Difputatio XX11
l.
Sectio
l.
5
1
3
prima, h•bet exiftemiam : ergo materia habet
tur
exi~it.
Probamr major, omne illud quoci
cxiftemiam
a
íc.
Secundo
~robamr ea~em pr_od~1c1m.r ~
de novo
producirn~
.: ergo eft
confequcntia, illud qtwd pnmo.
pr~duc~mr
aliqmd d1Cbn6\:uma mera poffib1lttate: ergo
in aliqua re , ell: quod 1mmed1at1us ¡ung1mc efi exrra caufas; antecedens e!l cerrnm, quia
Clltn
elfencia ipfius rCÍ ;lfed quod Ímmcdian:
illa aétio non eft c0nfervativa, Ut fupra ex-
conjungiwr cum elTentia rei ,
cll:
cx1fremia :
pendi: coníequcmia patet quia id tamum
c!I:
ergo quod primo producitur in re efr ejufdem itma cauías quod e!l mere poffibile, ve\
fo–
exdtemia:: ergo
&
quod primo producimr in lum futurum ; fod omnc illud quod produci·
materia eft ejufdem exifrentia. Tertio proba- tur, nec eft mere poffibile , nec mere fmu-
1ur cadem confequentia ratione
a
priori, id mm ; ergo non intra , fed extra caufas eft
¡
quod producicur per all:ionem prirnam '· éfr
fcd illud quod producicur fonnaliter
lit
tale ,
quod exercet potentiarn objell:ivam,
&
eíl:
cll:
denuo produétum ; ergo eíl: extra caufas ;
aélus corrcfpondens poilibil1mi; fed id quod ergo exiftens. Patet ultima confequentia, om·
cxercer poremiam objeélivam,
&
eft aél:us ne id quod eíl: extra caufas, eft formaliter exi"'
poílibilicatis , cfr exiftemia ; ergo illud quod fiens ; fed omne denuo produétnm eft extra
producicur per primam aétionem, en cxi- caufas: ergo e!l focmaliter exifrens. Declarn–
ftemia. Major cfr cena, aam illud quod pro- tur hoc ex Thomifraru.m doll:rina fiatuente
ducitur, producirnr de novo: ergo fuir pof- per incenlionem non acquiri novam qualita-
íibile : ergo exercer po!Tibilirarem , quia prre. tem; fcd per primam produll:ionem foilfc pro-
cifo quocumquc alio diíl:inll:o ab ipfo, quod dull:mn elTe aétuale qualicacis, quia efr prima,
de novo producitur, id cxcrcet poffibilitatem,
&
nova produll:io ; pct inrenlionem vero
quia efi exrra pollibilicatcm ; ergo illud quod non
fü
aliquid no•um, quia eft produélio
primo producirur in aliqua ce, e!l: id per quod fecunda Íupponcns primam, pcr quarn haber
exerce1ur poílibilicas,
&
eíl: all:us illius. Mi-
elfo
talis res ,
&
per quam eíl:
ex
era caufas,
nor non
~ft
minus cerca, nam aétus, qui exer- arqnc adeo ex vi illius exi!l:it qualitas : arqui
cet poílibilicacem , efr ille in ordinc ad qucm aétio , per quam producicnr materia prima,
cll:
&
delinirur ipfa poílibilicas : fed calisaétus e!l nova,
&
prima produll:io: ergo produci–
eft exill:encia; ergo ex1íl:mtia cfr albis qui tur elTe a&,1ale materia: prima: cum all:uali–
exercec poílibiliracern. Major paree, nam om- tare clTcnti:e
&
exiíl:entia:.Gonfirmamr,Deus
nis potencia efr
&
delinicur in ordinead íuum porefl producerc animum rarionalcm extra
all:um , genus in linea mecaphylica in ordine materiam, ipfamque
feparat~m
a materia con–
ad Ípecies
&
differencias, maceria in ordine ad fervare , deinceps producere mareriam pri•
formas, quia forma ell: aétu! phylicus
m~re-
mam,& forma: unire: fed tune pee eam aétio–
ria:,
&
differencia all:us meraphyficus gendis. nem, per quam
lit
materia, non
lit
exi!lencia
Minor cfi dclinicio polftbilicacis, quia poili- forma: , quia jam erar fall:a : ergo producirur
bile eíl: , cuí non repugnar exifremia: ergo exill:encia materia: , neque enim reltat aliud
aétus qui exercec poilibilitatem, e!l: exiften- producendum;recolanmr diéta
in ht1c di[pura–
tia. Sed materia prima •ex vi illius all:ionis ,
tione
a
num.4,.
ad confutandas aliquornm
fo–
qua producirur, haber aélum , qui cxercer luciones. Iníl:aurerur
&
acgumenmm propo–
pollibilirnrem : ergo haber exiílentiam. Pro- licum
num.
300.
ex caufalitare materiali quam
barnc minor,materia prima adhuc
lit
diftinll:a forma materialis terminar; ergo materia pra:–
a
forma,
&
in quancum cerminat illam aél:io- cedit cxiíl:ens, caufa enim
ut
Gr
exiíl:ens, non
nem produél:ivam Íui, non eíl: in ftaru poffi- expeétar exiílenriacn fui effell:us; nec
fufficiet
biliraus : ergo habet all:um, qui exercet pof- exittemfo concomirans , licut nec per vos
fuf–
íibilitatern ; antecedens paret, alias illa all:io
licic all:ualicas elfentia: concomirans. Deinde
clfet rerminata ad poffibilitatem pca:cisc , femd multiplicara in materia aétualirate elfen–
quod elTe
falíum
jam probacum eft : ergo ter- ti:z:
&
mulciplicar~
debent aél:ualiras cxifren–
minacur aliquid diftinll:um
a
poffibilirare :
tia: ' licue
&
mulriplicancur in materia ubica–
ergo ad cxi!lenciam rei, quia quidquid e!l:, tio,
&
duratio,
m
in liiuili argucbam fupra
aut eft exiílens, ant poffibile pra:cise; fedid
num.~09.
quod producicur non eft poffibile pra:cise ;
Opponit primo Acifrotelem
lib+m•t.
c.~,
erg~
ell:
~x1~ens :
ergo cft ipfa exiíl:entia:ergo
te~:tu
15
.ubi
lic
ait:
materiap,.im11
•fl
potenri,.,
ex v.1 all:1oms , qua producirnr materia , pro-
e¡uia progred) porefl 4dformam
;
rnm vero
"ª"
duc1tur exi!l:entia illius; fed illa aél:io non eft
jic,wncefl in
Jorma;ex
quibus verbis hoc con–
qua producitur forma,
&
ejus cxiftcmia,
ut
licimr argurnenmm, rnareriam prirnam
alht
probarnm e!l:, quia exifremia forma: produci- clfc in rerum natura e!l: per formam :
fe<l
aél:ll
tur pe.r aél:1one":'
~duél:ivam
.
depe~1dente11~
a
e(l:
in rerum natura pcr exiílemiam ; ergo exi-
mate~1a
;
e~go
d1!hnéta cfr ex1íl:ent1a matcna:
ll:it
per exifremiarn formre.
ab
e~1frenua
forma:..
.
.
. R eípondeo Arill:orelem non nega!fe mate-
D1c:es per eam aélto?em
P.rodu~t
c!feimam
nre omnem exiftemiam , fed folum
negaff~
mateflz , non ramen c¡us ex1fre11nam.. .
completam , non potuit autem negare exi-
Sed ba:c refponlio eíl: contraThon11íl1cum
fiemiam incornpleram commenfam aél:ualira-
axioma de alfeicare, in generabilitate,
&
in- ti elfentire incompleta:.
dependencia
r~i
poffibilis, quam confücuunt
Opponis fecundé , exificnda efr aél:us fub-
pe~
eff:
poliu~mn
aél:u..1le. Arguo deindc, francialis procedens
a
natura tanquam
a
cau-
quta
ralts elTenua necelTario debet produci exi-
fa;
fed nullus cffeétus procedere pocefr arna-
ftens : ergo
faifa.
c!l reíponlio.
Pro~acur
anee- teria prima tanquam
a
~aufa
, quia cum
lir
pn-
cedens , omne 1\lud
~uod
produc1rnr, efr ex- ra potencia , non eíl: produll:iva phylice;
tracau~as.:
fed omnc
1\lu~
quod eíl: exrca
ca~-
ergo materia prima non haber eij;ill:emiam
fus' extfüt
¡
ergo o¡one tllud quod produc1-
a
fe.
T tt
Ne¡¡o