IJ
Dífputatio
V
J.
Seétio l.
foperuaruralibus,& nihilominus de full:o non
dr
prior _p'oíl:erior illis, vr farenrur criam ipfi
J\.duer_fan¡:ergo ex co pra:cife quod vnio hy–
poíl:arica pcr poremiam Dei abfoluram dare–
tur vt connexa cum operarionibus
narn13!
humanx,nó fcquirur quod clTcr pofierior illis.
D ices quod non elfcr connexa vccumque,
fed vcmern:um cum pra:mio,quia operaciones
narnr::c hnmana: polTum
e{fc
meritUm illi us
refpell:u vnionis hypoíl:ario:c
, illud aurcm
quod haber rarionem meriti refpeéh1 alccrius,
cíl: prius illa.
. Sed conrra,quia de hoc
c(l:
quxíl:io,an fci–
ltce~ op~rationes
n3!llra: humana: poffinr e(fe
menrona: refpell:u vnionis hypoíl:arica: , ref–
poudere autem & velle fo lucre• argumenrum
q uo inrédimus probarequod non poílinr elfe
mcriror~a:
illius vr priores , quod poffinr elfc
mcnrona:,cfl: refponderc cadem conclnlione,
q:ia~1
impugnamus,eíl: manifcíl:a pccicio prin–
c1piJ. Deinde,ex eo quod vnum
lit
mericú ref–
pell:u •!tcrius, non fequicur quod illud quod
cíl: menrum lir prius illo,quod efi. pra:mium:
ergo ex eo quod operaciones narura: humana:
finr meriroria: refpell:u vnionis hypoíl:atica:,
non fequirur quod linr priores ipfa vnionc
l1ypoll-:uica.Ancecedens eíl: adeo ccnum,vt de
illo dubirari non po.íiir,nam prxmium colla–
t~m
Anr!quis Patribus
propn~r
merita Chri–
!1i
Do~mi
non fui epofierius iplis meritis ,'
1mo. fun prius ccmpore,
&
ideo inquiremus
feé11oneflq_11em1,an
Chrifl:us Dominus per ope–
ra & menc_a poíl:eriora ipfo vnione hypofi:ati–
ca potuent mcreri eam,,quia meritum fccun–
dum fe efi: indilferens ad merendum id q uod
cll:
prius,& id quod efi: pofi:erius, arque ideo
ei mera racione pra:mij , & meriti colligcre
non polfumus prioricarem, & pollcrioricacem
incer
ill~,
fed illam colligerc debemos ex de–
pendencia auc independencia : acqui opera–
tiones naturre ht1mana: , qu:r limul rcmpore
elfe~H
cum vnione hypoíl:arica,
&
fublillentia
d1t11na, adhuc de potencia Dei :ibfo!ura clfenr
depe_nden~es
a
fubliílentia:ergo adhuc depo–
ccntia Dei abfolura elfenr pofl:criorcs illa.
~od
totum confirmarur,quia fublifienria;
&
operario naturre
fun~
conncxa: inrer fe,non
enim
fe
habenr mere concomiranccc , & vr
ciare farenrur Doél:ores modo impugnan , &
talis connexio eíl: cauíalicatis,& dependemia:
fundara: in narura iplius operacionis, & qua–
tenus procedir
a
narura terminara fublifi:en–
tia:fed adhuc de porentia D ei abfoluca,opc–
racioncs procederent
a
narnra terminara füb–
lilleniia:ergo in illis elfet cota elfemia depm–
dcncire
a
narura cerminata fub!iO:encia,& per
confeqncns roca elfentia poíl:erioricacis.
Sed
cxiíl:entibus omnibus confücutiuis alicL1ius
rei,implicar quod Deos per mcram fuam vo–
lunrarem impediar conll:irncum , nam folum
potelt impedire confürnrum rollendo aliquod
confüruciuum : ergo adhuc de pocenria Dei
abfoluca non paren fieri quod operaciones,
qure funt limul tempore cum fubliíl:encia lint
priores illa.
Deinde probacur conolulio contra fecun–
dum modum dicendi,(cilicet quod íublifi:en–
cia non fe haber mere concomirancer rcípe–
él:u operationum
nat~rre_ : .
il lud, qn?d
eil:
re–
quili um ex parre
pnnc1p~J
operanus non fe
h aber concomicantcr ad operaciones illius,
fed efi: pnus illis:acqui fubli!lcnt Í3 en requi–
lica ex parte narurre,qua: efl: principium ope–
randi:ergo non fe haber concomicanter rcC:
pell:u operationum.Maior meo iudicio e!l
m:i–
nifeíl:a, nam ideo approximatio non fe haber
concomí tancer ad operationem, fecj prrecedit
eam,quia efi: conditio_requili_ca ex
pa~ re
'."Pc–
ran cis,&
lic
de, ca:cens ommbus cequilic1s ex
parre principij
operácis.Et _rac_io efi:, qui_a prin–
cipium non pote!l
~p~ran
mli_
de~ermina_cum
&
confürnrnm fub ilbs condmombus,& 1dect
in eodcrr. Cigno,in q110 cíl: principium, debe;:–
clfe omnis conditio,quia principium fupponi–
tur cóplernm in all:u primo ad ipfam opéra–
rionem,quod complcmcnrum includit nó
ÍO•
lum vinuce1µ operandi,íed eciam omnes con–
ditiones,quod exprelfe oíl:enditur dcfinitione
cauÍ3' libcr:l!,nam caufa libern cfi illa,qure po–
litis omnibus requilicis poceíl: opcrari,vel non
opcr.ari,v bi iuxra 'communem fenrenciam Do–
él:orum, qui mclius philofophanrur decaufa
libera, per req uilia incelligunrur etiam Om• •
nes condi tioncs,& dicunc quod omnes de–
benr prrecederc operacionem caufa: liberre,
quia 01nnes illx complcnc cauíam hberam.
Probarur minor,illud, quod dererminac, vel
compler modum elfendi rei , efl: condirio ne–
celfaria ad operandum:fed fub!ifi:encia decer-
. minar,& complct modmn elfendi naturre fub–
fiancialis:ergo fub!ifi:enria eíl: condirio neceí–
fari a ad opcrandom ex parre narnrx
;
maior
pacer excmplo animre rationalis , qua: poteíl:
ltabere duos íl;arus, coniunél:ionis
fciliccr
&
fcparalionis, & non porcfl:
operari nili de–
rormi1yire per modos illos ,
&
confequenrer
modi illi funr limplicicer necclfarij ad operan–
dum,atquc ideo animus racionalis non pocc(I:
opcrari operaciones humanas racionales
&
virales li nc vnionc ad corpus,
&
operaciones
pare 1111clleltu'ales,nili feparara,alias in cor–
pore polfer operati operaciones pure inrelle–
ll:uales,
&
fe poíler incrlligere per propriam
fubfianriá,quia pro priori illo,pro quo prrece–
dir vnioné,haber virrncem ad intclhgendú,&
nihilominus non
fe
imelligir, quia ad ralem
rnpdú operandi indiger nacu fepar:trionis,nam
in corporc folum poccíl: efficere operaciones
dependen tes
a
phantafmare,&
a
materia:ergo
illud quod decerminar,vel complct modú efsé–
di rei efl: necelfariíí ex parce principij ad ope–
randú,& in hoc fenfu cíl: veríí commune illud
axioma,modus operandi fcquicur modú clfen–
di,id efi: fupponic modum elfendi rei decermina–
cú.Sed íubliíl:cntia compler & determinar mo–
dú efsédi natura: fu b!lamialis,vt farenrur om–
nes Doll:ores, eíl: cnim vlcimus modus fub–
íl:antialis narurre : ergo efl: condicio necelfaria
ex parte narnr:i: fubfi:antialis ad operandum:
ergo fubliíl:entia non fe haber mere concomi–
rancer refpell:u operationum narnrz, fed eíl:
prior illis ptioricare n:uur:i::& in hac racio–
ne,mea quidem fenrcntia,fundacur aliud com–
mune axioma,all:iones func fuppolirorú,quod
defumimr ex Arifl:orcle, qui licer illud non
exprcíl< rir his vcrbis , nihilominus promlic
illncl aliis :rquiualenribus,quando dixir all:io–
nes Cune
lingularium , loquicur enim ibi de
lingularibus deccrminaris in fuo elfe;illud ra–
men expreffe propofuir loanncs Thcologus in
H
h
~
Concilio