'1'
he[auri
lndici
'Titu!m
l X. Cap.
JP.
tores
cert~
non a vertdendo,{ed ab emendo cales
dicuntur; merca1
'ien.imemere dl; inde enim ne–
~oriario
dicirur mercarur:i, quia fcilicet emitur ex
fine lucrandi; vndenegotiario a•Syluefiro
f11prll
!<<gatiatio-
ddinitur;
Co111Jt111tatio ob
/11cr11m,
&
quidem íi
a–
""
drfim-
ll:io quxuis in negoriarione per
fe
fumicur nego–
'";xsyt·
tiatio 11011 erit. (fujenim cmirnon dicirur,nego–
'" " ·
riari,quia(olaemptio none!l negotiatio,
&
qui
vendit fimilirer; quia vendcre ex
fe
negotiari
non e!l.Debenr ergo alliones i!la:c.oniungi,& v.1
nacú rdpeétuad aliam cófiderari, quarenuseme–
re ad lucrandum ,
&
lucrari exeo quod emprum
e!l ,
&
immuratum tradirnr, integranr negoria–
tionem. Hinc dl vt in Cap.
E&iiens
2.
difl.
88.
vbi ex D.Chryfo!lomo negoriacionis explicatio
proponltúr , licerde vendirione
full:a
fuerit men–
tí-o , quia communiter per illam exercetur, nulla
randem de ipsa
faéla
mencione íic tandem defi-
l:x
C•J><
•
nia~ur :
J2!!i
tompnrnl rem,
VI
iUam
ipfam integram,
E1jciens
&
imm111~1am
dando
l116rm1r, íUe ef/
mercaior,
q11í
de
Af,...
templo
Dei
eiicitur.
Sic ille : quamuis verum íit
homiliam·illam,fcilicer
38.
in Mmh,,11111
non
dTe
O.
Chryfoílomi; quia opus imperfell:um in
Matrha:um non eíl Doél:oris tanti , fed alterius
non
fa11~
in om1übus doll:rinx , vt obferuauit P. ·
Maldonm1s, qui permitti ait ficut alía antiquio–
rum, de guo ali/is,
In
hoc ctrce Dcrétores JCom–
muniter fentenciam il!itls capitis approbarunr,
quod fatis nobis ad pr:rlemem poíitionem. Et in
Ex
Cafiio·
eodemc~p.
ex Caffiodoro in
Pfalm.70.
fic negotia- ,
""'
11em.
cio <lefinitur:
Q!jid
efl
ali11dnegoti11m ,nifiqr"' po[–
fir.tvilius mnparari,1aril1sve/le diflrahere
i·vbr nego–
tiacio non eíl per venditionem explicara, led per
verbum amplioris fignificationis.
·
Non /ieri
38
Neque tandem quidquam vrget, quod
exrm(ione
de pa:nali legedicebatur, n0n extendenda ad ca–
legisprwa·
fum non expreífum fecunpcim verborum pro–
ús.
prieratem; id enim damus; negamus tamen non
expreíl'um caf9m,de quo eíl dilpmatio, quando- ·
quidem iuxra recepciffimam inrelligemiam ven–
dirio in definirione negociacionis appofita quam–
cumque coénmutationcm lucratiuam compre–
bendit: nec in pr:ríidium allerrionis huius opus
e!l ad doéhinam quamplurium
&
grauit1imorum
fcriptorum recurrere, aíferemium legem pa:na–
lem extendí ad cafum non exprdTum , quando
ratio eíl eadem,de quo
diétumfupr,l:
quia non
eíl omnino cerra, licet valde
probabilis.ldautem
quod
!i
nobis diétum non videcur poffe negari,
c¡uod fcilicet negotiatio non dicat neceffario
venditionem, licet per eam explicenir¡fed exem–
pli gratii poíira íir vti frequentior, fecu'ndum ne–
ceffariam intelligemiam ex auétoritate fcripco–
rum eam vt certanl approbamium, vtpote necef–
fario applicandum qmbió, in quo propria nego-
§l!lando in
tiatio efi.
~ando
enim legis alicuius inrelligen–
illa verbo.
tia
ca
lis ell,vt non pof{icad fpcciem,c¡uam expri·
rflmno
de-.
mir, aréhri, quia con!lat alicui alteri,conucnire,
Ji:•;;,"7,;'
non
~íl
opinio
~rea
inrclligemiam dill:am,
fe¡{
•mpliori
om111moda cermudo. O!!emadmodum ea non
,¡,¡,,.,.
fiqui!frt•demediabo/o.
Excommunicationem
lb-
tuir in eum , gui manus violentas in Clericum
iniecerit. Vbi tamendici neqnit arétandum illum
ad id,quod exprimir, manuum lcilicet iniell:io–
nenn quia communis inrelligemia illum c·um li–
micationediéti non recepir,
&
confiat eum , qui
nonmanibus, led pedibus Clericum percutir, ex-
J'
communicatioi;ie ligari , vnde ctlm
de
ltianUtfm
iniell:ione rantum loquimr Canon¡ id exempll
gracia pofitum , quia frequemius eíl, deber ah
omnibus af!irmari
:
&
ramen Canon dill:uspa:–
nalis
etl,
&eximiequidem pa:nalis: quia ramen
fauorabilis ílatui Eccleíia!lico,diétam ampliatio–
nem accipit;
&
quia alias frre rcdderemr inutilis,
cum iniurijs janua aperta remaneret. Videatur
Congruu'11
Bonacina
Tomo
2.Di{jJ11t.1 .Q.!
_1.tf/.1.P11n80
8.
mtm.
exemplum
23.
<Jr
24.communem
doll:ri.nampr~ponens,& 7:;:~~·exemplum accommodatum
in
Iege imponente
cenfuram contra furripientes centum
a
ureos,qu'<
• extendirnr ad x-quiualens: nam aurei,graci5 ex–
empli pofiti funt;
&
cene fiad aureos ramum di–
rigeretur, fere inmilis dfet,cúm aureorum fubre–
ptio rara fatis-íir,& erga cos foleat concingere,qui
lion multum
ea
fubreptione lxduntur,vt lxdi alij
poll'um,quibus aurei vix funr de facie noti.
··
39
Cum ergo hxc ita fe habeant ,
&
fen-
Rifa/u#..
tentia neganslicere contraltum , adeo íit robu-
diffieult4-_
fiis fundamentis fiabilita , illi videmr penims
tu.
adhxrendum , vt meritó dubicari poffit , an
oppofita poffit aliquatenus probabilis iudica-
ri ,
&
ita quidem cenfuere nonnulli, led ne-
fcio an re penitus infpeéli ,
&
Aull:oribus·de
hac ex profeffo agemibus confolratis ; nam
&
mini probabilis vifa eíl, vbi primum eíl con–
trouerfia propofita , pro qui & nonnihil addidi,
quod efi vifum confideratione dignum
:
modo
aucem non audeo calero pronumiare: nam pro
imrinf<eii probabilitate nihil folidum occurrit.·
An autem ab extrinfeco illi concedenda fit , vi-
derim alij; ego enim nulli detrahere·inconfide-
rate pergam, quod aulroricaris doétrina
&
pie-
tas conciliauit. Addam tamen cafusaliquoc , in
quibtis circa contraétacionem iílam poffint
Ec–
cleÍ!afüci fec'ura confciencii verfari.
40 Primo;
!i
quis emat Barras non animo
Prim•
,;,.
lucrandiexprelfo,
&
direéto, fed vt fecurilis fuas
co ill•m
/i.
cuílodiat facultares ; pecunix fiquidem fucile
mit•tio,¡;
furripi po!Tum, non ita Barr:r;
aut
etiatn ne act
non •m••–
mu.n~ationes
frequentes
com~~llatur
' cum ex-
~::~~;:
cúlauonem habearobmam, f<1hcer fe non habere
regales.· Sic amero cmptis illis;
ti
occaíio aliquá
occurrat
v~ndendi,
&
lucr.i in illis, id !idee
fa-
cere poterit; exemplo eius, qui emic pro
fuo
vfu aliqua, ex quibus íi 'nonnulla fuperlim, po-'-
teíl illa cum lucro vendere , etiamfi pr:ruiderit
-id ita polTe conringere ,
&
fpem íic fadendi ha- . "
buerit. Q!_em eaium vrget CardinalisLugo
fi1pr:i.
n.
32. in Procuratore Cbnuenrus;quia linis prin-
cipalis non fuir lucrum, fed prouifio, defeétibus,
qui contingete polfunt, occurrens.
'
4r Secundo: pote!l quis Barras emere
fi
Sttmd~·'.
in
illis
~at
ipfi.folurio debici,.quam nequeat ali-
;fa~/:::~''
ter obtmere mfi cum magno 111commcdo; cune
enim emptio interuenit , quia de precio efi con-
Llentio,
&
pro illisdarur id, quod erat'debimm';
&
licet etiam fic contrahere ,
ve
fperet quiste illa
aliquando cum lucro vendimrum. Huius ratio
efi eadem, qua: cafus prxcedenris , {cilicet tune
imenrionem principalem ºad lucrum non dirigí,
fed ad
recuperation~m
debiti.
~od
intelligen-
dum eriam íi quis non emeret, nifi t'peraret lu-
crum dill:um; quia adhuc tune intencio prind-
palis de illo non e!l; applicando etiam doétrinam
Cardinalis•Lugo,de quanuper.
42
Ta-