747660

Prohlem11tn

Theolf{gt'r":

PROBLEMA

11.

Iuíl:itia quomodo in

Deo, crga

quem

!?.:~"

jus nullum,quod

fit

per illam uni..

..e"-r•ir.

cu1que re

en um.

§.

Cims juflttiam 1101mutl11.

tufliti~

clt--

1156.S

Upponenda efi jufütix definirio, qure

JimllD.

ex Ulpiano circumfertur,

InflituJa de

I11fiiT1a

Itm

111fl11ia

Theologi

~dmit

Ylpiamu.

titur

cxplicamr,&

j::im

olim a D.Tboma.2.2.

~·.

~~,~~t.

~8.arc.1.~fl

c011flam

perpet11~

wlttntas

jiufawm

fiicia

11mwiq11e mbums.

Conftans qu1dem,& p rpewa,

Jure.

quia eíl habicus,

ita pcrrnanens ,. juxta

D.1J!om

114

Thomre expofirionem. Sic aut

accepta Deo

Confians

convenire non potefi,in quo propria ratio babi–

perpt-

tus non invenitur

unde

admittenda in illa,

IU4

...,o/un-

rauurclt.

alirer exponenda ; & fatius rit,

dicatur.

Efl

"'''"'

~irtus

w/untatis jus fuum uniwique tribmns.

hoc forfan íibi Ulpianus voluic, qui de habiri–

bus non videtur cogitaffe, fed robur illud,

vi–

gorem,~

quo virtus nomen ª'cepit. Convenien–

ter aurem non per aéturn folurn , fed per vigorem

perperuum explicatur. Licec enim vinus ex mo–

do cendendi in objeétum attendi debeat, qui in

quol ibet refplendet aétu, cui accidentarium

quid efi quod

habicu ,_ vel ab alio quovis

principio eliciamr; relte tamen conftans

per–

petua difpofüio dicitur, quam virturis nomen

10dicat; quia juxta cornmunem reílimation

unus hon

íl:us

aétus non tribuit abfoluram de–

nominationcm, quod ab Arifiotele lt:pide di–

ll:um,unam hirundinem non facere ver:

~·nde

n e

virtus unius aél:us exerciratione confi{fo. Defini–

tio ergo fic explicara Deo convenire poteri r,

aliunde non videatur repugnare; cui lic:ec meri

aétus honefü convenianr-,. quia tamen illi con–

fiantes

perperui funt , nomen vircuris excel–

lentiffime promeremur.

~id

1144?

12.57.

Efi autem jus ídem quod xquale feu

JJ.I/idor.

jµfiurn, ut ait DJGdorusLib.10.Erymoleg.Cap.

D:rh~m'"

jux(a euro & alios D .Thomas fupra

cota

Q!:!.refüon

57.

qua= efi de Jure. Q!iia lcilicet ju–

fütia

rendit ad :rqualicatem confiittiendam,dum

unicuique reddir quod fuum eíl:.Quod b ne ex–

plicat idem Doétor Sanétus Arti. l o.&.. 11.

~8.

Med111m emm j11flilitt,

(Cae

ille loquitur Art.10.

Corpore)

confi~i1

q11adam ,proportionis

ttqu11-

litate reí exteriuris

perfonam

exterimm.

JEq114/e

11mem

tfi

rett.liter meáium ínter

majtu

mintM, 11t

dicitur jn

10.

Metaphyfictt.

Tex.18.

~·

19.

unde

j1ifli–

tia habet

medi11m

rei.

Et Arr. fequenti etiam

Cl41'ior

;,,.

Corpore,H

oc a11tem

di&it11r effe

fu1~m ~miu-J

cµJufq11e

dtfi·

perfrmtt qr1od ei

femnd'Um proparttonu ttq11a/1tatem

""''·

debetttr~

uxta qu:e videtur jufiicia definiri eciam

poffe,

dicacur dle

-virrns

reddt11s

unirniq11e

q11od

ft;r/mefl.

Clarius enim apparet quid

fü

aliquid

etfe

fuum, quod jufiitia rcddit, quam quid

jus

adhttc definiri non minus ciare poreíl:

dicatur

eífe

l>irtm

reddens 1mimique debiwm.

Efi

1itum

autem debicu

m m

ulciplex, fcilicet vel racione

muli1pkx.

comraélus, vel

r.ei

acceptre, vel promillionis

vel

gratitudinis, vel obectientire:·

vel

retigionis;

vcl'

ob[ervanci:e, qure erga majores exercemr, vel

piecam erga parenres,

fic alire de quibus du–

bitari potefi an

fim

propri~

jufütire materia ,

penes illa diétre virtutes debeant verre jufütia:

panes reputari.

~1od

muid negaor•

1258. Videcur autem eífe qu:efiio de nomi.:

r~taiflul

11e,

qua mihi affirmativa. pars verofimilis ap-

una tfha.

paree; quod hoc diícurfu videtur maniftfie

fir-

ti~~º~

mari. Nam in pra:;facis virtutibus efi proprium

:;!~''·

dehiturn. Quis enim neget

Deo

deberi culcum,

bitarO:

paremibus obfequium, beneficio

gratitudinem~

ph[lens.

enim debitum proprium non effet, qui non

redderet, nullius eílet culpre reus: cum tamen

evidens

fit

non reddentes, apud Deum & homi-:

nes reos violar\ divini aut humani juris haberi.

Ergo omnes vinutes diltre

reddcndo jure

ab-

Solute conveniunt, five in folvendo debitum;

ita dari deber unus conceptus virtutis cófiicmivz

~qualitacis

cum proportione operationis aut rei

ad perfonam exceriorem, juxta explicationem

Tbomre. Tune ultra. Talis virtus potefi c:onve-

eiencer vocari jufiicia.

~od

patet ex lnfiiruta

citara,

coro Titulo de Ju-fiitia & Jure; ubi

jus.

quod proprium juftitire eíl, per mernbra expli–

carur,

qu~

ad virtutes diétas confiar pertioere.

Tullius irem Lib.

2..

Rhetorica: itafcribit:

lllfli-

TlllNtM.

1i11

tjl

h11bit11J 11nimi commu11i 111ili1i11e

cmftr1'11t11

J1111m

rn1q11e

tribuens

dignitatem.

Ejl#

p¡¡rtesftmt re-

ligio, piu11s,gratia

(idefi gratitudo)

)ltndiwi1,

ob·

{trwm1ia, 11erfra1.Sic

ille.Prreterea.Non efi aliud

nomen, quo ratio illa commlm\s reddendi dc:bi-

tum po(lic

conv oienter explicad: ergo cum

apud fapi mes fic vocatur, non efi cur circa no-

rntn hrercre d beamus.

12)9· Dicts

qui ex hoc charicacem eíle

ju-

0M1E1iot1:

fiiriam, quando quidern indinar etiam ad

fub-

cb,,,we

·¡¡·

11":

•

aut.ttrimr

vem n um prox1mo, cum 1 ms nec<:111tas ex1g1t:

:t[pwtrlt-

cum cam n juxt comrnun mTheologorum do-

bit11111.

lhinam valde d1ílinétx

fim

bligaciones juílicia:

ch ritatis : illius enim violario refiitutionis

obligarionem

lec inducere,non ira, hujus.

R fpond

cbaricarem non did abfolure

ju:

RtJPk.tre .

fiiciam,

quia

ex primario <0nceptu fuo non didr

pnaccrJa;

1 •

•

&[tíllTl<li·

re peétum ad alcerum,

requaht:ms proport10

río

;,..

folurione dcbiti confüruafur,led benevolemiam

de~f~n(i1,

fpomaneam ,

vohcionein boni ex compla-

cenria perfona:: unde

fubveniendi aliquando

obligatioíuborirur, id efi, quafi.ptr accidens,&

fecundario.

~od

tamen in virrutibus diétis aH-

ter evenit , qua:: ex primario conceptu fuo ad

de~

biti folucion m ordinantur: undeearum efivaJ...

dive;fa ratio.

1260,

J..

icet aurem omnes illre nomine jufii..:

1'1Jiti"

•

· '

"11

commutatl•

~1re .c~n1eam~r;

comrnum.us

~men

a vocarur

,.ª

di,.

.JUHma, qux

commutat1o

mbus,

bonorum

flrrbut;.,d,

difiriburione fervatur, unde dure jufiitire fpe-

cies ce!tbriores ex Arifiotelis doéhina in fcholis

Arifl~telts.

hab mur,

quibus illa.

S·

Echicorurn,Cap.

D,TnomM

D .

Tbomas

hic,

2. 2.

61.

arti.

Quia

enim illa &equenciusin cornmutarionibus exer-

cerur, talis diél:a efi;

d1m

tamen non

fit

peceífa-

rium unum altero commutari, uc in emptione

No»tft

vendicione accidir,

fimilibus contraétibus.

nea/J•ria

Dantur enim alii, qui innominati dicuntur, ut

[emper~om•

do ut des,ut facias, facio ut des, facio ut facias;

11JMf•tiiº·–

in quibus commutatio non inter,edit.

~amvis

latiori