150
The[auri lndici Titu!m lV. Cap. X
X.
eorum commiílio dirigirnr, remilfols fegerent.
~od
norarnm fcio; &
(i
ira eH, fatis ex eo li–
qucr, quo ípiritu illi iu cali inquilitione ducan–
tur.
f2!:·01Jiam non De11-1 -uolms iniq1ti!11rtm
ti/
e.e.
PfJl.¡.•.L
Pf,.fm.
5.
verf
5. iniquirarem inquam, conrrariam
frilicer requitati.
Vbi
&
credo graue peccarum
dfc
poíle, fi cius, qui in Ecclefiafiidi cfi pofitus
dignirare, vulgarorum dcfcéhium caufa bonum
nomen non leuirerdenigrerur.
ln rndii
1
t88
Secundum noraru dignum occurrir , in
on
?'""'
lndiis id frcquenrer accidere, vr Vifirarores,
&
ittJtx(yn-
judices Refidenti:c exrraiudic:afacr plura ícianr,
1;:7,:;,,:;¡;
qua:t~tnen
tefies
_negantf~
fc1.r~ , ct'trn
far.isfciant
nomia
¡
11 •
apcrre; quod &
tp~s
efi.¡
udictb.usmam~fium.
uari ad
Hac ergo de caufa mulrones Cap1mlamcs mpro–
pO!nií
pro.
barione deficiunr,vr non poílir illa ralis effc, qua:
pmionltlii
ad pamam ordinariam íufficiar, velad grauamen
imponeml.i
proporrionatum deliétis imponcndum. Qyid er-
go faciar 1 Exiílimo non peccaturnm , fi graua–
men proporrionarum iniungar
:
nam licer pro–
bario non ira pltna fir ,adeíl cxtraiudicialis nori–
ri:c adminiculum : quod licct fe fofo
11011
fofli–
ciat juxra communem íentenriam , de qua P.
Leílius
Lib.2.
G:p.29. 1111111.
84.
quando ramen
adefi, aliqucm pottfi elfeétum bonum habere.
<l!!od probo: nam judcx in co catU probarionis
defrétum íupplere poreft pcr rnlcm notitiam ,
&
reílisvicem habere; quandoquidem tefies ip–
fos audiuiraliter, quam juraucrint, fcmienres;
:rnt alias ícit eos ira íemire: eílque valdc in–
commodum bono publico, vt dtliéta ob ralem
reílium corruptelam remaneam impunira, pra:-
§J!!am
id
f~rrim
judicum, de quibus
~mra e~.Lle~um
fidu–
exptdiae ne
eta, vt eos fuo nomine velmt 1ufiir1am 1mer íub–
i11d1e_ü
m-
diros exhiberc.
011ia deml4/i
prw.1 p!e[lmdi
Jimt,
~;;;,:~- q1~ift
prohibiu$
~x;;¡¡i~11-1
miftu;rtmt.
.
Q.!_1id enim in
pHnita.
altpda1lmem,fi1pjife 111homfl.1 cozitag1011e commam-
/em
1Caíliodorus
Lib.9.variar.
r8. Quod robo-
C•Jfiod•-
rari poteíl ex probabili doéhi!)3, praxi ips2bo–
norum judicum comprobara, de qua P. Leílius
f11pr.l 1111111.
1
04.
f.
Gaípar Hurradus
Difjmt.
1.
de
Iudicioforwfi,d:ffial{t.9.
~od
íciliccr,quando de–
liélum efi ludici ip'fi notum,& pubhce nororium,
&
expedir illud fütim puniri, non
fit
neceffaria
vlrtcrior probario ; fic en(m aliquando Jarrones
in Aagrami furto publico re
pmi puniunrur,eri:ífi
.
Iudice inferiore ab!C¡ue alía íolemnltate.Pro quo
;,1.:~{;. &~idendus P:FragoíusTo~ld r.~ag.J29.~.116.
la 1
,ffe
¡u·
vb1 cum mulm probar quod fuét1 emdenua tan–
mn
• •
pO!-
ram habcar vim in omnibus criminibus , vt fup–
nam infli·
pleat vices accuíaroris, reílis,
&
totius procellus
gendiJ pro-
juridici, quando ipfi judici delinqucns efi noto–
"""'·
rius cum hac fuéH cuidenria. Ex Caicrano pr:c-
ferrim
2. 2.
q114f.
67.
anic.
3.
&
P. Leffio
f11pr:i.
Ergo noriria fpecialis j11diC1s
in oruine ad con–
dcmnationem aliquid conrerre potefi' & ira..fi–
militer in caíu nofiro, vbi probacio aliqua efi,
licet non proríus plena , quod non negabuut
Auétores proprer addull:am rationem, licet noa
ira id exprefse; quia caíus non efi obuius, f.iteau–
tur. Q!ja vero merita cauf:c in fupremo íum
Indiarum Confilio diícurienda; ne illi impurerur
exceffos, porerit ,
&
debuit plenam de omnibus
informacionem remitrerc, proprerquam Domi–
ni, non aliter vt credo, judicabunr.
Dtp<imtt
Deinde, non!aeccabir Vilitaror aur Refiden–
inpro~.,,
..
ti:t judex, fi accu
a~rem
in probatione deficien:
r
tem non
cond~mnct'
eo
fcilicet ~llÓd
non
plen~
mnonde–
probaucric ; qui::i reíles vocati dicc::re vt:rum no-
bm
ft111itl
Iuerum in judício ;
q~i t~men ex~r::t
jud_icium
14
::t:;~t,
rem f::temur, de quo fuflicienter V1ficaton
con~
J,.,
,;,,,
fia~
:
1d ex e? probo;
qL~i~
od condcmnandum in
cul¡a
•ce(:
cafu
n~pe~ d1~?
efi fumc¡ens fac_ulras "" pra:-
di1.
fumpca Pnncip1svolunrate , vt v1deri apud cita"
tum P. Hurradum poreíl; mulíO autem verius
efi ad abíoluendum dari illam in cafü adeo vr-
genri, vbi fine aliqua rua culpa accufator in pro-
Datione defcétum fuílinet ob maliriam aliorum ;
cum certum fit, volumatcm Prindpum prom-
ptiorem effe ad foluendum, quam ad
condem~
nandum , Dei adinfiar, qui ad benefaciendum
fponre
pr?cedit,c~m ~amen
ad pleélendum quo-
b m1
al
dammodo rendar mu1rus ;
VI
probartt vtiq11e
110-
!"'••~
.
b'.' Detu,
q1'.Mipfe
eos
nolu_eritperdere
,
fed ip[IexlDTfo-
~;;:~"
m–
m11, Vlpmrmt.
vt Salmanus loquimr,
Lib.
1 •
de
G11bematio11e Dti.
Et quidem fi Rex ipíe adeffct,
Salui•n.
incredibile efi eum velle damnare , quem in
cauíx progreífo videret inculpabi!iter impc-
ditum.
·
190
Tertium. Vifitatorcsgrauircr peccare
Cir<•mor–
polf~,dum
mortuorum in cauílis teucrius immo- '""
m1tiu1
rantur.Q!;1od in Indiis debcat 6cri caurum Regio
agmdum.
refcripro, quod haber Dom. So!orzanus
Cap.
7 .
citato 1111m.63.
<l!!ia enim mortui defendere
fo
nequeum,judicium vehemenrer vrgere, inbuma-
num videbitur, nifi pars
fit,
qua: de proprio agat
imerelfe, quo etiam in caíu, de rigore juris ali-
qu_id
rem~ttendu~:
fe?
pr_a:cipu~
cilm de prena
agnur Ftfco apphcanda, ita cmm de Regia efi-
pi~tar: ~r:i:li1me1~dum,
qua: colligitur ex pra:di-
ll:1
relcr~pt1
verb1s.
Para~11e
ejloce¡p,
y
fo;
de
lito>
l!.tgi• le¡,
fa
1111
c.jl1gaiios.
Neque ernm vult rigorem prena-
tenor.
~
rum, Íed punitionem, qua: etiamfi moderara
fit
erga mormum, qui defendere
fe
non porefi, fatis
videturexalta: Ratione a:ratis, valerudinis, fe-
xus, pauperrnm, prenarum moderationcm leges
admittunt : ergo & racione mortis , malo-
rum maximi, quando jam reusad tribunal fie-
tit Chrifii,rationem pro commi1lis omnibus red-
dirurus.
1
9
r .
~e
quibus
a~tcn~
judicum íupremo-
De
P.
Fr:s–
mm
~chét1sdebeat
íynd.icauo proccdcre,ac mul-
gofa viro.
m alus ad eam ípeétannbus, pra:rer Auétores
a
d•Elo
;uá1-
Dom. Solorzano ciratis agit P.:Fragofos
Tomo.1.
~~m,&
e–
Di(j111t.23.
per
tot~1~ : _v!~tndus
quidem; quia vir
¡!,:;:,¡;.:
efi dollus ac fam ¡ud1cu.
¡;
1 .,,
fon-
·
CAPVT
xxr.
DeMiniíl:ris alijs Indicarum Audientia–
rum,& quo!!Jodo aegorium confcien–
tiz debeanr perrraél:are.
S
Vnt in illis Alguacelli maiores, Relatores, ·
Cancellarii, Tabelliones , Janitores , vt
ominam alios: de pra:futis autem ble qúod
oppottununi vifom fuerir, iníerendum.
s.
l.