746343

Amphitheatrum

Mifericordi~.

~gratitudo

bencficij tanti , gratiam abijcit,

i:egreffiun ad

validi~r

crenum priíl:inum meditarur·. Audiendus Caf-

ma/licht~a.

fiodorus.

lib. de amicitia

§.

fil.!!:,od ch11rit.u

jit

Sab-

touor.

'bº

íi

.b.

[

ltlius pia:-

~tum.

V 1. ic .

Jt.

ngran~u .

pe~empr~-

clara

dcfcri-

na eíl: fah1ns , 1pfa eíl: flarus afpid1s , virus am–

ptio.

mi , vredo virrurum , venrus peíl:ilens ,

aura

corrumpens fiillicidia pjeratis , rorem grarire,

, mifericordi:r fluenta deíiccans.]Sic ille. Ex quo

~omodo

habemus mifericordiam Dei, edi magnam , etíi

muencor-

· ·

<liam expu-

uentorum magnorum rontem , 1ngrat1tud101s

gnet.

infeíl:ationc íiccari. Non quidem eo quod minor,

quam hominú maliria

íit,

qu:e

dl:

abfque dubio

maior,

omnimodis infinita; fed quia homines

obft~.ulú

ponunt,quod licct po.ffec fuperare,non

fuper:it, quia hocillorum ingratitudo pr<reipuo

.quodam timlo promeretur : vt perinde íit ac

mifericordia in illo, a malicia ingratitudinis ex–

pugnara defecilfer. Ná licet m1mqnam fons ille

perenni~

ce.ffer,& erga ingratos eriam fol benefi–

cenri(fonus oriarur,dú ramen gratiam congrnam

ad cepar;.tionem negar, velut exíiccarus viderur,

quia fublato beneficio congrua: gratire,quidquid

aliorum fuppetat, velut nihilum meritovidearur.

Duo vaforum genera enumerar

poíl:olus ad

Rom. , . •

Rom.9.v.21.

13. Vafa ira:, & vafa miforicor–

\'.:i.z..

:i.

dire,

fic

fcribens : [ Quod fi Deus volcns ofien–

dere iram, & notam fucere potentiam foam , fu–

fünuit in multa patientia vafa irre apea in interi–

tum,vc oíl:enderetdiuicias gloria: fure in vafa mi

fericordi:r, qnre pra:parauit in gloriam.

Vbi ex

omnium Patrmn, arque interpretum fententia

:Reprobi.

eleéti,reprobíque deíignanrur. Sed mirú cíl: qnod

cnrvafairct,

iíl:i vafa

üa:

dicantur

_... '-1dem teíl:etur Apo-

~~me~

íl:olus , Deum er::>

ck"'patientiz fure diuitias

b;~ f~~~in~

oíl:endiífe :

Suftinuit in m11lta patientia

vbi enim

cxpclhri.

multa patientia, nmlta etiam mifericordia, cum

Dei

ira

grari:e con

grure

fub.

traélione.

expeétet Dominus vt mifereatur,de quo

num.3

Sed refpóGo eft facilis. Multas quidem in fe Dei

mifericordias ex¡ierri,verum exortes gratire con–

grure,qua bene vfqnc ad finem operarentnr,nihi1

mifericordia: videntur

accepiíl~,

fed folá perpeffi

iram, qure in illius fobtraétione difpicirnr. Iam

ex diétis mifericordi:r, de qua agimns,magnitu–

dinem exuamus. Per illam námque felices anima:

m1lorum fummo

liberat.re

,ab eo, inquam, quo

mifericordia: deíiccarur

ns, vt va

ir<e canrum

habeantur. Quod quidem fpecialiltima: grarire

obtinerur dono, qua icafanatnr arbitrium, ve &

prouidum reddarur & cautum , anteuerrens pe–

ricnla, aur in illis forricer depngnando. De quo

fic Creleíl:inus Pontifex

in epiftola ad Gallos c.

Gratire pr'<·

vcique auxilio,& munere Dei,nó aufertur

diltre effe-

liberum arbirriú fed liberatnr, vt de tenc:bricofo

llus. .

lucidum, de prauo reétum, de languido fanum,

~a:ldhnus

de imprudenti

íic

prouidnm.

Sic ille ciratns

3..

apa.

Perro Diacono

libro

gratia

Chrifti cap.8.

om–

nino illi D.Bernar.:lus concinic, qui pra:rer liber–

tatem a_duriíllma feruitute' manum forrem ag–

nofcit in tnendo illam, & renorem vita: innocen–

tis fufünendo. Addit.

Creleíl:inus lucem,

prouidenciam curo robuíl:a fanitace; quibus prz–

fidiis itur inoffense in hac via, neque ad dexte–

ram, neque ad ftniftram declinando. De hac mi-

Pfat.u.v.6.

fericordia locutus Vares rex in Pfalm.12. v.6.

Et mifericordia tua fobfequetur

omnibm die–

Subfcqu~-

vittt mett.

Non quidem or•fa fobfequela.

tur'

S d

d b

t·

mcliihpro·

e vt e

ono proue at

me tm,

a1c

nmo

uchat.

hic, vbi m:mns fortis iic comicanris agnofci-

tur

cum fine facis difficiles via: '

infeíl:iltimi

in ipGs aduerfarij. Vnde Flamminius íic red–

didit.

Nec me P1tter d11lcijfi e,

Vbi Dei

P~r

hM inexplicabile

~·

manos for-

Vt.u

euntcm

deferM

ns cognof-

Ouam hoc diétum

Pater dulciflime.

cirur.

N am in hac mifericord1;

;Patrem

Deus dnl-

ciltimum exhibet. .

~~p~larat

_Dominmi:

'.~e-

dulciffi.

)

ge1;n , Pafrorem , t;nt

falnu, dum alta 1llins

mnm

Pa–

beneficia comn

~ no

J.;.j

Domimu regir me,

feu

rrcm oficn..

pa{cit me,

vel

l!.1~b(l,

vt alia: habent ver-

dír.

fio~e~. e~

;ncem

conterrwtat~r

, ..

!bid.

v.t.

rec1dmo m1fencor , ····;:berancem,

v1rtuns

aétiones. fuauibus

·!~;fis

promonencem , ibi

Pacrem,

Pacrem quidem dulciifonum depre-

hendit. Libet autem ad arnpliorem huius loci

elucidationem inqnirere, cur mifericordia dica-

mr fubfequi, & non potili s anteire ( Cum enim

pcr vias inexplicabiles ducat, anteire potius ,

quam

fubfe

{¡~enda

videbacur. Omitto ra-

tionem

ill

liam Theobgi reddunr , fubfe-

q uentem

'•X'.:dici, quia eíl: poíl: conueríi::mem,

ad quam g

¡:...,_, .

rreneniens, adiuuans , operaos,

auc cooperas datur, & plus my{l:erij in iíl:a locu-

tione requiro. Subfequi ergo dicirur,

non

prreire , vt amplior diuirne prouidenrire benigni-·

tas innotefcat. Sic námq; munitior qui gradirur,

dum vndique cuftoditur : cum tamen non ita vi-

deatuc qui pra:it,fuum clieptem cuíl:odire,nam

tergo relinquit indefenfum;cum is,qui pr<I!euncis

pone legit veíl:igia,qua: vndique obuenire poffint

bfc

incudiones prouidus defenfor explorer. Et hic

d~ci't~~~'vt

quidem eundi moclus patris e-fi proprius , qui

fi-

mnnitiffi–

lium non

tei;go relinquit,fed haber femper prcr

mus .'

qui

oculis, curam illius quam poreíl: maximam, hac

gndidur '

ratione commoníl:rans. Efi ergo hic loque¿di

arnr.

modus,

~uo

mifericordia fub(equi.dicitur, dul-

Er id pro–

cedmem 1llam paterna: promdenna: oftendens,

priu¡npmi.

de qua dudum dicebamus, qu:e quidem tanta

eíl:, vt in ea omne bonum policum videatur. Vn-

de Sométes Pagninus íic vertit :

[

Verumtamen

Pagninus.

bonum, & mifericordia me fequenrur.

Bonum,

inquam, quo poíl: Deum vifum maius nullum:

d?;cu–

Vnde pro

illo

íl:atim fubdic :

vt inhabitem

0 :

~on~::.domo domini

longitudinem dierum.

Q!¡a: ca-

lbid.

7.·

lis eíl: ergo , ac tanta mifericordia, a!rernrefeli-

citatis , auc felicis <eternitatis , ceniffima conci-

liacrix , q uomodo non affeétum ea potiencis in–

.flammet, vt de eadem exultans opret, exorer; '

dicat: Mifericordias Domini in x ternú canabo.

V l.

MIS ERI C ORD -1

Promerendi gratia bontt. ftudio

con11erfa~ionió,,

;

o·

qua fic candor

gloria Ciíl:ertij.

D. Bernar'1.

[ Iá

vero p9ílquam in his quinque mi–

ferationibus

malo libei:auerit,vc fiar quod fcri-

pmm eft: Declina

m~~o

fac

bo~~m.

Pfalm.

Pfalm B ·

; 3. v.

duabus

ah~s

bon.a

la:g1r~s.

Hre dua:

v.lj.

funr gratia promerend1, qma v1dehccr munus

bona: conuerfationis indulgcs &c. ]

~am

ha:c

1ic

eximia mifericordia, oportet exponamus. Vbi

veccarorum

fit ,

Deo miferantc: , remiltio , &

gracia iuíl:ificacionis infunditur, incipit fic iu–

füficatus graciam, & gloriam bonis aéhbm

pro-

mereri. Et ipfo quidem conuerfarionis aétq me-

Mcritu~

ritnm hoc inchoari , etiam in ipfo conuer!io-

!ncipir

nis iníl:anti

cum iam ille gracia formarus ex-

ipffi

c;i~cellit, magni docenc Theologi , éíl:que in

il-

:~á~~ti.

líus continuarione cerriltimum, qua non glo-

ria folum, fed

grada, magnum illud diui-

me natura:

confo;cium promerernr.

quanrum

hoG