"Íhe[auri
lndici.
et'ituléY IX. Cap.
Xi.
nibus dil1icultatibll3 cira damnum emergens o•
millis, circa lndw oeeurrit
Anfi' obli-
128
Primo, folere aliquos lucrttm ex mu–
~·1" pr~.
tuo qu:trere nomíhe damni , qui tamen nulh¡m
::,;':,;
;; videmur
f~eciale
tlmere. V?i quzri
pote~
an
rrpeundi
pro obliganone non repet1:nd1 murnum, et1amli
rn1111111m.
ratio
vr~ns
occurrat, pollit aliquid exigi. Lici:t
enirp de racione mutui
lit,
vt non repetatur anre
rempus defignatum, id
11011
videtur currere, cum
ratio inopinati euemusoccurrit: ha:c enim vide–
tur
efTe
mutuamium mens, cum id tradum ,quod
fibi.non fore necelfarium pro tempore mutua–
tionis arbitramur. Etaliud iuxra humanam con–
ditionem pradumi ncquit; quod fcilicet velic quis
damnum1'ati , cum habear apud alium id' quo
damno poliit obuiarc. Et ira videtur tenere
Ca~
ramud
num.
76
~.
fpecialirer de mutuo locutus ,
quando pro folutione eíl: cerminus aflignatus.
Videndus etiam
nHm.
743.vbi obllgationern non
reperendi, etiamli indigeat, ait'efle pretio com-
P
,
•ffir-
pcnfabilem.
Et
etiam P. Molina: licet enim
DifP.
m":.u
.,
11
1.99· §.Si
m111s,
alferat quod li terminus prxfi-
9'""'
¡;,.
xus fuit ad redditionem mmui, illud imra ralem
Jlineri.
terminum debeat reddi; alioquin mutuatatius ad
darnna omnia tencbitur,etiam iucrl celfamis,qua:
ex mora lecma fuerim ; & non debere redderc
anrea eriamli
petatur.Ets.
Qtwzdofolmioni
addát,
quod quando terminus prrefixlls non eíl:; tnmua–
tarius deber illud foluere quando tnUtuans repe–
tierit; non vero
fi
íl:atim petar' circa cuius fpatij
determinationem nonnulla tradit
:
iubdit tamen
l .Molln•.
lic:
Niji
fortr
fr1perumiar fr1fficiens
CAttjfa,
q11<t
cng11t
flatim repmre.
QEa: limitatio pariter currir, líue
tcrmil)US pra:fixns
lit
Gue non , quia vtrobique
ratio éíl: eadcm. Et ita intelligendum quod ex·
prof~!fo
probat Dijpm.308.
§.
Efl
wmn,
&
314.
j.
IJJ1errogab1;,&
ftqq.
Pro quo
&
P. Amicus
n11m.
.98. P:•Dkallillus D11b.8. Malderus
2.:1..
Pag-449·
!J1tb.
~
5.
&
alij.
Excomm•·
l 29
Q.:!_od & probari potefi ex Íentemia e–
d•t4
com-
iufdem P.Mólinre circa commodatum, pro quo
P_.•tio. Dif]111t.:i.94.
vbi cum Angelo,
&
Syluellro afferit,
quoa licct obligatio
lit
non reperendi illud ante
tempus
1
pro quo commodiras conceíla eft,etiam–
íi
petatur ; quin porius li commodatario fine li–
bero ipÍ!us confenfu auferretur, accipicns ram in
confcientia: foro, quam in exteriori,teneremr ad
imere!Te damnorumque refiitutionem , vt lus
Canonicum, & Ciuile tradir: nihilominus li
commodanti derrimemum aliquod inopinato
occurat, cui non poílir, nifi commodarum reµe–
tendo contrarie, poífe ira faccre in vcroque foro,
propter voluntarcm prxfompram commodamis: ·
fic enim de omnibus eft lingulis pra:fumendum ,
iuxta quod reí iplius namra docet. Pro quo
&
P. Palaus
DifPm.
3.
de
lllf/.
Commur.
P1m[lo
5. P.
Dicafiillus
Lib.2.
Trafl.
7.
mmz.
8. aliique. Cum
ergo in mumo eadem ratio
lit,
idem videtur pa–
riter¡¡lferendum. Neque Cardinalis Lugo, qui
Difl¡Ht,111.2.$·
num.
l
7. fetHentiam, admicrenrem
flOli~
aliquid accipi pro obligationenon repeten–
di mutuum, F.¡llillimam dicit, in hoc caíu loqui–
tur, licue nec alij: non ergo obligario tal is
eíl
rnmuo adíl:riéta,& ita pretio a:llimabilisdebet in–
dubiramer iudicari.
1
30
Cl1m ergo pars iíl:a videamr profcétO.
probrbilis,
4c
ira
fe
meri polfunt mutuantes,
quamuis nequc contraétum focietatis inire velillt
ll.•folNrJ;
cum triplici illa obligatione, de qui diltum
m1m.
•ffir"!m-' .
1
09.
in quo nec propria ratio mutui eft , neque
~
4
'~"'J~
ad
lucru~ ~:ílan~ habeat~r
refpeétus. Oiiiavero
u:.~'f'¡~
euemus 1fü mopman ranores funt, non debet
arin._
-
pr~mium
a:quale dfe illi,quod propter probabilc
periculum péti polfer
1
vt videtur
clar.um¡
& quia
rarillime bis remporibus aliquod pcriculum re–
cuperationis abell, licet illud notabile non
lit¡
ti-
tulus ifie pra:fato poreft adiungi ,
&.
ex vtroquc
maioris pra:mij exaétio jufiificari. Nonvidetur
aurem neceffarium , vt hoc exprefse in paétum
tleducatur, lcd eo ipfo, quod
a
perfona, qua: ab
vfurarum cupiditare reputatur aliena,
&
moribus
Ghrifiianis viuit , aliquid more folito racione
damni peratur ; imelligendum efi ad non peten-
dum debiturn ame rempus delignatum obligari,
c¡uaQdoquidem alius non apparet titulus, quo
pra:miurn peri pollit , & ira ihtelligendum eft
propter illum peri, vt in limili ait P. Dicallillus
de €ontraétu trigemino , de quo
Ait num.
1
09.
cum aliis.
s.
440. Poterir trgo mumatarius ne-
gare illud,li amd. petatUr,nec propterd ad dam-
na fecura obligari.
~od
etiam probabili1er dicl
Probnbila
po1efi ,.etiamli mtituum fine obliga1ione allqua
fm1tmi11
f
pe•i~li
fuerit d.amm., . f(,d cum
termiti~
pra:fixo
:·;.~'::,';":
.
foluttoms: quia eo iplo non polfc ame 1llum re
1
0,;;,,;•N•"f
peri, etiam!i quidpiam inopinarum obuenerir,eft
111,
1
probabile,
&
illud dcfendir Nauarrus in
Manuali
C.p.17.
1111m.
•
82.
ob ius comparamm ad vfum ;
quo priuari nequit
a
commodame' licue nequc
donatarius re donar&, quidquid donarori ÍUpt·r-
llenerit , qui debuit prouidere libi pro ralibus
fuccdtibus ,
&
dum non prouidit excipiendo
illos, vifus
e!t
millum tibi ad repcritionem ius re-
kru~~
,
l
31
Sccunqo
:
folem Indici
GubcrnatG~CI,~,
G11brma;
vt thtfaurum Regium augcanr, qui quorannis in
'~"'""
ll–
~ilpa;1iam
rranfn:iittitur,
magna~
pecunia:co- ;::
';~p1am a Mercatoribus mutuam acc1per,e,
f~d.fin{
"'"'
exigilt
pra:mio aliquo lucri, aut damni. Et qua:ri meri
a
Mrrc.t••
to
pot~ft
ªQ id licear, licet foluendam curem ex
1ib~
, "''
tribucis, & iuribus aliis, qua: in Regias arcas fre
1
R<gy.
•he–
qu~mer
afftrumur. Ratio aute?'
~ubitanúi
.en:
~;;'¡m~~!
quia Mercatpres non habent ouolam pecu!llam,
ium, topill
& ita dum d prillamur, lucrum eorum ceffat,
&
•uge•m,
damnis fe non leuibus exponunr, pro quibus cal> """º·
lurn
men nullam recompenfationem accipium, nili
"ª'"'·
forteexpenfarum in recuperatione; nec videtur
dici poffe id fpome facere , quia vix eft qui non
faciat inuitus , & cum metu cademe in confian-
tem virum, ne lcilicet irií Gubernacorum proµo-
cenr,li qua non cft appellatio, nili ad pariemiam:
vnde & polfuht grauiora libj damna !Ubuereri:&
vt merns grauis non lit, leuel)l,fufficere ad
!ndu~
cendum obligationem in confcicmia:foro,quao•,
do ille tamum efi, qui dar cauffam
conrraét~1i
,
graues Auaores renem;de quo diétum
Tirnlo
7.
mi~3
2
z.z.,
Ad hoc dicendum vidctur , li non om-
Drdfi•
cú
nino gratuito ralis muruado fíat ; obligationem
non
~onté:
indead luc;a,
au~
damna
~efultare,
licmcomin-
:;;;~;;,;:
geret quohbetaho ad lim1lem a,étum compelleo-
nibU<.
·
te. lmcta recepriílimarn doétdnam de ob)igario-
ne talis quando mutuum eft coaétum. Pro quo
&
in fpeciali loquitur P. Molina
Difpur.
31 5.
in,
principio,
vbi imer alia exempla coaél:i mutui ,
&
obliga-