tcr có-
ílitutiua pra:cepri,& lcgis obligantis, vt con,
íl.H ,..,n,1.l'robaiur m1nor, & 1mpri111is quod
Chriftus vt homo lit inferior Deo,eft de fide,
ideo enim dixir Doniinus de fe ipfo
loan.1
+·
Partr maior me
ejl,quod colligitur ex eo guod
voluntas Chriíli eíl capax vinurum refpicicn-
rium Oeum vt Superiorem, qualis eft religio,
ex qua orabae Dcum:& ratiCJ eíl: euidens, qnia
omnis volútas creara eíl inferior refpeél:n Dei:
fed volumas humana Chrtfü efi creara : ergo
inferior refpell:u
D
i.
Dcindc probatur quod
aél:iones pra:ccpcorum namralium c!ftnr ne-
cdfari;r Chrifio,fi cnim Chriílus mcnrircrur,
peccarct,& tic de aliis,qu is de hoc dubiret :
ergo Cluifto conucnit 0tnnis ellcntia,& d<fi-
nitto capacirans lcgis,& prrecepti obhgan11s.
Oppones,Chnftus
c'!l
1mpoffibilis:crgo non
eíl capax pr:rccpri. Probarur confequentia,
quia obligare aliquem pra:cepto obligante
ad culpam, cft d1cer<, fac hoc , alioquin erií'
mihi inimicus; bree autem commmano fieri
non porell, nifi in illum qui poreíl e!fc ini–
micus
&
peccare:crgo Chnfio non potcft im–
poni pr:rctprum , cum non fit capax talis
comminacronis.
Concedo antecedcns , & nego confequen–
riam,& ad illius probationem nego ma1onm,
qm~
obligare pra:ccpro folum dteit quod
volunras Superioris fociat neceffariam ahquam
aébonem refpeél:u
in~
noris, modo cxphcato
mtm.1.
pcr e::.m conditiona1em , qure m vno
cm poffibilis, & in altero impoffibilis , quod
íufllcir ad colltgend11111 prreceprum, & turpi-
tudinem a&ioms oppoÍllil ,
6
Dico fecundo, Chnftus non fuir fubieél:us
No;h'e
legi Moíaica: de iurc", licecde faél:o fucrit illi fcd
falio
G G
g
}
fabie