'1JeTogatu
iudici6tá pro criminilJt#
ptmíendiJ.
fli,;tm
,,.
ftm1r~1m
Gr
~d
propria
ex
lndiis
Cine
fubfiamia
mrivmim
ahquareuem, vt
lit
fabula
con.terra~eoruo:.
In–
tr••ifrtrii-
Íupcr,Ci in eo
!it
ílaru,-vt vxon mag1sonen furu–
'""
'1"''
rus
Cit,
quam folatio; quia lcilicet laborare jam
aliq
11
•~"'"
non poílit,in eo quod prius, & ita vxoris labore:
/i•
11 • 11 •·
vcniat fuílcnrandus
:
quibus addi poteíl opinio"
ncm dfo aliquomm vxorem
ten~ri
lequi virum
honeíl<lex
caus~
tranffetantem. Pro quo Dom.
Solo1"°'1nas
1111m.
2'7.
adducit Fr.loannem Bapti–
fiam
i11
Ad
11mtiii1s in 1abHia, v. Ma1rimo11io,
&
Zuritam
Q
¿1.tf!. 38.ináica.
fed Fr. loa¡¡nes Bapti–
íla
¡iwoloc
onihil tale dicit.
Ferdinandus aucem
Zurita
Propofitiom
3. oppotirum !btuit, quidquid
PropoJit.
t. circa conueniemiam dilpumit. Et ipíe
D.
Solorzanus tnagis ex conCilio, qui11n de pra:–
cepto procedere ait, Jt:d cene aliquamulum pro–
babilecíl, guod,ipl<: non negar.
v1
mdidt~
160
T errio. IUdices criminis quando circa
bwd"'""
ilh inquirunr,& aliquis licenriam vxoris le habc–
~,:-:;,;~.
rc.r~ílatur,
00¡1depem credcre, nili pro
~o
yro-
b.tbtha deprehendant argumenta, vel quia !tcen–
tia per aurhemicom conlhr infüumcmum, ve!
pcr vxoris epiílolas, aut per idoneos reíles, ve! íi
probariones non fim a<leo concludcnres, modus
· viuendi vxorari
~alis
accedat; quia ícilicet honeíle
vi11i¡,Sacramema frequemat:, non cnim eíl ciedi–
bile illum falmis
lua: oblirnm ÍJcrilegia fre–
quenria commitcere , & alium effe
ah
co, quem
C•~·
Ex
opera manifi:ílam.
Pro quo cíl
Citp.
'fj.x
jl11d11s
fiudtis.
de Pra:lumptionibus, in quo fic habemc:
Q,!_1e111-
fi
c11mq11e mim vir1111ibu, fl11dere
ClllJJ
mode¡?i1 romm:n-
yn:~,,;;.:
t1«,a11diúo11if•pimmm,obfmianti.t man.1Atorum Dri,
Í:m~
1
;,
71¡axi11¡.i
(ililplic~wi,
&
h111~iliwi
viJ:rii;l111i11s
m1111d~,
iuxt•
fo-
&
reUa opera 1melbge.,
Sic
1bi:
&
10
Cap.
li>
C1111é11;
eros
C•••-
11.
Q,!_1.tjl.
3. fic ex D\uo Gregorio habetur:
Vt
nis.
nimi.t k11it•1isej]e oflmderem,
{i
q11is m•la i:ra11ia ere
-
¡frr~fl¡1dea1,
q11.t probari non pojlmt.
Sic ilk.
Lib.6.
'Ep1/lol.1 4.
Hoc ergo negorium cc1m
ad
crimina–
lcm indaginem rcducatur, ea enim
ele
caula jlldi–
cibus maioribus criminalium comwitticur, arbi–
traria eíl,juxtadiéhn.153.& ira eorú bono zelo
AJ!eriio
4·
juxt.t requitatisregula,s;r>mittet¡dum. Pro q11Q,
P;'.'.;Ji'!,;f
161
Die~ qua~to.Sicut Prxfa~i
judice_s pcc-
Í'
1
Jill
care per conmucm1am poffum, ¡uxta d1éb
§.
~~.
p::,¡_
pr.eudmt.
ira
& per zelum pra:cipitem, qui ali–
pi1i,
q••
quando non finit vericaris lumen peruidere. Pro
"'.
mf"'"to
quo Diuus !Cidorus Pelufioi:a ira Ícribir,
Lib.
1.
dmiltn:tn-
Epijlol.47. Pr.er11r.e a11Elorit.u,& potmtia,ni(iman–
du<.
f11m1ái11e t0t1á1atttr, ipftq11e fuJttir.u Deo.miniflrans
D.rfi:i.
p,.
11.fiit!ge4t, arrogami11
poii'Us
e
1
1,
&
imm.tnit.tJ:
Ji
Vtr~
lr1f1Di..
lm11acem admixtam babea
r,at
pe ream j11s regar
&
modermir;mm demum
&
integrit.tJ,& bem¡,nit.t< efl,
&
.tq11i1arisvia,
&
rem
m rranq11iUiras,
Sic ille ad
Nemefium. Zelus ergo
a
manluerndine lucem
accipit, vt íic judicium prodcat conforme pcnirus
xguitati. Non ergo prrecipiticurlu,íed m:menti
D.Bt7nAT·
ad judicium, prreíeniil\ fonguinis,
veniendu~:
¿,,,,
De quo íic D1uus Bernardus T cobaldo Comm
ícribit
Epiflo/.
37.
&
q11idem in-t•lib11s,vbi mlpa
'4111
11per11t, arque im.w11fa!Jtlise/fe v1dmtr, q1111te1wsn11Ua,
11ifimm i11fliri.tperic11!0,mijeritorái.t Mt•fio reli11q1111ur,
uia111111nc tremens,
&
áolem vi111licem vos ex/Jibere
Aff'mio s.
Jeberil.
Sic ille.
f,~1;';;:
162
Dico quimo. Iudicescriminis noélur–
imtos
•ffe
nis dcbent periculis vitandis Ípeci:rlem diligen–
euflo.'Ú<.
tiam ad11ihere : vnde & circuire ciuimem ido·
neis 111inifuis.infuuéli , Guod ad eorum fpeét:it
officiurrl. Quocl
ea
quidenfmoderationc ah (pfis
EltEÍi0t1>
faciendum vt ad laborem diurnum, ad quem ma-
rum
flp~
ne recurrendum cíl,non reddJntur
i11epti.lnquo
P"f'fl''"'
quidem,Ci vires fuppetam,peccari grauirer potcíl,
Vt en manifeflum
l
ficut manifcflum etiam en in
1J10rum judicum e)eétione fa:piliimc peccari
:
cli-
gumur enim homines jam lenio
i11u1ile~
, aut
morbis incurabilibus impc<liri. N
une.inLi111ana
hoc Prrero1 io ex his vnus ómnin
o ca:cuseíl, qui
criam Ci e!aris e!Ter oculis, ex alirsdilbis eb.(bcu-
lis, quibufcum venir, mini1ne idoneus habererur,
·Vbi
obuia excufatio
~n,
calia obílJcula non prre-
uiía. Sed nefcio an in Dei oculis , aut etiam ho-
minum illa mereaturadmitri. Cum enim,ad e)e-
étionem huiuímodi, qua: de pra:cipuis tíl, notiJ
tia debeat exalta digendorum pra:ccdere : quis
defeélum nocirire pro legali excufatione cenleat
adminend\1m
?
Honor~nmr
fi:nes, lt:d íine ofli-
ciorum dedecore; & iis qui otio,,quil'!I negotio
apriorcs ium, viribus congruemia rribuancur.
~¡
f •"
Sola fem1m vita
e}
q11ieris i1111wiffo rwud1a.
Verba
q<1om•:Ít,
fumTheodorici Regís apud Caíliodorum
Lib.
5.
'h'""ª"·
i.·
variar.
25. Vnde Bacauda: feni congruam ami-
C•fiiol,
bui: die;nitatem;!J.!.!alwtts
in ex/J1bemlis vo/11pratifi11s
offioj IJ11i11!mra manf11m1Ji11irn0¡9t.• Gwefirio i11girer
perft11a1is;vt
ille loguirur.
C AP .V T
X I X:
J'.legii P.rzr0rii
F"iícalcs
quibus
confcie–
ria:
obl1g,.nouibus vrgcaurur.
S
V
ne
illx 1req>aucx nec leúes, cum
ad
eO'"'
mm
o!Ecilrm ípeéLc, vt legcs,ac Regia re–
ícripta leruenrur , ac legum violacores pu–
ni.mcúr; jurium Regaliu111
P
atroni Íuhr,
(je
priua–
tonim quandoguc in
c~ulis
pcculiaribus,& in In–
diis id Jpeciale,vt lndorum etiam pacrocinium ad
ipíos percineat: pro quibus
16 3
Dico Primo.
fil~alesin
í"is,.quxad jura
Afferiio'(,
Regali~Ípeélam,
non poffum feq11i opinio_nei:n
;~:!.'!.m·
probabrlcm F1fco aduerfantem, vrpoffum ¡ude-
~1'•
can·
ces
juxta fatis recep<am opinionem,&oppa!írnm """""'
fieri finegraui
conlciemi~
nequic lxlionc.
Id
•mp!lfú..
·probo : nam :rduocatus pro cwfa alicuius , fi
partí parroci11erur adnerfa:. pra:uaricator en' &
grauirer peccar
:
Argui
Filc~lis
officium aduo–
cari e.xercet,vt en planum;& ira Regiuscriamad–
uocarus vcx:ltur, vt videri pot<íl apud
Dom.So–
lorzanum
Lib+Ctp.6.
& in PolitÍGa
lib.5 .Cap.6.
ergo nequit parcem ampleél:i contrariam,
&
fic
indefe11(um Fifcum reliquiffe,
1·64
Dico técundo. Si lis ar.qua pro Piléo
Affirii.t.
nondum mota lit, & Fiícalis videat Filci jus mi-
P'ffe.
a
li11
nus e!fe probabik, non renerur litem intentare.
•
hAmm,(1
~oc
viderur mihi valdc
v~rofimile;
_
q~ti
a _credi-
;J;~,,'.•"f.:
btle non en Regem velle ¡os íuum mmus
fi.md'1-
b.bws/.i.
·
tum mdiori alterius juri pra:ferri.
P'ro
quo fa-
cíum, gure adducit Dom. Solorzan'usji1pr1
n11m.
4. Sed illud
e.Y
L.z..
Coá. áe
A./uowis
¡
&
in Polici-
á
;'.
r
{on.
N"oh prretereundum,-lmperatoria
voce prolatum
:
P'ofior
eJI
ap11d 11os (a11fa pri1wo-
rum, qiilm Fifcirme'4.
~od
vrgeri-poten ex eo
p,,;,,.,,,;J
q.uod fi Fiícalis tale rron habererofficium , &<tb
<~•fisqu,(:.,
eo vt juriíprudenre qu:crererur;num calis cónUe-
fi"''"'"
niemer imenrari lis
poíf~t· ,
non effe id conueni-
""'•"'~
ens refpomkrer: ergo cum ad eurndem ípeékt
AOll'