747660

363 / 518

SeElio XI. i!rr;blema 2. Propria in Deo juflitin~
~atiori q uadam Ggnificatione comrnutatio dici
poílir, ut fir idem ac compenfatio ,. q ure ut in al–
terius cornmodnm aut obfequium cedit,fit quo–
da,,_mmodo fua, & ica pro re aliquacenus acc'1'ra
commutari. Difüibutiv.a autem non verfatur
imer datu~ & acceptum,fed .fine illa is,ad quem
id fpeétat officium, aur fpecialis obligatio, com–
~mnia bona diílribuit , proporrione ínter eos
férvataad quos illa dirigicur,ut plusquibufdarn,
minus aliis, eorum inlpeéta, & attenta dignitate
1Ju.epo- tradatur. ~re proportio dicírur geometrica,
:port1onu, quia non eft rei ad rem: cum tamen ea qure pro–
Geometri· pria cornmutaciva:eíl:, arichmecica dic:atur, qure
~& .
,,lmhmeti• incer datum & acceptum debet quali numen a:-
'ª• qualitatem tenere, uc duobus duo, V.g. & qua-
ruor irem quatuor, & Ge de aliis, debeant exx–
quari. Quod frequemius evenit, fed non fem- ·
per: unum enim panem emere poífum oummis
duobus , iaut pluribus: & piures panes denario
uno, & fic de aliis: · ,
Dominü 1261. Eíl: aurem in mraque dominii tr;míla–
!'ª"flatio tio' cum res tradítur ' & illud nihil eíl: aliud,
.,,,~,J ~ quam f;iculras utendi illa uc propria, & conf~
.~:m. orrn- quenrer Gne injuria alrerius. Hin e contra paífum
illud, aut repaífum, apud Ariíl:olern, & commu–
.nem Philofophorum canonem; q uia cum do–
~uiJ ron· minium transferatur, aHquid tribuemi deperit,
tra pajfum? & aliquem ille defc él:urn pacitur ; fi enim tale
quid imercedit,quornodo dare quis dicirnr,cum
dare & retinere nequeant coh;erere ~ Ubi dicec
forte aliquis poffc dari ufom nudum rei alicujus
in compenfationem rei alicujus ex obligatione
Dat111r if- jufiiria:. Sed hoc non urget; nam ibi edam datur
filud,wam dominium aliquod, & conf< quenter repaífum;
ne tran-• . . • •
1 11. • •
jlatiom . don:tn~u~ rn9uam utt e, quoi...lanre; nequu
1
qm
prop1iet4ti1. ded1t, ilhus re1 cornmodum conferre,q.ualecnm-
que illud fü, unde fe privar jure ucendi illam pro
tempere oblig:nionis, & ir.a aliquíd deperit ipfi,
in quo dt rano contrapaili confütut:l. Ergo fit
el ' oominium n::i ejufdem geaeraliter loquendo
]!t omt• fI . r 1· rr d 1 1
nium mfo· non po e m 10 1dum eue apu p nres, ut eges,
l1dum m· .burn{ln<E dilponunt.Nam quantum unus acqui–
'1u1t1 effe ric faculc:icis ad urendum, tantUm deperit alceri;
"fuapluru, ' d" 1 c. 1 h b
curo nequcant men 1 p enam racu tatern a ere,
quando quidern unius u\um poteíl: alter irnp di–
J!xceptio· re. ~ujus general is r_egulx una e~e vi~etur. ex-
deinffanti •cepCIO, quando sms rem :il(erl (radtt ammo
traditionu. transferendi dominium: in eo enim infiand,
q~i tradir, aaum exercer dominH, ne_gue _enicn
in aliquo inílanti antec_edente, neque tn lubfe–
queme craditio perficirur, & dominii tranílado,
Jed in illo. Non quidem in ameced nri, quia
in eo ipfo, in quo rradir, pmuit non tradere, &
tune fuam libertacem ~xercet , cujus exercirium
in eodem inílami eft, in ~uo prirnum ponirnr
aétus. Neque in fubfequenti quia in illo non
dicicur trader~, fed rradidi!fe , unde & impoíli–
bile eft fuppofüa craditione priori, in eo infian–
ti non effe d...omínii tranfla em. Hoc tamen
piures negant; & diffü:ultas : incer Recemio–
tiores concertatione acerri emilatur. Et ita
pro illa fir.
§. II. .
Vttmn dominium ret trndittefit apudplu–
res in mflanti trnditionu.
1262.p Orefi hujus- difficulratis enodatio aq
prctcipuam, de qua agimus, fcilicet de
Dei juílitia dekrvi ideo abs re non foerit
b 1 d . · l p y Senttntia eam oc oco 1lcu . n qua negar . az•
. • ~ • • 1¡egans ex•
quez Tomo I. m 3. p. D1lpur. 8. n. 39· qma Jd (eptioner¡~
Jege fiarnrucn: fié enim babecur. L. Si 11t certo §. diEl:am.
Si duobtl4. D. C#mmodari. Pro quo etiam eíl: ratio i_·~ªZ.'J·
nuper adduél:a. ~ia dominiurn in folidurn,idem c~r:o~t .
efl quod in imegrum, feu totaliter, jnxta pro–
prietarem La tini fermonis : atqui videtur im• ~tttio P"'
plieamia in terminis qnod integre,& totaliter úr ettdem.
in duobus, quia eo ipfo quod in duobus, ince-
grum & totale eífe non poceíl:, fed bipartirum,
quia ufos integre & toralicer eífe in n~urro po-
tefr; uno enirn volente mi, alius potefi centra-
d . p n. 'd ¡· · · jj,11on [it
1cere. oten qui ern a tgms rem quamp1am infolid
duobus, aur eciam pluribus donare, e-a eondirio- poteft eff:,
ne ut ea frarerne, & amicabiliter mamur, lecun- .ip11d pfu·
dum occurrentes occafione::s,i~a ut uno fine frau- res.
de & dolo pr~venieme , al~er cedat. Sed domr.
minium illnd non eíl: in folidum, cum folum-
modo parcialis, & alternans ufos concedatur.
u.63. Ubi non video quomodo facisfa,ciar id, ~ararnue­
quod cradíe Caramuel in Tbeologia rnorali. §. lu re(ponfi~
8 r ·¡· b ' fT' d · d d · . dtdomm111
9 7. ic1 1cet ene poue an uos ornrnos tn ¡;,r,ordma-
folidum IUbordinaros: eíl:o, non fubordinati ti.snor>-fa·
non poílint. SorteJ, & T1tittd ( fic ille loquitur) tisfaot,
poj]"ent in folid11m eq1m111 iU11m poftidere,fif11bordin4-
rmtr alur aluri: nempe fi Titim poffit eqtmm .occi- ·
dere inconfttlto Sorte,& Sortes non poftet interdicm-
te 1itio. f2!!~ doélrma(fubdic idem)dilufidat tot11m
difficuk tem. Sed eme fecus fe res habet ac ille
exifiimat; narn argumentum faétum foarn vim
recinet. Si enim Ticius equum inwnlulto Sone
occidat, quid Sorri dorninium illud in folidum
profoit , clim ncque panialis ufos inte1·Gn fi
eciaru inconfulto Titio nequit uti, & Titius
s:oniulrus renuat ufom permircere; ex eo ciare
con.,..incicur, ticulurn dominii fereeífe fine re, 4
r.lihil mioos quam infolidum. ,
ue etiam eft ad rem quod alii tradunr, Nu alío.
dominiurn m folidú dic:i,quando res eft '" ~°"
indivifa, ea' autem voce non fignificari domi- ': :.
nium perfeél:iITimum ad omnem ufum anullo
jmpedibilern fine violarione juris. Nam fi ho€
ira eífet, jura eífent fibi contraria , dum lege pro
hibetur quod eft ufo frequentiílirnum. Legem
jarn vjdimus. O!!od autem c:irca rem indivifam
plures habere dominiurn poffint,aperre-jura con-
cedum, & quotidíanus ufus perfuadet. Ergo
aliud fibi vult dominium in folidum, ut fcilicet
plena . poteftas fit , q nre in pluribus .drca rem
eamdem convindrur r pugnare.
1264. Fit hinc id , quod lege fiawitur, eífe 1111411~,,
veriffimum , fed non ideo quod anobis efi di- refragari.
él:um de dominio duorum in eodem infranti
labefaétarur: quia jura non loquumur de cafü
iíl:o nullius fere momeoti ad res morales, & cau-
farum decifiones: fed de dominio in íolidurn pro
eodem tempere, CL'lrn plena & eJ(pedita ad ufum
q.14c:mlibet fa'ulcace: qualem non haber, -qui rem
acci-