A
mphitheatrum Mifericordi
Goorgiu~
Scorus.
Nil
arnia
p.rofunr,
o~i
auxilio
dellirura.
Thcodorcr.
.Ac
glat!ios
hebet.u in
vulnera nojlro.r:,
Nec reae.u
¡ ,-4éfo1 duro
in difcrimine belli.
Ex
his fatis colligi potefl: q uid fibi vdit Vates
huius vedi1s fententia : quam inqnam debiles
fint hominum
vires,qn ~m
parum arma profint,fi
üeus fuum adiutorium UtlCTtn,nec pra:liantibus
auxilietur. Q yod Theodoreei.1s paucis efl: verbis
complexus, ita dicens:
[ A
uerrifl:i adiutorium.
Inutilia ipfi arma fuerunt, cum tua opc priuams
elfer.] Sic ille.Hoc ergo e!t hebetatum,retufum,
rerorfum, a11erfum, fuiífe gladium, iuxta pra::di–
él:orum expofüionem . Etiamfi fortis ille,acmus,
f
plendens , & in oprima officina formarus, gua–
lem
pater dicitm habnilfe Dernofl:henis , non
plufquam plumbeus valebit in pra:lio, cuius
acies leui iél:u retundirut , & ad feriendum rcd–
ditur prorfus inutilis.
1
lgL1e ea de caufa, quia
Deus adiutorium auerrit fuum , cum quo tan–
rúm fdicirer cerramina peragunmr. Sic fanc
1
u–
dreis accidit
,
quod Diuus Presbyrer Ilidorus
c.ummorali admonitione proponir his V<:!rbis.
Jn tud:Eis
lib.;. epijl.
12. [
Quemadmodum Ierufalem
probario.
(
vr perfpicuo exemplo vrar ) cúm diuino auxi–
D.IGdorus lio munira & armara erat, reél:a íl:ans cirra labo-
rem & cruorem trophrea !tamebat; cum autem
hac, proprerea quod aduerfus eam infanijffer,
fefe fpoliabac , huílilium flamma eam nullo
ne–
gori.o _profternebac:eodem modo anima quoque:
fi
dmma ope proprer morum coníl:amiam ac
modeíl:iam fepta
&
munira foeritt, hofl:es
facil~
. fuperabit:
li
amem in peccacum proruperit, h1c
~od ~
111
quidem rurbulenrorum affeél:um igne, confla–
c:~c:~~t~-
g:abir , .illic
~urem
iudicij Ramma crnciabitur.]
perium.
Hrec Dmus 1lle
~arer
in canfom prrefenrem op-
porcuna. Sed 1111h1 profundior huius loci fenren–
Genebrard. tia fublucet, inua id quod Genebrardus rradi ,,
& cum
eo
alij: fic ergo iJle fcribir:
[
Auerci
i
GenuitJa
adiutorium gladij, retro vc:rtifl:i, & in
fugá
eos,
eipolitio. qi1i eius gladium adinuabam,qui
ei
in bello ad–
erant.) Sic ille. Omne ergo üeus amicum &
fociale a?iut4?rium amouir. Sed
par ~m
illud in–
terlir,qma et1amfi
hnn~anum
deíitit'uxilium,di–
uinum aderit, qno poterir ei_q.c populus de 1hi–
micis facillim rrinmph ·
%
1e
immicos nojlros
ventilabimm cormt
, ""'
omine
tuo
fperr1emu 1
in-
p(aJ.
4
¡.v.
6
.furgenteJ in
nobi.r.Sicvares
idem.Pfal.4;. }!r.6.
Vbi
Dei adiuro- Cardinalis Bellarminus ita fcribit:
[
lllud, ven–
rium
quam
tilabimus cornu, eíl: metaphoricurn,duél:a limili–
reddat
f~
tudine a rauris, qui c0rnibus proijciunt in ven–
tum,& in auras ·Jidquid illis
obijcirur.No·s,in–
quit,
tua
potentia freri ,
ea
facilitare hoíl:es no–
fl:ros abigemus,
&
fundemus, qua foler ferocif–
fimus taurus cornibus ventilare paleas.] Sic ille.
Sine
i!lo
~id.
ergo. humana curer_auxilia, cni
a
Dei ad–
qualis infit-
turono ralis pronenit formudo?Aíl: feq uitur fta–
mitas.
ri.m:Et
non
t'<f
auxiliatm ei in bello.
Hnmanum de-
$!íl:
~dimorium ~
&
?iui~um
penitus denegatur.
~nd
ergo fac1a r infelix populus inte.r angu–
füas cales deprehenfus?Pcn iir
1
eguidem,nut rer–
ga
vcrrens,(i-ali9"ui~
in ea fibi pr::didij repererit,
qui viui effugerrnt, mfames viuent,& nugnis ri–
moribus vrgebuntur.
87 3.
Er quid ad h rec pietas Chriíhana? Vbi
perfogium? Vbi confolariu( Nam ad Chriíl:ianú
populum eriam pertinere iíl:a bon! dicunt inrer–
prerc-s,ex quibus Diuus 13runo,qui aciem gladij,
de quo hlc ferro o, acuriorem reddidi t acu tiíllma
fan e expofitio Pe. Sed
eíl:
etiam alinnde fumench
probatio? ex Pfalmo ingm.m 43. in quo limilis
Pfaf.4¡.,
exrat.fidc:lis. populi querimonia, conlimiléfque
fem:entire,
a
verfu inqnam lo. qui úc haber;
v.1-0.
Nunc 11utem repuliji,
&
corfudifti nos:& non e.gre-
.
.
d1erú Dem in virtut1hu
noflri.r.~'bi
.vi rrnres pro Chr.1ílianú
. ·¡
. .
.l. .
r
'.
populum
exerc1t1
~~s acc1p1u1~tur,
ve ex
0
1g1.na1 rexru
il-
pro. hccia
quer,
&
ira notant inter pretes. ;;·b 11!0 rnquam conccmi¡.
vfquead 17. inclufiuc.Conter
1
ríl:udiofu s leél:or
textum vrrnmque, & quam fi ·verum quod di-
ximus, facile deprehenaer. Iilum aurem Pfal-
mum,& q uerimoniam ad Chriíl:ianum ÍRfél:are
populum , mnlri ex interpreribus arbirrantur.
~od
quidern Diuus Auguíl:inns clarum e"Xi-
fl:imat,
&
ex eo probar, ql!o',a hin
e
Diuus Paulus
tefl:imonium defumpfit, e erru Ínquam
2
2.Vti
ad
fe
& fidelcs alios ¡¡KtÍ
ens,
qui tribulaciones D.Augufi.
propter Denm freq uentes pariunmr: [ Habemus
aurc 1fhinc cuidenrilllmum & firrniffimum te–
íl:imonium Apofl:uli Pauli:quia nmc cum in per–
fecurionibus Gemilium laboraret Ecclefia . hunc
fnmpfit, verfum, guem interponerer ad exhor–
horrarionern & confolarionem parientia:. Hinc
enim diél:um efl:
d ille in epifl:ola foa
po-
foit: Proprer re mortificamur rora die , depurari .
fumus vtouesoccifionis. Rom.
8.
y.
36.
]Ha::c Ibzd.v.u.
Doétor
fan~1s.lbi
ergo
Ge
fideles ore Dauidico.
Ro~).s.
H.ecomniave~entr.t
[uperm11,
nec
obliti
ft1mu1
te:&
~-¿!.~¡.
·r;iquJ11onegímU&intejlamentotuo.v.18.
O rem v.18.
cerre
miram ,
&
Chriíl:iana magnanimitate di–
gniffimam
!
lnrer angufl:ias deprehcnli ,
&
hu-
mano ac diuino auxilio defütnri, a Deo tamen
non recednnt, & in diuin:r legis cn!todia perfe-
;'erant.
~10s
ergo Deus deferere videtur exte· Tribu!atú
.' ius, in tus juuar' vt viél:i a v1fibilibus hoíl:ibus,
~xc~nu
,íed
· "{jb'J'b
1 ·
r
tr"
'él: .
rnmníecus
e 1nu1
i i
1 us g
º'
10iam
po11mt v1 onam re-
rot.o~
um,
portare. Hoc Íapienter obferuans Cardinalis
;
Bcllarminus , ita fcribir
circa verfum
1
o.citatum
poíl:quam virrures pro exerciribns pofitas
dccla~
rauir. [ Sed quanrni' ab ho!te vifibil1 fogaren–
rur
&
Ca'.derentur, r:imen de hoíl:e inuilibili glo·
rioG:f1me triumphabant:
&
quamuis
tn
confpe–
él:u
hominum derdiél:1 viderenmr a· Deo, tamen
in occulro maxima Dei gracia inuabanrur. Sed G:ard.Bel-
f
hoc loco de eo rantum agimr , quod foris age- larm.
barnr ,
&
relinquimr fi lijs Core inrelligendum
I~dfi gl~quod agebarur m oculro.) 'ic ille: cuí.ns vltima
~
1
ifi~
1
~~
h::
verba ad l'falmi ritulum alludunr, qui
lic
haber:
fic
crium·
Infinem'fili¡.r Coread mrellt:[fum.
Circa quern phi.
Diuus Angu!tinus Filios Core exponit
Filios
D
Auguíl.
P
tJJi
·
CI
·n:· ·
'b
{i
pr
1
Chriíliani
a onu.
ir1 ianos rnquam, q':1 u. cum
ia -
Paffionis
fi-
mus loquitur : vr fi lios fe paílioms fc1enres,quia lij,vt pati
filij Crucifixi , inrer belli inforrunia
fe
tales ex- t1ibulacio–
hibeanr,& panentiam prrefeferant.cuius c:ximios ncs non de–
fruél:us vulr Dcus in illis huiufmodi calamita-
~eant
recu–
tibus cumulare. Plus amat ille viél:ores videre
are.
fui ,
&
inuilib1lium hoíl:ium rrinmphatores,
quam in bello. viGbili cruenram conclamare
viél:oriam,& c:ifis imm:rnirer hoíl:ibus exultare.
Q!:od equidem li ita fiat , adiurorium re–
dibic auerfom ,
&
in bello Deus
anxiliarorem
fe
pra:fentif-
' ti(fonnm exhi-
bebit.