Pfa
Ver[ L.§.
V
nicus:
809
tantum beneficium nihilo meliores reddiderir,)
id qnoque per
icunm efl:.] Sic ille.
Card.Caiet.
9
1
1.
Alicer Cardinalis Bellarminus , cuius
h~c
verba?[Ho videlicet eft: opprobrium,quod
portabat in íin1.1 fuo, quod inimici Domini ex–
probr:irent popr o Dei, commutarionem Chri!l:i
foi,idcfl:,quale1
·ompenforioncm habuiífet Da-
Commu1a–
tio P'º
cC1ffipcnra ·
tiooc cum
[ub11l i
cx–
poÍ111onc.
uid
a
Deo pro ta
1
amplis prorni<Iis, defl:ruélio–
nem <Adelicet Re ni fui: narn commuratio hoc
loco accipirur pro compcnfacione, ve Matth.
r
6.
Y,.
1
G.
Q5tam com urarionem dabit horno pro
aQi'ma fua?nam vox
ebra'ica
mJ!lf
Hikeuorh
lignificar propric calcaneum , & ind€ accipimr
pro veCligio:nec defunt qui
le
verrant, vefl:igia
Chriíl:i tui: denique ligrnfica
·
m
mercedern,
qn:e darur in compcnfarionem,
Jl
rnra–
tioncm meciti; ac per hoc pro' compenfacione ac
commutarióne accipi pocefl:. Arque hxc fucilli–
ma ratio efl: concordandi te xrum Gra:cum cum
Hebra'ico:qui enirn vertunt,velhgia, liue irinera
Chrifl:i mi,nullam ratione
1
reddere poífunr,cur
Qpid in illa
Seprnagima verterint commurationeri1. ] Hrec
d1fplimc.
doéli!limus Cardinalis. In cuius difcurfu difpli–
cet quod in aliis quorumd:in
xpolirionibus
etiarn difplicuilfe iarn vidimus : qnod fcilicet
Chriíttlm, non Dorninum, fed Dauidem inrelli
gat, q1tod equidem communis Parrum fenfus
improbar: & vbi R abbini etiam Me<Iiarn agnof–
cunr,valde
a
r:irione, & Chrifl:iana piérate vide–
tur :ilienurn, vt fui eum dicanmr,vt alias Diuus
Euangelifl:a , minimc recepiífe. Oportet aurem,
vr
illum amplius explicemus, quia non ira vi-
Ei11Cdell"
detur expeditus. Ait ergo quod licer originalis
clucidacio.
vox calcaneum lign.ficet, illius loco LXX.reéte
cornmutationem , qua: ídem
Gr
ac compenfatio,
pofuerunr. Calcanei enim nomine ddl:rulbo re–
gni Dal1idici deíignata, quod Deus velut calca–
neo
cunculcarit:qure defl:ruélio fen conculcatio,
tantorum promilfornm compenfatio
fo.ir, ve qui
regni perpetuam gloriam pollicims fuerat, illius
loco reddiderit,d füué\:ionern,ruinam,confoíió–
nem. Ergo LXX.fenfum expretfore,non verba,ve
R.cgnum
f::cpe alias.
Et
ve
ex imerpretationc iíl:a commo-
calcanco
dum aliquod eliciamus , mi rabile profeélo eft
deÍlgoa-.
quod rcgnum calcaneo delignctur:vc fcilicer n-
mm,
qo1a
.
¡
·
r
non
mdgni
telbgamus omnem regnocum
g
onam non che
duccndum.
magni ducendam , quando eam calcaneo vidc-
mus indicat:im. Calcar illam Deus, licue ipfe
reftatur:
Omni11m
e:~i;ellenti11rn ·&
humilium corda
Eccli
1
~.
virtme
cal'-11.11i.
Eccli 24.
Y!
.1
1.
Ve non íit ínter
v. e
1,
excellenres & humiles
in
conculcatione difcri-
Calcac
illurl
men : [ Ira vt nemo
fe
mea: porefl:ati eximere
Dcu.s.
xq~~
polfet, nemo conam aliquo impedire quod dif-.
ac
vll1a
aba.
(i .
I
) V
I
(,
·
S
·
('\,,.
lanfcnius.
po u1 va cret.
t an enm expomt.
~~
ergo
r gum ipforum corda conculcar, quomodo non
conculcet & regna? Calcauit gloriofum illud
&
charum íibi, ex cuius erar genere nafcimrus,
quidni alía? Prreíl:atergo generofo calcaífe dcf-
Munilm
li1oscalcat
.iil~élo•cs.
D.Pulgeo–
cius. ·
peébu,ne dum non ita calcantur,ab ipfis qui vi–
dencur dominari, calcenmr. Pro quo eíl: illud
D.Fulgencij in epiltola ad Theodorum Senaro–
rcm, qui freculo nuntimn cum omniumadmira–
tione romiferat: :Iraque mulrum gaudeo quod
iam facularis dileéli.onis nexil¡ms non tcncris,&
mundurn contemnendo calca ·,
a
quo, cum eum
diligeres ,
calcab~ris.J
Sic ille
cap.2.
D Auguíl.
9
1 ;
.,Sed iam
D.
I\
ngnfünnm pie
&
eleganter
Chriíli
loquenrem• audiamus.
'Hoc exprobrauernnt.
:~;:ci~om-
convnurationem
Chrifri
m L Hoc enim obiece-
quia
rcfur-
rnnt , quia morrn
eíl: Chriltus: quia crucifi.
1exit,
ims dl Chri{tus
nid
obijci.tis infani
?
~am-
nis iam nemo efl: qui obijciat; tamen
li
q ui reli–
q ui remanferunt,quid 0bijcitis quia mortuus efi:
e
hriíl:us
?
lile non perimebatur ,fed comrnutaba–
mr. Mortuns dicitur propter triduum.Ecce quid
cxprobrauerunt inimici tui. Non amiffionem,
non perdirionem : fc:d plane comm11rarionem.
Mutatus eíl: ille
a
tempora1i vita
~d
reternam :
mutatus eíl:
a
Iud~is
ad Gentes : mucarus eíl:
~ia
a
fo;
etiam
a
cerra in ca:lum. Eranr nunc vani inimici
~a:is
ad(i
tui,
&
adhuc exprobrenr commutationem
hri-
cr~~nc~li~
fl:i
tui.Vtinam & ipíi rnutentur, & cornmuratio-
nem Chrifl:i
tui
non exprobrabunr. Sed difplicct
Chrifii mutarío,quia ipíi mur:iri nolunt. N eque
enim eíl: illis commutatio , & non tirnuerunt
Dcum. Pfal.5 4.)'.20.)H a:c Magnns Pater.Circa
Pf: 1
quredici multa poífent,diuerfas in Chrilto com-
v.:~:~·
l11utationes plenis difcuríibus exequendo. Sed
hoc
a
nobis in Epirhalamio faél:um , vbi
&
lo-
cum prrefentem,
&
tanti Ooéloris expoíirionem
conari fu mus, iuxta nofl:rarum virium tenuita–
tem,itlultrarc. Fateor non vidcri illam omnino
lirreralern,'quia inimici non potuerunriuxra fen-
fum diélum commutationem exprobrarc. .-.. gnof-
Prxfaca
ex::
cenres fiquidern Chriíl:i morrem,& refurreltio-
p
)fitio
ve
nc:m arque afcenfum in ccelum ignoranres , non
a!hu
uda.
exprobrare pomerunr : &
íi
agnouilfenr, Domi-
num gloria: potius fide concepta coluiífenr. Sed
ver.o Spiritus fanélm talero vocem infpirauit va-
ti,qua & ignominiofam
exprobrationem~ edice
..
rer, & myfl:erium magnum íic exprobranribus
abfcondirum indicarer.
9
14.Vocisergo proprietatem ampleélendo,&
Qyx
!ª•
ca exponendo racione, iuxra quam ad vrrurnque
prop11am
ltatum , vereris fcilicet,
&
Carholica: Ecclefia:
menrcn;i '
fencenria referatu:, videmr dicendum exprobra-
propomcur.
tionem id íibi v0luiífe,Chriíl:um non
effe
Redero~
ptorcm, qui fcilicet compenfationem daré pro
rr.undi peccatis poílit, Diaboli poretl:atem com–
primere,eins ad ccrlum caprinos ducctc,& ::eterr
na rembmi0nc beare.Sed quid vefl:igia,calct!fue
iuxta originalis voc1s propri catem, íiue,vr vulc
Cardina\i Bel\arminus,calcaneus,vt cum com–
penfatione '\la: ltare po<Iint verfiones? .•!ultum
equidem.
p1teíl:as fumma C hrifl:i percal-
Potcmia
c:m um & co
1
.uenrer per calcc:s & vdl:igia,
Chrill:t cal–
ddignata.
e
{j
dicat. Omnia ft1billius pedibus
can i oomi–
polira, q nod
a
nofl:ro vare ¿ :aum. Pfal.8.
v.8.
ne
deÍlgaa~
Omni.t fi1b1ee1/fi fitb
pedib11s
ei1w.
Vnde
&
n:ges &
~[;
¡
8
8
regna conculcar, qu0d nuper d1cebamur. Ideo
·
.v. ·
ergo eífe & Redempror poreíl:;ideo fafrores legis
ccrleíl:i compenfatione donare : commutare
&
íl:arns,
vt ab infdi
·j
ad
fel1ci~!mum
transferan-
•
mr:Srud t ergo Diabolus per libi congrua orga-
Giabolus in
na, pcr ora fcilicer exprobrantium,
obfc~1rare
in
~o
glorifi–
Chrifl:o glorificatoris excellenriam, vr íic homi-
catoris glo–
num corda oblata prremij perpetni expeél:atione
11
~~ lludc~
torpcfcanr. Cun,1 tamcn C.hrifl:us contraria gra-
Ced
~~;.:re,
diatur via, & <eterno prremio ante oculos homi-
pander~.
mun
poliro , cos ad ipfum per vías legts
f¡¡a:
re-
élas_perducere moliatur.Hac Ce"tto rarioneinfir-
m am fonat
ille
natnram, dum reddit fpei fuaui-
tare ,la::riffimarn.
Frtc imudid1lm gaudere,
fa1111t11;
eft.
ic
Call~od
0
m1s
lib.
9.
6.
Hinc etiam
illud
Caltiodo·
lfaia: 64.
'lr •
•
OccHrrifli
ltf.trmri,
&
ft?cimti
iitjfi-
rus.
tiam.
Vl: idoélus Pacer T1rinus fic expofuit:Ad-
Spc
Canar.
h11,rcnri, fer11imti.
Sed q ui íl:are illnd poffit
vt
qui
lfaia:
64.
adhrrrer,occurrat ?
Emmnero,~
r
t
per
gra~iam
; ,
5
·Tirinus.
fuam, ve &
ha:Lear
ipíi (¡ni i¡ lms conforrio glo-
Ec ipCe l:r
1
s
ri:imr : ft:d lretanr 0.:;currit,quia vt
pr
•mum fe
occurric.
laborurn foruienri
&
adh<er
nri
plac1diílln1e re-
pra=fenrat. lnde fic fid
i
pculis ccrnens,
o pm1mr
iuíl:itiam
>