u.o
Thefíturi lndici TiJu!m V.
~ap.
XXV111.
por
el
alma deq11altpii<ra prrfona, hombre, 8 m11grr
EO·aiíol.
Y
loslndios,y Mormos,y Efj1aiíolespobm,y
/o,
1"'
frum >.otros,Fray!rs,y Monjas, do1 r(a/espor
fada peifona dif11ma. Demnmra q11e
m
las dicb.1s
B111/11sdeDifimrosnohadc a11ermasq11e/asdichas dos
rafas;y diferencias.
Vbi quidem non prorfus ex–
p1 eílum an H ifpanus fumens Bullam pro lndi
anima aur ltcbiopis, tleemofynam eamdem cri–
bucredc;beat, quam pro anima H ilpani deber;
folum nim dicitur debere quamor regales tri–
buere pro anirdl Hifpa1íi de!i1néli. Verum licet
non exprimacur, ex eo viderur non obfrurc de.–
duci; quandoquidem proanim& Hilpani camum
illa maior taxa confiituimr.
Et
ita aduertit.P.
r~dor11m!n
Mendus
Dijp111. 36. 1111m.6.
Pomitaucem hoc ita
; ,;:,;,:;:, co-
dilponi,quia Gltm pro
lndii~
illa
fit
r~xa
conílim–
ta,
lndorum bono dl cal1 affignanone confül–
tum: ve fcilicet H ilp:i:ni in beuefuciendo lndis
No Hif}R-
reddamur prompriores. Vbi
&
dubicari pocell
ni& defu11-
an Hilpanorum nomine illi camum vcniant, qui
a;,
•n.p.o-
veré cales Jiinr, &ad quos camum bcneficium di•
dtjfopojfit.
rigarur:
lic
enim nequc Irnlis, neque Belgis Bul-
la
proddfe porarit ; vel
li
porell prodefü:, an
fü
faris pro iplis minorcm raxam erogare.
Ref'lutio
243 Ad quod mihi videtur vti.
certum.re•
•ffirm<ti-
fpondendum. H ifpanorum nomen non ille po•
füum taxatioe, fed per contrapoGtionem ad In–
dos: quod ell iuxta lndorum ipforum loquen–
di mortm, qui Europxos omnes, albos fcilicec
homines,
&
ex iis progcnitos, Hifpanos vocanr,
&
communi nomine
Viracochas.
Et vero Bulla
D efimélornm extra Indias ad Hifpanorum ani-..
mas nonarc1amr, quiaid ex nu!HI ipfius claufulii
colligi potefl: ergo neque illa , qux pro lodiis
coucedimr, qua: ¡ninus ampla non et!,
ék
ita
quemadmodum qui in Hilpania aut Sicilia de–
git, porefl illam pro anima eius ,
IJUÍ
in Indiisde-
P.MeHJii
fonélus efl,
iüm~re,
ira e conuerfo. Nec mo–
<Dntrariü
ucat qpemquam
1~,
quod haber P.Mendusfilpra,
non dom•.
n11m.
s.
poffe fCJhcct hanc Bullam fumere cos
qui pro
fo
poffum Bullam viuorum accipere,
&
pro eorum animabus , qui viuemes lndul–
gcmiis fungi valercnt, Cum enim exteri non
poílinr pro
le
Eullam fumere, non vidernr iuxta
prrediltam doélrínam pro s:ilClem poffe Bullas
fumi, v_t dcfunélis prollnt. N on inquam mo–
Ut'at, quia Auétoris diéli alia ell valde diuerfa
rnens : cum enim
fe
referat ad ea, qua: dixerat
~¡:,,;;~!·
Di[}
4. de iis, qui Bullre indulgcnriis frui poffunr,
An fiimi
ex illis tantum colligirnr non poffe fumi pro
'1"'•'·
Cacechumenis: fic enim ipfe tenet, aliis contra-
rium IC:ntiemibus ; licut nec pro aliis Bullam,
qux viuorum ell,ad effeétum aliquem pofl ipfo–
rum monem. H oc ille vult,
&
non aliud; vnde
inepte ad cafom prxfenmn aduocamr.
~od
vero minar taxa poffit pro exterorum animabus
mbui , nullo modo putefl admitti: quia alias
Bulla defonétorum fauorabilior effet refpeélu
cxtcrorum,qu!im Hifpanorum; cum tamen con–
trarium effet potiusafferendum: quia cum ipfi vi–
uéres vtamur Bull3,
&
fuas pro
e&
faculrnrcs im–
pendát,a:quiílimú efl vt defunéli,
li
aliqua finura
efl
iua:q~alitas,
maius beneficium affequanmr,
Tndomm
244 Circa Indos aurem , pro quibus ab
n•mm<
An
Hifpanis minar talia requiritur , dubirari potefi
v•mlmt
quinam venianr eo nomine
:
vbi qua:flio ea–
~;;;'.'m
g•·
d~m
·coincidfr
1
an Hifp2noqun
nQmi~e i~li
iri:
rclligendi lim, qui
ex
Europxis;
&
indis mixtirn
fum progenici, an vero Indorum nomine cen-
fcamur. Circa quod in piimis dirn nacum ex
Europa:o
&
lndn, aut ex Indo
&
Europa:i't,qu9-
ad hunc effeétum non eíle Hifpanurn cenfen-
dum ( vt hoc nomine Europa:os omnes com–
pleélamur.) Sic P. Q!imanadueñas
dePr«ctptis
ui
•ffiÚ
Ealefi.e,Traélat.6. Sing11l11ri
6.-generaliter llaruens
~.,,
&
lic
genitos omnibus lndorum priuilegiis gaude-
nor.n•llorii
re , vnde
&
eo; de quo loquimur:
&
ame eum
f•nd•m•>I•
Ludouicus
Miranda.inManuali
Tomo
1
.qu.efi-43· wm.
artiwl.2.
s.
Prttter.
&
in fpecie nollri casus P.
·
M endus
f11pra,
1111m.
8. qui ex eo probanc : nam
ex Indo genims, lndus ell; quia filij patris le-
quunrur originem.
L.
AjJ11mprio. 6.
§,
Fi/im_
D.
Ad
m11nicipal.
&
alibi vbi !Cribemes. Si autem
mater Inda-lit, inde eciam computatur origo, ve
efl compertiílimum. Vnde
&
coufangui1¡iras _
pariter ex linea materna ac ex paterna ducitut:
&
limilia ex vtraque impedimenta oriuntur. Sed
§1.!!•de/Aif·
certe fimdamemum hoc vidétur claudicare ,
&
d"ª"
•· ·
dum vnum probar,. aliud ddfiruit.
~i
ex Indo
Jlmdi111r,
genitus, Indoscenfori debec
:
ergo qui ex HiCpa-
no, deber haberi Hifpanus
:
acqui Hifpanus ab-
folute rafü,priuilegiis lndorum non frnitur: ergo
neque mixtim genicus, fi abfolure tal is eíl. Nec
fatisfucic;P. Qyimanadurn tantilm probar geni-
tum ex oiatre Inda eITe mixti fanguinis vere
&
proprie.
~s
enim de hoc dubitat? cum
lit
fub-
ieélum qua:ílionis.
~od
amem fo:rnina: ad ge-
nus fpeétenr,
&
confan¡;uiniratem fundent, etiam
ell indubitamm. All hoc non obllanre,
ex
Indo
genícus
&
marre Hifpana lndus abfolure dicitur:
ergo
&
H ifpanus ex parce Hilpano
&
Inda ma-
tre progenicus.
145 Ideo melilis probari potefi; quia ex
Mi~,,.,,.:
Hifpano parre genitus,
&
mulro magis ex Hi-
tiotx mix.
fpana marreablolure Hifpanus non ell, fi ex ma-
tione.
"'
rre lndh utlndo patre veniat origo
:
ergo cum
911.•n!·
'llt
tantum pro Hifpanis i:naior taxa Bulla:
e~ig?tur,
¡.;,;:;¡,;:
non debent co nomme comprchenli ¡uc!ccari.
pkxnonft.
Anrecedens ofiendo
:
nam mixtum non ell ab-
ex quo
,¡¡.
folute limplex, ex quo a:qualiter ell compofi-
rw.
mm , neque eius nomine abfolure gaudet, vt efl
penirus exploramm , prxlertim in viuenribus:
genims eni\n
eJC
afino
&
equ:'l, non efi
afinus~
neque equus, fed mulqs; ex fue
&
apro, neque
fus, neque aper cll, fed hybrida : ex pardo
&
lexna,
11Qll
pardus , nec leo ' frd uo-pardus.
Et
lic
in aliis : ergo fimilirerin cafo, de
qL10.lo-quimur.
Q!,i:
ce.niílima períualio apud India-
rum incolasin cauíla fuir , vt pro
lic
~atis
fpecia-
lem graciam
ii
Sede Apollolid corum falmis fo-
licici curatores expofcerent, ve Indorum'poífenc
priuilegiis quoad iucunda matrimonia frui. V)>i
R<fP•nfo–
nequit dici vulgarem illµm fuiffe lenfum' dequq
nes .liqu<
non curandum, iuxra ea, qua: adducit P. Qpin-
conf"'"'"
1anaf11pr:i fing11/ari
7.
n11m.7:
Qyia licexiíliman-
tes
&
petentes, non vulgares homines, fed valde
fapiemes
&
experti fueru1lt. Nec
~efponderi
vl-
teriu,s potell priuilegia illa ad collendos fcrupu-
los pollulata:nam
fi
ea
racione id tanclimf.idurn
fuiffet, ame pollulationem fui(fet vtique prnél:f-
catum virorum fapiemium Coilfilio,
vt~nGliis
:iccidit:
&
fpecialiter comprobari potefl in
P.ri-uilegio Pij V. ad recitandum diuinum Officiurn
tou1m
man~ ra~on~ icin~ris, occupatio~~~i;~~