746346

204

De Navigatione,

quiíicc libretur,

linea quz a punél:o

~ufpenfio·

nis pcr cencrum ducimr cum perpend1culo con-

ceprus,

fi a!l:rum effet

alcit~do ~ffec

F.O,

complementi OB, feu

CIUS

Zcn1th

d1~an~1a.

Amplicudo orciva, c!I: arcus hor1zonc1s mcer

áfl:rum quod orirur , & punll:um veri

OrtUS:

Ut fi

afh:um orirecur

punéto F, arcus FK effer ampli–

cudo orciva, ha:c nonnunquam ad Sepremrionem

declinar, nempe

a,_

Manii ad

Septembris,

oricurque incer Nord

Sud, alias ad Auíl:rom

vergit,cjuíque ortus crit incer Sud

Eft. fa>dem

modo procedir amplicudo occidua, qua: numera–

rur a punll:o Oueft.

-ffllt-~•·Ei<49M~ffe--tlM--N!a--M

H 0

D U S

OBSERVAND~

Syderum alcimdinis in mari,& .deinftrumentis.

ad id pra:!l:andum accommodans.

Exhibeo in flq11mtibui propoji1ionibui plrtrima

;11jlr11111mta, q1<ib1U in mari flderiim elevationes

ve11am1tr. Addam multa de meo,

111

aliis viam

fternam

qui experimenta fnmere pottrunt, qu.r,

ego pr.r,/lare non

poJft'

;

.~u~mvú

'"'.

n~nn11Uü

navigationib.u

fac.le

conpetam

quid

hac

materia ex voto

fi1ece

dere debeat.

'ti:!iltl~!l:!!!l!llltlOOlltll!l11llll~!.!ll1!1.\ll!!l!!l!l!l:!!1.fil,lif.l,!l\1l!ll

P R O P O S I TI O X X I 1I,

Theorem2.

Prima principia obfarvationt•m.

Primum priacipium cui inniricur demon!l:ratio

omaium fcrc obfervarionum ifiud eíl:, nempe cír–

culos concencricos fccari in pones Ítmiles

li–

neis l communi centro , ad corum circumferen–

tiam dud:is. Uc fi circuli DBE , FG fine concen-

trici, •rcus DA, FG Ítmiles erunt, requalemque

gracluum numerum conrincbunt.

s:cundum cri'. cerra:: molero cum

Cole

compara–

tam míl:ar pund:1 Íe babcre;cx quo fequimr quod–

libec tclluris punél:um affumi polfe pro cenero

cceli , cum cius diíl:ancia

centro cerra:, feu

cenero ccdi nullius lit momenti , acquc adco

errorem feníibílem non inducac.

~1ibus

fuppoficis,dico circulum ia 360 ¡mees

di,iifom effe primarium

maximc nacuralc ad

elevaciones fyderum obíc rvandas iníl:rumentum,

ad quod ca::tera revocancur. Vocatur communirer

naucis Afirolabium. Suf!icier fi eius unus qua–

?rans in

gradus dividamr,

nempc

q'."'d~ans

tres parces dividatur , tum fingula:: btfunam,

>ccru1nque in rres,

cxindc in quinas.

Omnis aurero diligencia adbibenda eft ur ex-

gruar, quod ira perficies.

Circulo compoÍtco incipe 2b

~s í~fpe~íor~;

qnod neque nimis mobile , ncc n11ms

d1~c1l.e

debet , arque 2dco

fü

cxall:i~s a::qu1l~bnu~n ~

pondus unius aur alrcnus .libra:: ,

111

pane mfenort

adjungarur.

Ita

fofpenío mftrumento ,.perpend1-

culum ex filo oloferico confeétum , ems centro

admoveatur

exatl:a Ítt linea perpendiculi DBC,

ad quam duco perpendicularcm

AB.Si

fuir exall:a

operacio quadramcs AB,

BG,

GC, CA a::quales

erunr.

Secundo compono allidadam EDF,cujus)inea:

fiducia: pinnulas perforaras adjungo , qua:: eriam

filfuras habeam

!l:ellarum obfervaciones.

Ufu.s talis iníl:rumc'.ui facilc incelligirur.Suípen–

fum m!l:rumeamm Ita dctorquearur ut folis ra–

dius eius foperficiem per!l:ringac. Tum eleverur

allidada donec falaris radius pcr ucrumquc pin–

nularum foramen trajiciatur , allidada in limbo

elevarionem folis indicabit.

Demoníl:racio.Supponarur

fo!

elfe

in punél:o A

figurz pra:cedentis. Sic Zenith Obfervatoris B,li–

nea horizonralis DE. Cum arcus FG,AC,a::qualern

concineant graduum numerum, fi gr.adus in arcu

FG contentos numeres, innocefcec numerus gra–

duum arcus D A.

Vacillatio navigii reddic ufum hujus infüu–

menci diflicilem,

quod pluries attollcnda

fic,

auc deminenda allidada , priufquam falaris ra–

dius per foramina crajiciamr.

~are

ut aliquid

meo adjiciom huic inflrumenro ca::ceroquin ucilif–

.Úmo, prrecipuc ad licrora, cum ca:cera inftrumc11-

ta, qua:: libernm íupponunr horizonrem inucilia

fine. Vellem igitur allidadam loagiufculam

pinnulam inferiorcm ita lacam,uc hinc inde duos

auc tres grados COlllprehenderct: quare ex pinnu–

la ameriori E canquain cenero defcripto arcu HJ,

divifoquc in gradus,

in minuta,

~llicladam a~~e

obfervacionem colloco in gradu a::íl:1maro pra::c1sc.

Tum rranfmiffo radio folari per pinnulom ancerio–

rem , noto punél:um pinnul:r inferioris , in quod

incidit;

cadit infra nocam mediam O,fol majo–

rem elevacionem habcbit, quam rulerar meo a::fti–

macio ; quare addico eo cxceffu in pinnula infc–

riori indicaco,alticudini a::ll:imata::,exurgic ver•

fo.

lis alricudo :

vero radius fupra O incidat, ille

exceffus crit fubcrahendus.

PRO PO