746343

Pfal.~8.

Pars

II.

er(XII. §.Vnicus.

explicandi modo uet Genebrardus. Fauet item

Ffal.

106.

pro· Meridie !oct. ex

Pfalmo

106.

'{r.

~·

vbi

'·l·

quacuor mundi partes Propheta confütuit,

pro Aufhali mare fiatuir.

Jolis

ortu

occafu :

11bAc¡11ilcne

m111ri.

Verum hoc loco Hebrrea

vox per

Mnn

finimr ..,vnde mare potuit indica–

re plurali íignificatione ; cum tamen in t>fall1}0

noílro per

Nun

finiarnr. Et licet modus expli-

Geae1.

rir·

candi Genebtardi tanto Gt dignus auél:ore , ve–

dus

vi.dm

reor ta

ne hallucinamm ipfum alij e¡iam ex

ballucina-

doébffimis arbitrentur

quidem

cÍttJ.fo

Pfalmi

rns.

S6.

loco

mare pro Meridie pofii:um vi-demr rna–

'Hieroi,

nifelh1m. (Licct Diuus Hieronymus

a~ite~

cen-

feat, dicens fignificatum ()tcidemem , b1fque

pofitum magno myfterio) quia cum tres ali.e

mundi panes fu is íint ex

e!fa

nominibus, dum

1l1a're acfd1rur, a<! qnarni::

Ggnarioncm meririf–

fimo trahitur, ob rationem frilic'et diétam dif-

~eridiona-'

fufionis marit1m verfns plagas Meridianas. At

lis

pi~~ª

Pfalmo noftro, cum non omnes ponanrur

~~cv:

~~rur

mundi parres, fcd Aquilo

}L.m,

.mare,

v0x original is dextrum figmficet, n1l viderur

• '

vrgere, vr pro Aufirali

fic;

mundi parte, veluc

cerris fignara notis, accipiendum.

Ac~edít

iux- ·

ta piures ac doél:os Geographos , dexteram

mundi parrem non

effe

Meridiem, fed Aquilo–

nem. ConGderant enim mundum velut vaíl:iíll–

mt1m humanum corpus , cuius· caput

fir

{

Oriente , pcdcs in Occidente, ad

Aquilo, ad liníf\:r:im n'leridits. Ervero fo! dum

ab Orien re venicns curfum fuum peragit, vdut

dexrris Aquilonem haber,

liniíhis Meridiem.

~quilona-

Vnt.le

ph1lofophanrnr nonnulli Aquilonarem

ri.s.pm

no-

mundi pattdn

dfc

nobiliorem, magis inquam

bil1or

1 b'

rr".

• •

l E

d '

1,a 1ratam , m qua cu n111m1 meo

re,

uropz1

cxrera.

inquam, vbi Chriftianre religionis fplendor,

Diui Perri Sedes,

dores narurre prreíl:anriores.

Nec prrerereundem circa illam folem

noue~

f>lus dies, quam circa mcridionalem infumere,

vt maiori illo

fua::

pl'refenrire [patio reddat feli–

ciorem. Fauet Diuus Hieronymus, ve! quifguis

éfl:

auél:or Commentarion11n in Pfalmos, qui

inrer opera illms inueniunrur : circa

citt1t11m

'D.

Hiero

enim verfam Pfttlmi.

ó6.

:iit: [Aquilo 'durif-

nymus.

fimus ventus eíl:, nomine autem dexrcr vocatur.]

Sic ille.

1-Iebra:i ,

67 0 .

Ad quod dici illud tanrum poreíl:, Hc–

c¡uomodo

brreis alium effe modum computandi mundi

parr.es

man·

f: .

d O .

di compu·

P.artes,

qm~

ac1em

~ n~n.tem

.em

verte~-

tcqr.

nbus anrenor mund1 pars d1c1rnr Oncns, Occ1-

dens pollerior ,Meridies de¡ctera, liniftra Septen–

trio. Sic Genebrardus , quod poreíl: ex hoc loco

confümari : nam fi Aquilo dexcera effer illis

pars, non equidem Vnces pro illi oppoíita dex–

teram pofuiffer, vt videtm - mperrum.

Q~am

vis aliqui non ira compcm11\ exiftimenr,

Oc–

cidcnrcrn velint defigifatuc

bi mare inagnum,.

~orum·

Mediterraneum fcilicet , \ brreis iacet, fuo

d.am

Ccnreo·

oppoGtum Orienti. Neque

~l.

im putanr duas

ª·

orbis extremas partes a Pr.opl::::c:

illi.s n0minibus

indicaras , vt torum fcihcet::

d1 f?atium Ge

locurns comprchenderat, dt( "' afEgnans termi–

nos. Sed quia rafionem no

reddunt, qure vi–

dcatur Grisfacere, ideo

doél:ioribus

improba~tnr. Vbi ergo apercior occurrit via, non dcrre–

él:anda illa, frd enndem libeorer fi.cque Ac¡ui1o-

~:r

com·

ncm

Auíhum

.Propher

indicaros arbitrn–

munior

pla.

mur,tum ob rn rioncs diél:as' um.etiam c¡uia aliis

ccr,

fed am.-

dua b'us ab

illo

licec pr;rrer

ifTis part bus , his

11011

<xpl•

poruir Gris aple roti us orbis fpati nm dtlignari.

carie.ne

In his eJ1irn Poli

mun.di,

guorum nomine"

fokt

conuenienrer explicari mundi plenitudo.

ftc

dicirnus

a Polo in Polum.

Qyre

expoíitio mihi

j:ommodiíllma occurrit. Auíl:rum aurem macis

indicauit nomine, vt cum cerra maria

Deo

crea¡ra teftaretur.

/iniftra autem mundi parte

' deíignanda Aquilonis vfus nomine , venti in-

quam inde fpirantis, vtventorum eriam Crea-

torem ac Dominurn prredicarer. Vnde Theodo-

retus videns Theodotionem vertiffe Norum

Aquilonem , fic ait: [Ervenri, inquit,

orbis

Th~odore.:

parres, opera rua

funr.]

Sic ille. Poífet autem

tus.

non inepta expolirio iuxra hrec adhiberi, fi dica-

mus Aquilonem

mare non pro mundi parti-

Eicpoíiri~

bus poGra ) vnde alire dure a Propheta non ad-

ali~ T:~~

dirre, vt alibi ab

ipfo

pra!ll:itum : fed pro iis,

pe u

qnre nominibus iplís iuxra vliratiíllmá eorurn fi–

gnificaricmem exprimonrnr f'rra ramen vr Aqui-

lo omnes ventes indicet,

pro iis

fü

poÚtus,

quia duriíllmus, vt

Diuo Hieronymo poG.-

rum , Gue vehementi!Iimus , vndc potentiam

Dei eximic manifeíl:ar. Ca:los ergo, terram cum

omnibus, qum in ea

funt

(hoc enim plenitudo

Omnia

qua:

lignificar) maria

venros , vno cai:mine Pro-

mundo

phera complexns, quorum auél:orem prredicat

ad Dei

lau~

{i ,

d .

eles propo-

eum, uoque prrecomo nmma excitara 1puus

canc¡~

audes concinendas. Et laret qnidem in Hebrreo

quendi modo, quem Sanél:¿s Pagninus expri-

' prdundum aliquid ,

effell:ui excitando

rcommodum : Ge namque ille legir:

Tt.bicre-

PagninuJ;

etittmtibi

rerra.

~is

hk emphaticum di<;en-

di modum non ftamn deprehendat ? Deo ergo

c.a::li,

etiam r;:rra.

~id

cruiunr, laudes

homi~

dicn~t ,

prreíl:o funr,

no~

ad imperium tantum-

~:~:r ~{fe

modo,fed ad nurum.

~1s

ergo non laudet eum,

élus, dum

in quenitea. lornm ac terrre plena iubilis ora con-

omnia ·

Dei

fpiranr :

~1is

non obfeql\amr nutibus , nedum

nuribus ob–

imperiis , eius qui ccrlorum ac terne 0bfequiis

fequuntur.

tam fe gloriofom ofiendit

ltem. Ccrli Deo,

etiam terra Deo.

~ia

quidquid in illis eft,

DeQ militat.

~omodo

ergo non Deo torns

horno miliret, nec quidquam in eo

fir,

quod.

Domino alteri meram agenri tyrannidem obfe-

quarur

T 1bi

creli,

etiam

tibi

terra.

Rene quidem,

' quia creat.l tibi, ad ruam inquam gloriam:ergo

'hamo ca::lis

rerra non nili ad gloriam vtatur

tuam, ne in abyffum minime rolerabilem pro–

labarur.

Sed illud eíl: circa pra:fentem verfum

Cur creli

obferuatione digni!Iimum, cur fcilicet Vares,

non

dic2~;

cum dixilfet Dei effe ca::los

terram, feu Deo

'\"~ "t~::i

•

eífe cerios, eriam Deo r.erram , iuxta modo di-

~I~~:

uiu en

él:a, ftatim

ca:

lis omiílls procedatad terram,

C1eator

illius crearíoné exponat;cum

rame~

de creatione

pr:rd1cenu:

ca::lorum nec verbum videatur fubdidiffe? Cir-

Deos.

ca quod fic fcribit Cardinalis Bellarminus ; qui

qureftionem mouit, circa quam alij nihil im-

Car~.

Bel–

I\~orari

. .[se.d cur

~rophera

ram

ac~urarc.

memi-

~~:Si:ubi.:

mt creanoms orb1s rerrre,

parnum ems,

de creatione ccdi nihil dicit

Opinor , quia de

n~:.

rauo–

hom.inib~s

habiratoribus teme magis folicir11s

erar, vr e1s perfuaderet Deum effe vernm eorum

>Dominum, quam de Angelis habitatoribus ca::-

li ,

quil>us ea perfoalio necelfocia non erar :

quamquarn c:tiam ab vna parte de votoiudicium

fieri porerat.

Sic ille. Cmus expoliríonis prior

pars videtur difficilis, quia hominfüus tarn erat

necf'ífarium fciuiffe Deum eífe crearorern cerio-

Qya:

v·i–

nim,

qu~m

torius orbis rerra:: alias effer idolo-

d e111u1

clif.

latrire periculum, in quam toties prolapfi Iu-

ficilc!.

da:i,

alij ccrli miliriam vtScriprura loquitur,

Qdoranids.

Ornnu domm,

i11 qHrm1m

cig1natibm

facri