Difputatio V.
SeéHo
l.
213
in quano
Ít10
argun1cnro : fed pcccatum efl
caufa ;equiuoca prenre,vc dicam in folurione
quarci argumcnri ; mcritum auccm eíl: cauÍá
vniuoca przmij, atq11e ideo pcccatum
&
me–
rimm íunt requalia tamum caufaliter al<]Ui–
uoce,non a.urem formalicer,am cauCalicer vni–
uoce; dixi autem quod pra:mium
&
fuppli–
cium Íunc reqnali:i in ordinc,
11011
tamc11 in
intcncione,quia iudico quod mericum vt duo
cfl requile pra:mio vt .duo;pecc¡¡¡um vero vr
dt~o
non
efr
requalc fupplicio Yt duo, fcd fup–
plicio maiori, quia
efl
caufa zqwuoca , qua:
cum minori im.enfione cauíar maiorcm
etfe–
ll:um.
~d
pro'bationem fecundre pariis minprjs
principalis fyllogifmi concedo maiorem ,
&
n_ego minorem ,
&
nego quod all:us coucri–
t1G\1jsfic mqualis ioiurnr diuinre , conr·rari
um
cnim probatom efr. Ad probationem cenire
partis eiusd m minoris concedo maiorem ,
&
ncgo mincre¡n,& confrat
.ex1n@do.di.9:is.
Obi1cis quaNo poincipalircr.Jdeo afrus di–
leGl:ionis puri hominis non potefr eife Guis–
fa6bo <E<\ualis
prn
pe¡:caco , quia pe.ccatum
efl fu
pcrí~>rt5
ordinis : fcd hrec ratiG nullius
cll:
mGmruri:
~rgo
aél:us dileél:ionis f11pcr¡¡a–
turalis porefr cífe requalis farisfudio pro pcc–
caüs. Prnbarur minar primo , peccacum in
racione olf;;nfre non efl fuperioris ordiuis :
ergo falfum efr id fundamcnrurn. Probamr
aniccedens , peccacum, & pa:na illi re[pon–
dcns Íunt ei11sdcm otdiuis : fcd pa:na re[.
pondens pc¡:cato non efr fuperioris ordinis
:
ergo neqllc pecqturn efl fuperioris ordinis.
Maior videcur cerra, quia
(i
peccarum e!fer
fup,eriori5 ordinis , & prena infetioris ordi–
nis,nulla pa:na quanrurnuis creíceret in infi–
nitllm , eCfet a:qualis peccaro,
&
ira polfet
iuíl:e
puniri pa:na infinitc intenía : ÍCd hoc
cíl:
falfum
&
nogaur
A
duerforij : ergo pccca–
tum,
&
pll!na 11li reípondcns Íunc ciusdem
ordinis, & per coníequem peccarnm non cfl
fuperioris ordinis,
&
pa;na inferioris. Pro,
batur maior. Res inferioris ordinis quamuis
crefcat in infinitum ) non eotefl eCfe zqualis
rei Cupcrioris ordinis, íed fcmper eft infra il–
lam : atqui pa:na omnis
cfl:
res inferioris or–
dinis rcfpelh1peccaci
:
ergo quam'1is creícat
in infinitum , pa:na illa non ctit requalis
pcccacp , Íed Íemper infra illud ; vnde pec–
c:irú non poterit puniri pa:na requali, eriam
ti
h:rc crefcat in'infinitum. Maior eft
fun–
damentum Aduetfariorum. Nam ideo fatisfa–
él:io puri hominis , etiam fi crefcat in infi–
nirum non potefl ada:quari peccato , quia
quamuis crefoar ea íatisfotl:io, femper cfl in–
fcrioris ordinis ,
&
peccatum fupcrioris or–
dinis
:
fed res infcriori.> ordinis non poceft
ad,.quati rci fuperioris ordinis , licet creícac,
vel
fi
res inferioris ordinis porefl per aug–
•~nrnrn
ada:quari re! íuperioris ordinis ,
poterit ctiam fatisfaél:io puri bominis adco
crefcerc, vt fir a:qualis peccaco.
Dices pcenam non e!fe infcriotis , fed
[u.
pcrioris ordinis.
Sed contra, quia pa:na d11mni cíl: ciusdcm
ordinis curn vilione beatifica , & :iétibus Íu-•
pcmaruralibus : Ced vi fio beatifica ,
&
afrus
fupernatutales funt inferioris ordinis : ergo
pa:na darnni cft infcrioris ordinis. Pcobatur
maior, forma,
&
cius priuatio funt eiusdem
ordinis: fcd pcenn damni , & viÍlo beatifica
funt fonna,
&
cius priuatio: ergo funt cius–
dcm ordinis. Confirmarur,
li
pa:na damni ef–
for
ÍLI
perioris ordinis , nullus poll'ec ad
a:qualicaccm farisfocere pro pa:na damni
mn–
porali purgatorij : fcd hocen folfuro '
&
con–
tra
orencs Theologos : ergo prenn damni
.non
el\
íupcrioris ordinis. Maior efl euiMns
ex
ptincipio conrrnrio, quia res i1¡faioris or,
diuis
110)1
potclt ada:quari rei fuptrioris ordi–
nis,quamuis illa crefcat,
&
hrecmii10arur,
duo1 ramcn maneanr in íuis ordinibus:
C~
pcena damni quamuis minua1ur rt1nanet in
ordinc pa:na: da1nni ,
&
pocna darnni cft or:
dinis fuperioris , & atl:us fupernatur.ales pur,
hominis funr ordinis inferioris, quamúis au–
geantur : ergo quamuis minuatur preoa dam–
ni , non powic illi a:quari fa1isfaltio puri ho•
minis, qua¡nuis ha:c crcícar.
Preoa ctiam fonfus pra:cipue reípellu ho–
minum non pocefl erfe fupcríoris ordii1is
r~f
pe6h1 al\:us fupernaturalis , quia illa perna
cfl: a!Jquid narnrale,
fx.
ad fumr¡ium porcfr crfe
aliqlla qualicas íupcrnarura lis in animabus ,
fx.
Oa:monibos : fed aél:us contritionis ,
&
yjfio beatifica &c.funt etiam qualirarcs fupcr–
naturales : .ergo pocna fonfus ve! cfl inferio·
(is ordinis reípcll:u qualirarum fupetnarnra–
lium , vcl ad fummum eiuídem ordi1ús.
Secundo probarur eadem minor : res infe–
riorís ordinis porefl ada:q11are rer¡1 fopeiioris
ordinis: ergo forisfall:io puri hominis porcfl
ada:quare olfenfam diuinam , criamfi fa1isfa–
él:io puri hominis íic inferioris ordinis,
&
of–
fenfa diuina íupcrioris ordinis. Probarnr an–
tcccdens, licct in ordine phyíico res ordinis
inferioris uon poffir ada?quare rem fupcrioris
ordinis , nihilominus in ordine morali poreft:
fed fatisfaél:io,&offcnía funt ordinis moralis:
ergo fa1isfoél:io ordinis infcrioris poterit adre·
quare offenforn diuinam fuperioris ordinis.
P robatur maior licer argenrum•quamuis ornl–
tiplicetor, non ad;equec pcrfcéHonem phyfi–
c:un auri , at in :?:frimatione morali argcntum
adrequat amum , imo & poreíl: fuperari , libra
miro argeuii íuperat vnciam aun: ergo in or–
dine morali res inferiotis ordinisadrequatrein
fup erioris ordiiús.
Dices argentum
&
aurmn licer
Gnt
djuer·
fz
fpccics phyfice, v1rumquc tamen efr in ca•
dem fpecie valoris cnoralis ,
&
vtiliiatis ad
communcm vi1arn , :arque ideo valods auri
&:
argenri func eiufdern ordinis,
&
ideo non mi–
rum quod voum adzquet alcerum , nam res
diucrfre rarionis phyfice, moraliicr
íunr
eiuf–
dcm ordinis,
vJ
pacer in pecu1úa
&
animali–
bus, qu:E funt ciufdcmordinis moralis, irno
&
horno feruus cfl eiufdem o.rclinis in
:&ll:ima–
tionc morali in ordine ad conuaüus,qui tan–
rum attcndum ad vtiliracern,
&
honorrs hu·
manos : acuero fatisfoétio , & o1fenfa
funt
in
diuerfis ordinibus moralirer , atque ideo
quamuis crcfcar vna, non ada:qllllt alt.eram
moralicer,
Sed concra, guia non Coluro loquendo de
perfeél:ione phyfic:i;vjdemus eompeníari res
ordioi.s fuperioris per res infcciotis ordinis ,
&
has illas adzquare : crge nulla
efl
folutio.
Probatur amceedens primo, bol}itas moralis
D
q
3
al\us
70
71