,.
t
1U
:t15
·
Difpuratio X X 1 l l.
SeéHo
I.
499
&
nego minorem ,
&
ad probationem illius
di!tin¡;uo nrniorem, qure mutar piures
!tatus¡
qut funr propric !tarns, concedo. maiorem,qni
improprle d1cuntur !tarus,ncgo maiorcm ,
&
"difünguo .:odcm modo minorem,mmar !t.arus
prop11e;negó tnlnorcm,mutai impropric con.
·cedo mi'no'Fem,
&
nego confequennam ;.
di~
cunror
~11ém
fi<Hus, quia imellcél:us conci}>io
11lam Ten1 {iiB Vtroquc,non cognofcendo pof.
fibilitatem,a.~1~
aél:ualicarem (ahem cxprdíc;&
ftcut ltnproprlc ita concipitur, Ítc
&
impro–
pric dicirnr muta-re !tatus;dixi c.¡uod 1mproprlo
íta cognofciitlr ,non quia cxifümem quod ca–
dcm en tiras poffic vcre concipi fub vtroque e
0
fhru,hoc cnim en falíum.fcd dicicur impro–
prie concipi,licei fulfo,quia ad loquudoncs •
qure efforma1.iroc de ipfa re in !tatu poilibiliia–
ris,cum Ítnt conditionales.parum curamus,an
res (i1 all:ualicer, ve! non Gr
~é\;ualiicr.
Rcf–
pondeo fecundo
&
mdius eam loquuiionen¡.
~lfe
fal!iillmam ,
&
inirufam pro mero arbi–
tra1u Doél:orum , qui comrariam fcnrentiam
defcndunt : quare melius cric abfolme cam
negare.
Obiicis
d~cimo
, ens poffibile connefütur
cum omnipo1emia diuina 1anquam dfeél:us
cull' fua caufo:fed negacio non eíl: proptle ef–
feéhts diutnr
e omnipo1endre : ergocns pofsi–
bilc non efi
neg:uio.Confequeniia e!t euidens,
q uia obieélú omnipotentire cíl: quidquid non
imp licar comradiél:ionem : fed non efi obie–
ll:um nili in iatione
effo~tus,
quia omnipoten–
tia vr calis eíl: caufa dfeébua: ergo obieél:um
illius t"!t effeélus in quamum calis,quiaconne–
xio qua: en inicr poflibile,& ornnipoccnciam,
non e!t connexio
in
rarione meri cermini,quia
h.rccíl: propria rclacionis pra:dicamenrnlis ,
qua: non e!t in Deo refpeél:u creaturarum, ne–
que cfi connexio in mera racione obicél:i,licut
efi illa, qu.r intercedic in1er cns,
&
in1cllc–
'1um,in1er oculum, colorcm,
&
luccm, ínter
volunrarem ,
&
boniratcm , quia modus irte
connexionis e!t proprios pore111iarum inten–
cionaliom : ergo non fe haber ad pof,ibile
Vt
ad merum obieél:um : ergo refpicit 11lud vr ef-
lis in fe form.alitcr,& intta1>Íltiue:ergo cfi im·–
poilibilis.Patet
co1~fc
qnrnrn1,iJlud, quod non
~
faél:
~ilein
fe,&
Ínt{~nGtiue
efi.in1poffibile¡
ideo emm c.hym:.ra eíl: 1mpqílib1}
,quia no!\
eíl: faél:ibilis,in fe intran(11iue: fed a
¡:ipffib11i~
tas non
e1t
faébbihsin fe intraníiiiue:ergo
11:
impoffibilis.
.•
Contra tcni.o;cxifienti
aitlí.l ,
ll!!rione cuius
conuenil poilih1hc;\ti faél:ibili.ra¡¡
5
el c!t exi–
fienria poffil:í!lis;v
1
aél:t1alis,& exerci1a
¡
fod
non aél:ualis,& cxccci1a:ergo pQílibilis1 Pro–
bacur minor, ab a:c rno non fuit <xinemia
a&u
alis,&e~el'.cita:
(ed ab a:1erno pofJibilnas–
crao f
ullibilis:crgo.ab<eterno non fuit faébbi-
Hs ralione ex:ifiet11ia: aél:ualis;& eXCJctta:.Pro–
barur vlcimaconfequentia,illa p;offib1lí1as crac
faCtibilts ab a:ccrno;ratione ex1!te111ire , qua1t1
conno:abat ab
ret<!CllO : fed ab reterno noti
connoiabar eirill:cmia1i1 exerci1am,& aélualem:
ergo ab a:rcrno non crat fal\1 bilis ratione exi–
ft
nii:i: a&ualis,& exerci1:e : ergo radone txi–
ftenrire poísib1lis:ergo
i
lla exificmtia pofobilis
efi poli11ua. Patee confcquemia , illud rntioné
cuius poilibilitas
rci
dicirnr faéltb1lis 1anqui
tcrminus ill1us
e(l:
quid pofüiuum;Ítd pofsibi–
liras reí dicitur faél:ib1Hs ratione ex11l:enti:i
p-0ílibilis: ergo exillcoda pofsibilis eft quid
po!itiuum:ergo iam aliquod poffibilc conG!tic
in poliriuo:
eq~o
criam ipfa dfcmia rei potcrit
conli!tcre in politiuo, quia raiiones efformat:t
ab Adl!crfa1iis militant contra vtrumque •
vel faltem res poílib1lis cric panim ncga1iua,&
panim poliriua,pr?uc
i~tendir
fecunda ?Pinio,
f.
él:um.
Dices quod omnipoientia retpicir poísibile
rarione fui connotati,atque ideo poffibile dl
faél:ib1le rranliciue,non aurem imranlitiuc, id–
d! non raiione fui,fed ratione termini conno–
taii,qui
fit
in
fe
ipfo,&
tic
rcfpicir pofsibile vt
effeélum tran!i6ue,non autem imranliriue.
Sed contra primo,cx eo quod aliquid lit
fa.
étibile tranliriue,idc!t quod ex illo poffi1 fieri
aliud,non dicirur pofsibiliras alrerius : ergo
nulla ell: Coludo. Probatttr anccccdens, ex co
quod lignum
ñc
ignis,non dicirnr lignum pof–
fibilitas ignis:ícd lignum cll: fafübile rranliti–
ue ignis,1de!t ignis
fi1
ex ligno : ergo ex eo
quod aliquid
Ge
faltibile aliud cranÍtciue, non
efi pofs1 bili1as 1llius.
Conrra fecundo , ve! illa poffibiliias
in
(e
ipía formal11er en faél:1b1lis, vel non cíl: faél:i-,
~ilis in
fe
1pf~!li
in
feipía eíl: faltibilis :ergo
1pfa efl polinua 1n fe. Pacec confequcncia,
il–
lud quod e!t faétibile in
fe
iniranktiue,vel cer–
rn1nat1u~,
n quid politiuum formalitcr'
&
in
fe:ergo h illa poílibihtas eíl: fafübilis in
fe
in–
rranh1iue
&
ru1mnatiue eric quid pofiriuum
formaluer,vel tila poffibilitas non eíl: faél:1bi-
Dices quod extfienrta connotara non di:
poilibilis,nequc cxerciia, fed exerc;enda..
Sed conrra,cxi!tentia exercenda eíl: idem ac
exill:encia poffibilis : fed cxiO:encia cxtrccnda
ell: quid poíiriuum : ergo
&
exifiemia poill–
bilis. Maior pa1n,
&
fumo poffibiliraicm ali–
cuius rci qua: numquam produce1ur
a
Deo.
&
qure femper erir inrra !tarum m<ra: poffibi–
limis, illa dl úi!tencia poilibilis , qua: dicit
negationem exorciiij,
&
exiílcmia: excrcit:z:
prov t excrci ra:: fed eJ1ificn1i2 illius creat ur<r¡
qua: numquam ox1!te1, <hci1 negarionem exer–
cicij ,
&
ex1!ten1ia: exercita: provr exerci1a:1
ergo efi exiíl:cntia mere poffibilis. Et ad prre–
occupádas alias foluuones notandum efi quod
hcc nomen cxi!ten1ia
exercenda
figrnficat
cxi!tentiam fu1uram : fcd exif\cntia fucura
fu.
pro exificnc1am poffibilem,folum addit deno –
rninadoncm quamdam excriníecam , proue–
niemem ab aél:u libero di uinre vdlunta11s,de–
terminan1is produccre crcaiuram illam in ali –
qua differcntia tcmpo.ris: Ítd ex1!lenria exer–
cenda ab :eterno nihil po!i1iuum
i111rinfecum
atldit Cupra poffibiltca1em : e1go iniriníecc rc–
manct in racione poffibilis : fed poffibtl1s
ell
imriníece negaiio: ergo exercenda e!t incrin–
f~cc
negacio;& (i excrcenda efi incrinfece po–
ficiua: ergo ab a:terno foit aliquid pofiriuum
extra Deum , quia ab a:cerno fui e cxiflcncia
exerccnda, quod neganr Aduerfarij: crgp exi–
fiemia cxcrcenda e!l exiflcntia poffibilis. Et
eodom modo impugnatur alia folu1io, fcilicet
quod illa pofs1bilicas connotat ex1fien 1¿am
in aélu lignato, non ramen in aél:u exe1c110,
quia exiflentia in aél:u !ignaro efl poffibilis;
quia dici1 negadonem ex1!tentia: c:o;crc11re:fed
omno ill11d , quoJ d1cit ncgalionem cxificn-
R R
r
:z.
1i;r: