The(auri lndici
Titulus
X. Cap. V.
pra:femcm a:fiimationcm reí vendit::z deber cele-'
brari,
&
non ex euentu,qui varius eífe potefi, &
c;ui fe, qui emir,
&
qui vendit, feexponum, vt efi
communis doétrina, in iaéturetis, in fponlio–
nibu>, aífecurationibus , ludo,
&
aliis compro–
bara.
N•n'Oidt1i
2
3
Ex hoc autem videtur deduci in vendi–
t•ltm effe
tiene huiufmodi non polfe locum habereenor–
p•ffe,
eum
mem, ve! fakem cnormi!Timam la:lionem
!
cum
P"""'"
cnim adeo incercum
lit,
quod ex Mina fperare
~:!~::
q11is potefi,.non
ap~aret v~1de
talis
la:fi~
acc_idcre
iufl•, fiwt
po!Tic,.
&
a~ qu~u1s
preno
po~dl ob~m~n,
.&
in'""''~·
hoc qn1dem mag1s conforme d1fpo!iuom kgts,
lli&t«
f/14·
&
qui diétum: ob incercitudinem namque
l:i–
"b'"·
rencium diuitiarum reéte judicare pomit qnodli-
bcr precium
dfe
iuf\um, circa quod parces !Cien–
rer
&
prudemer conuenerunt. Et circa aliqua
modum hunc vendicionis , vt quodlibet preciu01
cenframr iufiurn, circa quod partesconucniunt,
communis fememia firmac in vcnditione fub ha–
fh,
de qua diétum alias,
&
valde eciam probabi–
lis in rebus mulcis, qua:
11011
funt
vita: humana:
ncceíl:uia:, fed ad volupcatem , aut ornamm fer•
uium, ob peregrinicaccrn a:f\imabiles. Sic enim
fcmium, Sorus,& Nauarra, apud P.Ldl'ium
Lib.
2.Cap.1
)
.num.1
5.
&
alij. Cl!!_od & probam
Bel–
gici Turipani. Cl!!_od ergo in his,& aliis licet, fal–
ttmprobabiliter, poterit etiam in Minarum vrn·
dicione licere. Pro quo
A({<rtiu.
24 '
Dico primo. Circa
~cnditionem
Mi-
1'/tm •ffir-
narum eum primo decegumur. iuf\um precium
m•1u
;,,
cenferi probabiliter potefi illud , circa quod
f"m•
dt
·comrahontes conuenium ,
fublaris dolis, &
1<f1'one.
fraudibus.
Hoc videtur ex nuper diais fufli-
ciemer perfuadcri.
Affirti•
••
Dico focundo : fi Mina iam cognita tic,
4
<im•
.1..,·iuxca peritorum judiciurn illius valor
lit
defini–
"'f•ns pr•
ms , enormis in eo la:tio non licet pro foro ani–
fa~•
<Dn·
ma:. Probacur ex diétis
fupr~
Titulo
4.
nHm.z.19.
Í"'"'"·
circa rerum pretium,
&
dP.indc, quia iuxca com-
munem a:fiimationem Mina ha:ctantum valer;
ergo variam notabilicer prccium, la:dit ttiam no–
tabilicer,
&
ita iuf\iciam nocabilicer violar. Pra:–
cerea; ordinario non obfiat quia iuxca illam do–
lus nequit alltgari : atqui dolus in conlciemii
non licet, neque ex eo quilquam commodum
reportare pocefl,
&
licet cerca regula
lit,
qua:
imer alias luris
i11 Sexto
,
ait , fciemi
&
confcn–
tifnci non fieri iniuriam neque dolum.
Ef/.z.).
qui tamen dolo ad conírntirndum inducicur,
non efi dicendus conícntirc , quia ignoramia
facic inuolumarium ; non ergo ordmacio ad
fonun confciemia: deber excendi
:
ficut ne–
que ea, qua: Dollorescirca modos'alios vendi–
tionis dicum, quia in illis fpecialis ratio
cfi,
qu:i:
in pra:femi non occurrit ;
&
vt occurrere dice–
retur , deberet corum aultoricate fulciri , quia
efi exceptio communis regula:; cum tamen nihil
talecomingat.
obielli•
1J•
:!.)
Dices in cafu prioris Aílcrcionis racio.–
rAJi•
.,,,,;.
nemeamdcm occurrere, quia etiam in co da–
.,19~·
Af
tur communis a:f\imatio; iudicio enim perito–
Í""ºm'
Ji•
rum habetur quid Mina recens inuenta promit–
••"•m.
tat.
Cum ergo eo non obf\ame, potlinccontra-
hences libi legem circa precium fiatucre , qnod
regula luris admiccirin Sexto, dum
tic
haber:
Co11traél11J ex €om1mtio11e /egem arápere dignofi1m-
tttr:
videtur idem in Caíu Aífcrtionis fecundz
dicendum.
Ad quod dico in!bmiam non vrgcre ;quod
Fil
iDifa1h
ti
vim aliqua:n haber ,
e
conucrfo potilis ar-
cong'"ª
guendum , .vt
J~ilicet
in.
ca!~
priori etiam pof-
::;:;~;.&
íit
e!fe obhgauo confc1em1a: ad compenfan·
·
dam la:fionem.
Ec
cm.C
id
dt
verofimile ; vnde
tamum diximus oppoticum polfe verofimifüer
fufiineri.
Et
cfi fane di11erfa in vtroque ratio iarn
infinuata: Mina enim recens deteéh, edicom·
muni i•Jdicio po!Tit quoad pmii1m a:ílimari •
efi tamen verolimile iudicium illud elfe fallax ,
vnde neque omnium , neque pericorum fem-
per efi ; quod fecus accidit in Mina , cuius
per experiemiam cfi condicio depr-ehenfa
:
ve
in nonnullis ali is efi videre : vinum enim no·
uum alicer a:fün1a1ur , ac iam temporis pro,
ceílu probatum ,
&
limilicer rnancipium ,
de
quo experiemia nulla habetur , vt alia omit-
tam , de quibus frequemia experimenta fuc-
currut)c.
'
CAPVT
v. .
Minerarius an
poffit
viuum argentum
vendere , quod pro Mims propriis
eidern
a
Reg1is Officialibus modera–
to pretio venditur.
2.6
A
Rgcntum viuum cum folus Rex
R•tio
.¡.,:.
per Ofliciales fuos Minerariis
bt1•mli.
vendere pollir; qni babere Mi-
•
nas aut proprias , am tibi locacas
comperiun~
tur' illud quidem moderaco pretio tradic, curn
tamen fecundum vulgarem :i:f\imationem ma-
.
ius lit, vt
fupr~
Timl.
~.
C•p.
1
o.
&
Ti111/.9.
C.p.5.
diximus. Hinc aliqui lucri occa!ionem arripien.
tes, mecallum , quod pro argenci beneficio acci-
pium, precio di&o, aliis maiori cradunc,erga Mi-
nas proprias parum foliciti, vnde & Indos pro
eifdem acceptos venderc cciam foliti , de quibus
dilhim in fuperioribus. Modo de vendicione
qna:rimus; an fci!icet liceat cum ad proprij ar-
genti beneficium tribuacur,
&
pra:fi:rtim maiori
precio , cuius cmolumenti non apparet fundi,–
memum.
7.7'
Dice primo : fi metallum diaum ven-
Aífortior:
damr eodt:ferendum, vbi Regia iura 111agnum
rug•ns,v&i
funt dctrimencum habiturn; non licet venditio,
iur•
ltigi•
& efi graue peccatum cum onere ref\icmionis.
fr•udA,n~
Probatur; quia mecallum ifiud
a
Regc t:i lege ""·
cradimr , vt in Minarum eius, qui emic , fru-
étibus infumacur , commodum inde fnorum
iurium habicuro;
&
qui emir ad id fe obligar,
non recepmms ali3s metalli vnciam : ergo con-
uemioni
di&~
non fians ,grauiter peccar,cumé¡uc
alias Rex fu is iuribusdefraudetur, nulla refilt ra-
tio,ob quam poffit
'1
peccato
&
reflitutiouisone-
re
!ic vendens cxcufari.
Oico fecundo :
li
quis mecallum accipiac,
A/f<rtio~:
quod li ipfe non emiílet , aliis cradcndurn fu¡¡:
n•1•m
•
11
~
fer fuis in Minis laborancibus , peccat etiam
~
<•f•,.–
mortalitcr , cum obligatione refiitucionis. Pro-
•·
b'amr; quia in comraétu delinquens modo di-
éto graue damnum aliis infen', quibus metal-
•
lum